کتێبی مەم و زین، ئەحمەدی خانی

١. دیباچە

٢. تعداد نعمەت شوماری، و تکرار شکرگوزاریا باری د سوورەتی ئایینەداری و پردەبەرداریا پەروردگاریدا دگل ئختتاما ب موناجاتەک موختەسەرێ کردی

٣. د نەعتا قەلەمێ مەسنووعات و سەردەفتەرێ مەوجوودات و عەقلێ مەعقوولات و پێشدەستێ مەخلووقات حەزرەتێ «سید السادات المصطفی علیه أفضل الصلوات»

٤. ئستدعایێ شەفاعەت و ئستشفاعێ مەغفرەت ژ جەنابێ ساحبێ سەریرێ شەفاعەت د سوورەتێ معراجێ دا ب بال حەزرەتێ عززەت

٥. ئەشعارا مەدیحەتا تەوائفێ د کوردانە ب شەجاعەت و غیرەتێ ئزهارا بەدبەختی و بێ تالعیا وانە دگەل هندە سەماحەت و حەمییەتێ

٦. سەبەبێ نەزما کتابێ ب ڤی ئەزمانی د سوورەتێ شەکوایا ژ دەورانی و گلیا ئەنبائێ د زەمانی کو ل بال وان یەکسانە هونەردانایی دگەل عەیبا نادانی

٧. فهرست سەراغاز کتاب ئەخبار و ئەشعار نەعت ئەلقاب و ئەسارە د سورەت ئعتراف و ئقرارا بعەجز و ئنکسار دگەل ئعتزارا گوفتار وی

٨. مەبدەئێ مەقالە د نەعتا حاکمێ بوهتانێ خودان ئقبال «أمیر زین الدین بن أمیر أبدال» دگەل وەسفا هەردو هەمشیرەئێد وی ساحب جەمال «زین» و «ستی»یێد بێ مسال

٩. تەحسینا قوماش و کالایێ والایێ حوسنا حەبیبانە عومووما تەعریزا جەوهەرێ بهایێ جەمالا ستی و زینانە مەخسووسا

١٠. عەتفێ عنان و لجام بە سەر ئەنجامە کەلام

١١. داستانا بەیانا نەورۆزا سولتانی تەسمیەیێ مەوسمێ سوروور و شادمانی ب مەرسوومێ قەدیمێ کوردستانی کو وان دگۆتێ: سەرسال، عەد دکرن ب عیدێ و سال

١٢. ب دەرکەتنا شەهریانە ب دەشتێ ژ بۆ سەیرانا سەرسال و گەشتێ

١٣. مورەخخەس بوونا وشاقان ب گولشەنا سەرسالێ رەغبەت کرنا وانە ب بازارا حوسن و جەمالێ

١٤. مولاقی بوونا تاجدین و مەمێ یە ب ستی و زینێ موستەغرق بوونا وانە د بەحرا عشق و ئەڤینێ

١٥. هشیاریا مەمێ و تاجدین ژ بێ هۆشی و مەخمووریا شەرابا عشقێ ئاگاهی و خەبەرداریا وانە ژ سەبەب و واستەئێ وەمەقێ

١٦. موعاوەدەتا ستی و زینێ ژ سەرسال و گەشتێ ئستتلاعا دایەئێ ل ماجەرا و سەرگوزەشتێ

١٧. تەکرار ئستخبارا دایەئێ ژ کونهێ ماجەرایێ تەسریح و تەقریرێ ئەوانە ژ کەیفییەتا تەئسیرا هەوایێ

١٨. تەفەححوس و تەفائولا دایەئێ ژ رەممالی کەشفا حەقیقەتا وی ئەحوالی وکو خاتەمێ ئاسمانێ فەرتووت مەعنا نما نگینێ یاقووت

١٩. دەلالەت و تەقریرا رەممالیە ژ بۆ پیرێ موافقی «ما فی الضمیر» و موخالفی تەقریرێ

٢٠. هەمسوحبەتیا وشاقان ب هەمخلوەتیا مشتاقان و واقفیا وێیە ل سەر وەقتێ عوشاقان

٢١. ڤەگەڕیانا دایەئێ ڤ بال دلداران، ئاگەه کرنا وانە ژ ئسم و رەسمێ برینداران

٢٢. شفابەخشیا تەبیبەئێ ل دەردێ عەلیلان شەفەقەت و مەرحەمەتا میر ل حالێ زەلیلان

٢٣. عەرووسیا ستی ژ بۆ تاجدینی تەهیئەئێ ئەسبابێ شاهیە ژ بۆ تەهنییا غەمگینی

٢٤. مەقالێ ئشتعالێ شەمعێ جەمالێ مەحبووبە، مەقامێ ئنتقالێ ئشتغالێ وسالێ مەتلووبە

٢٥. وسوولێ کەعبەئێ موراد و تەوافە و حوسوولێ مەقسەدێ مورام و زفافە

٢٦. حیلەپەروازی و فتنەئەنگیزیا بەکرە ژ حەسەدوەرزیا ل تاجدین، کو بووی سەبەبێ میر نەدا مەمێ زین

٢٧. نائومێدیا زینێیە ژ دەولەتا وەسلەت و حەزرەتێ دەردەمەندیا وێیە ژ کوربەتا فورقەت و حەسرەتێ

