ئاڵەکۆک

مەلای جزیری add_a_photo
مەلای جزیری دیوانی مەلای جزیری
١٠٧. سەلاما من ثەنا خوانی سەحەرگەه، گەوهەر ئەفشان‌بت
مەلا:
سەلاما من ثەنا خوانی
سەحەرگەه، گەوهەر ئەفشان‌بت
بصورەت ئەمری سوبحانی
سەر ئەلقاب‌و زەر ئەفشان‌بت
بخدمەت عەرضی سولتانی
عەبیرو عنبەر ئەفشان بت

میر:
سەلاما صانعی قادر
مەلا دا پێ موعەططەر بێ
موفەررەح بێ مەلێ خاطر
پەیاپەی لێ موکەررەر بێ
ژجاما خاطری عاطر
مەژی ئایینە ئەنوەر بێ

مەلا:
ژرەنگ ئایینەیا جامێ
مە باطن رەوشەن‌و صافە
دەرەمزا کوفرو ئیسلامێ
یەقین فەهمی‌تە کەششافە
ژبەرقا نوری ئیلهامێ
درەخشان قاف تاقافە

میر:
درەخشانی درەخشان‌بو
سەنا بەرقی تەجەللایێ
دجامێ مەی بەلەخشان‌بو
بفەیروزی جەلا دایێ
وەکی لەعلی بەدەخشان بو
ددەستێ ماهسیمایێ

مەلا:
ژدەستێ شەککەر ئامیزان
سەراسەر غەرقی مەستیمە
سەمەن بویو دلاویزان
برەیحانێ خوە بەستیمە
ژتۆرا فیتنە ئەنگیزان
دوئەژدەر مەست گەستیمە

میر:
دورەشماری سەمەن سەربو
مە دل مابو خەیالێدا
کو سونبول هات‌و کەر کەربو
دبەر گۆشی هیلالێدا
ژعەکسا ساقی ئەنوەر بو
شەرابا مە پەیا لێدا

مەلا:
شەرابا نابی روممانی
شەفەق‌دا عیقدی پەروینێ
موسەلسەل مابو رەیحانی
خەطێ نازک لنەسرینێ
غەرەض شکلێ تەبو مانی
ژنەقشێن چین‌و ماچینێ

میر:
میثالی صورەتی چینێ
غەلەط مانی خەطا کێشا
کومن دیبو لئایینێ
ژبەر زولفا دوتا کێشا
مە دی‌بو شکلی شیرینێ
تو ئوستادان وەنا کێشا

مەلا:
کو کێشا کاتبێ غەیبی
خەطەک زیبا ژکافوری
چئایەت بو ژلارەیبی
رەشاندی عاریضان نوری
دیاقوتا مەدی مەی‌بێ
ژدەستێ وێ صیفەت حوری

میر:
ژنەشئا بادەیا کاسی
بذات ئەز غەرقی عیرفانم
بوێ جامێ بوێ طاسێ
صیفەت کیسراو خاقانم
ژبەرقا غەمزە ئەڵماسی
لتەختێ دل سولەیمانم

مەلا:
سولەیمانی مە ئەز دیسا
سەحەر هودهود بیشارەت‌کر
جەواب ئانی ژبەلقیسا
بحال‌و سوڕ عیبارەت کر
بجان ئەز خوەش کرم عیسا
دەماوی ئەو ئیشارەت کر

میر:
دەما عیسا ئیشارەت کر
لمن عەظمی رەمیم حەی بون
دل‌وجانی مە غارەت کر
درێ مەعدوم‌و لاشەی بون
ئەدا لەو خوەش عیبارەت کر
مە هەم‌سێر موغنی‌و نەی بون

مەلا:
نەی‌ومەغنا مە هەم‌رازن
درەمزا ئایینا(یان، ئایینەی) جامێ
لمن مەحرەم دەف‌و سازان
ددن بێ پەردە پەیغامێ
دنالن کەوکەب‌و بازن
هەزار رەنگی دئیلهامێ

میر:
دنالن غونچەوو دەنگ هات
ژبەلگی نێرگزا نازک
ژتایێ عەرعەرا شەنگ هات
بپەروازی خوە شەهبازک
مەشا سەلوا سەهی رەنگ هات
گها روحێ مە ئاوازک

مەلا:
زەهی شاهین‌و شەهبازی
بنازو قەنجی‌و غەنجان
چتەیغون بو دپەروازی
وەشیرین دامە بەر پەنجان
درەمزا سیحرو ئیعجازی
برم‌ریزا گوهەر سەنجان

میر:
گوهەرسەنجن دحوسنێدا
دوئەبرو میثلی میزانی
دو شەهلابون دقەوسێدا
گران‌بو سەر لکێشانی
هیلالن گوشە لێ پێدا
ژسونبول راست‌و چەپ دانی

مەلا:
دوسونبول‌هاتە سەر بەدرێ
مەسەلسەل طوررە طوغرانە
بەرات‌و لەیلەتولقەدرێ
مەلائیک صەف گرێ‌دانە
ژبالا حەلقەیی چەترێ
لبەدرێ تازە سەیوانە

میر:
لبەدرێ کاتبی حوسنێ
نڤیسی عەنبەری سارا
شیرینە غالبی حوسنێ
بنیشانا جەمال ئارا
نەظەردە طالبی حوسنێ
کو دلبەر دل بەری خارا

مەلا:
دتوڕا عەنبەری چینان
ژقودرەت روح پەروەردن
دلێ بت صەیدی شاهینان
یەقین‌دێ‌دەست‌ژێ‌بەردن
دنازێن عیشوە شیرینان
مەدل هەر پورغەم‌و دەردن

