١
پاش ئەوەی کە خۆر هەڵدێ
پڕشنگ ئەخاتە سەر دێ
خوێندەواران دێنە دەر
رێی مەکتەب دەگرنە بەر
***
لە نێو کۆمەڵی ماڵان
بۆ خوێندنی منداڵان
ماڵێکی زۆر وێرانە
کراوەتە قوتابخانە
کاکی مودیر بەیانی
بەر لە خوێندەوارانی
ئەڕوات و لەو بەر درگا
ماوەیێ هاتوچۆ دەکا
رەوشتی کاکی مودیر
لاوی ژیر و رۆشنبیر
لە نێو دڵی خەڵکی دێ
بە جوانی گرتوویە جێ
یاری هەژارەکانە
هیوای نەدارەکانە
لاوێکی چاک و رووخۆش
کوردی وێژ و کوردی پۆش
٢
ماوەی تر مەکتەبی دێ
گەرم ئەبێ بە سروودێ
لە پەنجەرەی پورتوکاو
تیشکی خۆر ئەداتە ناو
مامۆستا وەکوو جاران
ئەڵێ بە خوێندەواران:
دیسان رۆژی شەممەیە
کاتی پرسینەوەیە
( وریا تۆ هەستە سەر پێ
دەرسی پێشووم بۆ بڵێ
(ئا) وێنەی چی؟ (ب) وەک چی؟
(ت) وێنەی چی؟ (پ) وەک چی؟
لە ئەلفەوە تاکوو یێ
هەرچی دەیزانی بیڵێ. )
وریا بیر ئەکاتەوە
وەڵامی ئەداتەوە:
( ئا وێنەی ئازادی
ئاڵای ئاوات و شادی
ب وەکوو برسییەتی
پ وێنەی پێ پەتی
ت وەکوو تاڵی ژین
تاریکی و تێکۆشین)
کاتێ شتێ نازانێ
بۆ منداڵان ئەڕوانێ
(نون بە وێنەی نەدار
هـ بە چەشنی هەژار)
٣
کاکی مودیر هەڵدەستێ
بەرامبەریان دەوەستێ
ئەڵێ: (بەسیەتی ئیتر
دەس کەینە باسێکی تر
هەتا من لە بیرم بێ
ئەم وشانە ئەگوترێ
تاکەی دەرسی دڵتەنگی؟
تاکەی دەرد و بێدەنگی؟
ئیتر لایان بەین لە بیر
روو کەینە را و تەگبیر)
***
منداڵەکان مات ئەبن
دەرسی تازە گوێ دەگرن
بێدەنگی قوتابخانە
پڕ دەبێ لەم وشانە:
(ئا وێنەی ئازادی
ئاڵای ئاوات و شادی
ب وەکوو بیرەوەر
ت وێنەی تێکۆشەر
س وەکوو سەربەستی
سەر و سێدارە و سستی)
منداڵ بە یەک دەنگەوە
دەڵێن بە ئاهەنگەوە:
(خ بە وێنەی خەبات
خوێندن و خوێن و خەڵات
کاف وێنەی کوردستان
کورد و کۆمەڵ و کوێستان)
***
ماوەی بەر لە نیوەڕۆ
دوایی دێ دەرسی ئەمڕۆ
ئێوارە منداڵەکان
لە نێو باخ و لە سەربان
دەرسی تازە دخوێنن
بە خەڵکی رادەگەیێنن:
(ی وەکوو یەکیەتی
یەکگرتن و یارمەتی)
٤
ڕۆژی شەممەی داهاتوو
ئەم دەرسەیان لەبەر بوو
بەڵام تاکوو خۆراوا
بەو گەرمای خۆرەتاوا
لە رێی شارا وەستابوون
چاوەڕێی مامۆستا بوون
تینی خۆر و خەمباری
پرسین و چاوەنواڕی:
(مامۆستامان وا لە کوێ؟
بۆچی نایەتەوە دێ؟ )
***
پێش ئەوەی تاریک دابێ
هەواڵێ کەوتە نێو دێ:
(مامۆستای قوتابخانە
کەوتووەتە بەندیخانە
مامۆستای قوتابخانە
کەوتووەتە بەندیخانە)
***
ماوەی حەفتەیێ دەگوزەرێ
نابێ لەوی خەبەرێ
بەڵام خوێندەوارەکان
هەر لە قوتابخانەدان
دەنگی بەرزی دەرسی جوان
ئەڕوا بەرەو ئاسمان:
(ب وێنەی بێگانە
برین و بەندیخانە... )
چاویان وا بە رێەوە
مامۆستایان بێتەوە
٦
رۆژی هەوەڵی زستان
کە سەرما هاتە کوێستان
کەسێ هەواڵێ دێنێ
دڵی دێ ئەلەرزێنێ:
(چەن لاوێکی رۆشنبیر
بە هاوڕێی کاکی مودیر
ئەو رۆژە تاریک و روون
لە سێدارە درابوون)
٧
ئیتر ئەو منداڵانە
جێ دێڵن قوتابخانە
کاتێ ئەڕۆن بە دڵتەنگ
چاو بە فرمێسک و بێدەنگ
خوێندەوارێ کش و مات
سەرنجی دیوار ئەدات
فرمێسکی پڕ لە گرێ
دێت و بەر چاوی دەگرێ
لە بان تەختەی سەر دیوار
خەتێ مابوو بە یادگار
دڵی نەدەهات کەسێ
شتی لە سەر بنووسێ:
(ی وەکوو یەکیەتی
یەکگرتن و یارمەتی
ئا وێنەی ئازادی
ئاڵای ئاوات و شادی)