٢٨. هەمدەمیا زینێ دگەل غەمان ب سەبەبێ نفاق و نائعتمادیا هەمدەمان

٢٩. موعاتەبیا زینێ د گەل ستیێ گازندا حووریێ ژ پەریێ

٣٠. موکالەمەئێ هەمرازێ شەمعە موداوەمەئێ خونڕێزی دەمعە

٣١. بولبولیا زینێیە دگەل پەروانەئێ پەروانیا وێیە دگەل دیوانەئێ

٣٢. مەجنوونیا مەمێیە ژ عشقا لەیلایێ، وامقیا وییە ژ دەردێ عەزاریێ

٣٣. مەخاتەبەیا مەمێیە دگەل شەتێ جزیرێ، موجاوەبەیا ژ عشقا بێ نەزیرێ

٣٤. مەباحسیا مەمێ دگەل بایی هەواداریا دگەل هەوایی

٣٥. موجادەلەیا مەمێیە ب دلێ کول ڕا، موحارەبەیا پەروانەئێ ب بولبول ڕا

٣٦. چوونا میر زەینەددینە ب سەید و نێچیرێ، ئازادیا مەم و زینە ژ قەید و زنجیرێ

٣٧. داستانێ بوستانێ جەننەت نشانێ میران کو بوویە «مجمع البحرین»ا عشقا هەردو دلفەگاران «مطلع النیرین»ا شەوقا حوسنا هەردو گولعوزاران

٣٨. رەهائیا زینێیە ژ قەیدا تەعەللوقا ئەغیاران، تەنهایی و تەکەللوما وێیە دگەل بەلگ و داران

٣٩. تەقازایێ داعیەئێ دیدارێ دلدار و مولاقاتە بۆ مەمێ ژار ژ جەنابێ «واهب المرام» و «قاضی الحاجات»

٤٠. ڤەگەڕیانا میر و میرزانە ژ شکارێ ب سەرخوەشیا مەمێ و زینێیە ب مەیا دیدارێ ب نێچیریا وانە ژ سەردا هاتنا میرە د وەقتێ ئێڤارێ

٤١. ڕابوونا تاجدینە ژ دیوانێ د وێ دەمێ دا، سوهتنا مال و مولکانە د ڕێیا مەمێ دا

٤٢. ئاگاهیا میر ل عشقبازی و یاریا مەم و زینان ب ئفشا و ئلقایا نەیاران و موزەبزەبینان

٤٣. سەترەنج بازیا مەمێ و میرە ب شەرتێ دلخواز، ڤەدانا دامێ تەزویرە ژ بۆ کەشفێ راز

٤٤. خولووسییەت و خەلاسیا مەمێیە د خەلوەتا زندانێ دا ژ سفاتێ د حەیوانی موشارەکەت و موشاکەلەتا وییە ب ئەخلاقێ د رووحانی

٤٥. مەئیووسیا زینێیە ب سەبەب مەحبووسیا مەمێ، مەئنووسیا وێیە ب غەم و دەرد و ئەلەمێ

٤٦. تەهەوورا تاجدینە ژ غیرەتا برایی مەشوەرەتا د گەل برانە ل خەلاسیا بێ نەوایی

٤٧. تەعەسسوب تەدارەکا تاجدین و برانە ب ئەمرێ غیرەتێ سواریا وانە ل هەسپێ حەمییەتێ

٤٨. تەدبیرا بەکرە ژ بۆ دەفعا مەزەننەت و عنادێ تەزویرا وییە ژ ترسا فتنە و فەسادێ

٤٩. نەسیحەتا ساحب غەرەزێ پوڕ مەرەزێ دلکول، بۆ میرێ بێ تەمیزێ سادە دل

٥٠. روخسەت دانا میرە ل دیتنا دلداری، بێ هش بوونا زینێیە ژ زەوق و شەوقا دیداری

٥١. تەوسیە و تەدارەکا زینێیە ژ بۆ سەفەرا ئاخرەتێ، تەهییەئێ ئەسبابێ جهازە ژ بۆ عەرووسیا جەننەتێ

٥٢. پەشێمانیا میر زەینەددینە ل مەحەببەتا مەم و زینان، مەرحەمەتا وییە ل حالێ نازەنینان، مرنا مەمێیە ب ئاخوفتنا برینان

٥٣. تەعزیە و ماتەم و مەرسیە و شیوانا مەمێ شەهیدە، مرنا بەکرێ شەقی ب دەستێ تاجدینێ سەعیدە

٥٤. ئلتماس و ئستدعایا زینێیە ژ بۆ بەکرێ موفسد ڕا عوزرخواهیا وێ یە ژ بۆ ئەوێ مولحد ڕا

٥٥. تەجهیز و تەکفین و تەدفینا مەمێ مەحروومێ غەمگینە، هەمنەفەس و هەمقەفەس بوونا ب فەوتا زینا نازەنین و غەمڕەڤینە

٥٦. تەسویلێ تەفاوت و ئختلافێ خلقەتە تەمسیلێ تەقازایێ سرشتێ تینەت و فترەتە

٥٧. مسالێ سەرەنجامێ بەنی ئادەم و مال نە ب حەسەب زاهرێ سوورەتێ حالە بەلکی موتەعەللقێ باتنێ مەعنا و مەوقووفێ مەشییەتێ «ذوالجلاله»

٥٨. ئسباتێ خەواس و کەمالێ جەوهەرێ عشقە کو کیمیایێ ئەکبەر و گوگرد ئەحمەرە ژ بۆ خودانی لەورا بەهیمی و دوڕندی و شەیتانیێ دکەتە مەلەک د نەفسا ئنسانی

٥٩. بەیانێ مەراتب و مەدارجێ سولووک و وسوولێ «إلی الله» و مەراسمێ فەنایێ «فی الله» و بەقایێ «بالله»

٦٠. خاتەمیا کتاب و نامەئێ د سوورەتێ ختابا دگەل خامەئێ هەرچەند غەرەز خەتم کەلامە لاکن ل موتەکەللمی ئیهامە