میر:
ژقودرەت نوقطەیا نورێ
بصورەت بو لنیشانێ
ژبەرقا ئاتەشی طورێ
چشەوقەک دایە پەروانێ
ژعەکسا جامی فەرفوری
کو ئاتەش هاتە فینجانێ

مەلا:
ژوێ نورێ ژوێ ناری
مە موسایی قەبەس ئیسا
چئاتەس‌بو دوی داری
لطەیری دل قەفەس تیسا
ژعیشقا نەقشی جەبباری
ژئاگر من نەفەس دیسا

میر:
ژئاگر من نەفەس هێل‌بو
ژروخساری‌شەب ئەفروزی
ژبومن حەللی موشکیل بو
برەمزا موعجیز ئاموزی
دنارو نوری کامیل بو
ژبەرقا وی جیهان سوزی

مەلا:
بنێ بەرقا تەجەللایێ
مەلائیک دین دئادەم‌دا
ژرمزا بەژن‌و بالایێ
چغەوغا بو دعالەم‌دا
ژبالا طالعەک دایێ
سولەیمان دی دخاتەم‌دا

میر:
کەسی‌ بێ‌پەردە مەحرەم بت
دڤێ بێ‌پەردە وەک نەی بێ
روباب‌و چەنگ هەمدەم بت
دطاعەت مەستی بێ‌مەی بێ
ددەست‌دا جام وەک جەم بت
ژرەنگ ئایینەیا غەیبێ

مەلا:
دڤێ ئایینەیێ زانی
چحیکمەت تیتە تەعلیمێ؟
کو حەرفێن تازە نورانی
دلەوحێ سینە تەقویمێ
ژبالا طوری ئینسانی
نەظەردە ساعیدی سێمی

میر:
شەفەق‌دا سیمی ئەندامێ
ژبالا پورتەوەک نوری
بگر ئایینەیا جامێ
ژدەستی مەست‌و مەخموری
تو جارەک گوهدە پەیغامێ
ژدەنگی عودو طەنبوری

مەلا:
بقانون گوهدە ئایینێ
بزانی‌دا سورا سازان
ژحیکمەت تینە تەدوینێ
بەعەینی مەعنی‌یا رازان
دداما عیشوە شیرینێ
ددت طەیری مە پەروازان

میر:
دپەروازی هوما رەنگین
مەسەردا تاجی ئیقبالێ
شەهی کەیخوسرووزەنگین
سەرئەفرازین دڤێ حالێ
وەرین ساقی مەیا رەنگین
مەدل مایە دڤێ قالێ

مەلا:
درێدا خاکی دەرگاهم
بەلی ئەووەل ژڤێ خاکی
بلا بێ‌پایەوو جاهم
مەپێ‌چو فەرقی ئەفلاکێ
شکارەک دەرخوری شاهم
دوی بەندێ دفیتراکێ

میر:
گران بەندم دبەندێدا
دقەیدا شاهی شەهبازان
دوسەرپەنجە دزەندێدا
گەهیشیتن یەک شوبی بازان
ددەستی شەهلەوەندێدا
بشاهینی‌و رمبازان

مەلا:
بشیرانرا کو رمبازم
درەمزا قابە قەوسەینێ
بیعەینی گولشەنی رازم
دبابی حیکمەتول عەینێ
مولازم حەضرەتی لازم
حیجاب راکت ژمابەینێ

میر:
ژمابەینێ بذاتێ چت
کو واصل‌بی بمەحبوبێ
نە تەنهادی صیفاتێ چت
ئەگەر دل‌مەستی مەطلوبێ
بطوغرایەک بەراتێ چت
بموهرا ئەمری مەنصوبێ

مەلا:
دمەنصوبا ویصالێ دا
بلاصاحیب مەقام ئەوبت
دبەر قەوسێ هیلالێ دا
ژفەیروزی بجام ئەوبت
دئەسراری پەیالێدا
دڤێ میسکێن خیتام ئەوبت

میر:
دخەتما ڤێ خیتامێ‌دا
غەرەض میهرا شەهەنشاهە
خەط‌و خالی دجامێ‌دا
ژنەشئا ئیسمی الله‌هە
دبەحثا زولف‌و دامێدا
مەلایا قەنج کوتاهە

مەلا:
دئیقلیمی سوخەن خاقان
رەوان‌بەخش‌و‌شەکەرریزی
نەهن وەک تە دئافاقان
بجان‌ڕا عەنبەر ئامیزی
ژسیمین ساعید‌و ساقان
بسەححاری گوهەر ریزی

میر:
بغەوواصی بسەححاری
تە دور ئانین ژبەحرەینێ
ژنەظماتە شەکەرباری
ژمیصرێ تا بغەزنەینێ
بدیققەت بین صەد ئەشعاری
دبێژی طرفەتولعەینێ

مەلا:
ژبەحرا قولزوما میران
بغەوواصی گوهەر چینم
دبەحثا عیلم‌و تەفسیران
تو دەریایان وەنابینم
ژمیرو بەگلەرو چیران
غولامی میر ئەمادینم

میر:
دباغی لەفظ‌و مەعنایێ
سوخەن من سەروی ئازادە
ژئیملائو ژئینشایێ
مەلەوحێ دل نوما سادە
ژحوسنێ رەونەقەک دایێ
کوشیخ ئەحمەد مەئوستادە
لیزگەی صەتو حەوتەم، «وتوویژی مەلاو میرعیمادالدینی‌جزیری»
دیوانی عارفی ربانی، شێخ احمدی جزیری مشهوربه: مەلای‌جزیری «هەژار» شەرحی لێ کردوە؛ انتشارات سروش، چاپ اول، تهران - ١٣٦١، لاپەڕەی ٥٦٢-٥٧٣

پەراوێز edit