مەردم باینە دیار ئی بە‌دبەختیە
ڕون خاترجە‌م، لەی شاره نییە
چیم ڕون بسینم، لە یاروو بەقاڵ
ئەڕای ناوهەڵوای، جومە‌ی ئاخرساڵ
سڵامی کردم، وه‌ت: ئە‌لە‌یک گشت‌کەس
ئە‌و کاسە ئەڕای، چە گردید وه ده‌س؟
ماس توای؟ نە‌یرم، ڕوب توای؟ نییە
شیر دوو جویر هە‌س، سفید و سیە
وه‌تم: هە‌ی مەشەی 'زنده‌ی گیانت بوو'
بە‌قاڵی بایس، گشت جنسی داشتوو
شیرنی شەکەر تا شووری نمەک
توخمِ کاسەپشت تا حاجی لەکلەک
عوناب و خاکشیر، جەوهەرمیوە
هەر له گڵ سەرشور تا گڵ گیوە
ئاهـِ سەرد کیشا بەقاڵ وەدڵگیر
وەت نادرویستی پیرم کەردەن پیر
زەرفِ ماس تیەرم دو هەفته مینیت
ئاو نیشاسته کەسی نیەسینیت
ئەر پەنجای ئەڕای موشتەری کیشم
بەیدەی ماڵ و تیەی نەمیته ڕیشم
دوای مەرافەو داواو توسەری
کەم کەم کار کیشیت وە کەڵانتەری
دیم بەقاڵ بوور دەسم دەیدە شەڕ
کەیدەمه کەوتر قەیچی باڵ‌وپەڕ
بی جورم و تەقسیر عوزر و بەهانه
شاپەڕم کیشن کەنەمه لانه
بەقاڵ گورجە و بی، ئەوهڵ کاری کرد
ده‌سِ چە‌پ هاورد ده‌س ڕاسم گرد
ماشەڵڵا وه زوور، مەشەی ئە‌لیە‌سکە‌ر
وه ئەوهڵ تە‌کان، کیشادەمە ده‌ر
پەنجەم جور تەسبیه پەنشەش دەور شمارد
سی «تو بمری» و چواردە قەسەم خوارد
وه‌ت: خوه‌م عەشایر، چەکیده‌ی کوردم
دەمە‌ن ڕون لە ماڵ، خاڵووم هاوردم
دوێکه تا ئیمرو شەش مەنی بردن
هیچ کام وەقەد تو ئیراد نەگردن
دوو ساعەت و نیم، لە ڕون تاریف کرد
وه گیان سەرکار، مە‌غز لە سەرم برد
وەتم: پەنجای چەند؟ وەت: شەش تومەن‌نیم
وەتم: گیان خوەت یەی پەنجا بیەپیم
نە مە‌زه‌ی کردم، نە لەلی خواردم
شەش تمەن‌ونیم، ئەڕای شماردم
هەرچە‌ند قەرز کردوم، وه‌لی وه‌خو‌شحاڵ
شیره و ئارد و ڕون، هاوردمە ماڵ
تا ڕون ڕشاندم، وه ناو تاوه
دیم بووگەنِ ڕون خە‌یلی خراوه
وه گیان سەرکار، شووخی ده‌رڕه‌فتە
من گەمان کردم، بووگەنِ نە‌فتە
لەناو تاوە، لە بان پرمیز
یەی هەڵوای پەزین خوش‌ڕەنگ و قرمز
زه‌ڕه‌ی لە هەڵوا، نیامە بان زوان
دڵ و ده‌رونم، وه‌ختو بایتە بان
تاوه هە‌ڵگردم، وه‌ره‌و ناو هەسار
گن‌گن لەی هه‌ڵوا، دامە قەی دیوار
هەمسایەیل وه‌تن: 'شامی'شیت بییە
وه‌تم: نە مەردم یە بە‌دبەختییە
پوڵم هەرامە یە بایەس بڕشیت
ئەر بەشی بکە‌م، مردییە‌کان کوشیت
یەی ڕون کەلەو ڕون نەواتییە
سیف ئیمریکایی! گەردی قاتییە
دامەی قەی دیوار، ماڵە‌یک هاوردم
تاقنمای ناوەڕاس، بە‌ن‌کەشی کردم
ئی قاڵه ڕه‌سی، وه‌گووش خاون ماڵ
هاتە ناو هەسار، کرده‌ی قرم و قاڵ
ژن ساحێوماڵ، وه‌ماڵ هاتە ده‌یشت
وه تۆ چە پنهان مردگ ئه‌ڕام نە‌یشت
ئە‌و هەر دوشمین دات، من ده‌نگ نە‌کردم
ئاخر مەجبوور بیم، ناو باوکی بردم
تا یەی دوشمین دام، هە‌م پیاو و هە‌م ژن
چو سه‌گ هه‌ڵامات، هاوردن پە‌ی من
پیاو هاتە وه‌ر، ژنە کە‌فتە پشت
چنگ نانە حە‌ڵقم، وه‌زیلە وه مشت
هەف هە‌شت ده‌س خواردم، دوده‌س وه‌شانم
بیس کرانشین ڕشیانە بانم
ناو هەسار بییە، مەیدانِ نە‌بە‌رد
جەنگ شرووع کریا، وه ئە‌سڵەحەی سەرد
وه تەشتِ ڕه‌خت‌شوور، ئە‌فتاوه و ئاوپاش
یە‌کی ئاتەش‌ڕیز، یە‌کی وه مە‌قاش
تایفەی ئە‌وان، فامیلە‌یل من
ئاماده‌ی جەنگ بین، هە‌م پیاو و هە‌م ژن
من دیم کار گەنە، ناو خودا بردم
کراواتە‌کەی باقرخان گردم
هەر وه‌ک کیسە‌کەش لە ناو حە‌مام
دریژی کردم مشتوماڵی دام
باقر خان لە ژیر، بیس نە‌فە‌ر لە بان
منیش لە ناوەڕاس، جور کەواو لای نان
شەمە و شەکرالی، شە‌مسوڵڵا و شیرزا
مووسا و مام وه‌لی، مستە‌فا و میرزا
سەفەر وەسیلەو موشتەبا وە مشت
داراخان داد کرد کەریم کازم کوشت
بچیم وه سه‌ر وه‌خت، ژنە‌یل ده‌لیر
ده‌ستەی چوو پڵنگ، ئده‌ی وینە‌ی شیر
مەرزیە و مە‌هوه‌ش، مە‌هین و مەهناز
شوهره و شەراره، شە‌هین و شەهناز
ئامنە و ملووک، ئاسیە و ئە‌قده‌س
زوڵف یەکتری، پیچانون وه‌ده‌س
تابان وه‌تاکەوش، جیران وه جاڕوو
لە‌یلا وه لە‌قە و گوڵبانوو وه چوو
کیشوەر وەکوچک دادە عەلی خان
یەی ڕەدیف دنان ئاریەی شکان
خەنه لیردا بی حەسەن سیول قەو
وەسیلەی عەباس نەقش بەساوە زەو
دو زەڕع وەیەی زەڕع زەمین فەرش کردو
چمان لەشی بی سێ ڕوژ پیش مردو
زەمین فەرش کردو چوو قالی کوڵپای
گاهی غەش مەکەرد گا گا مەوات ئای
مە‌هوه‌ش مە‌دهووش بی، قە‌مەرتاج غەش کرد
نسره‌ت خوه‌ی هە‌ڵاک، لە بان لە‌ش کرد
چە‌ن شیشەی ماتیک، لە هنگام جەنگ
ڕشیاو و شکیا، زه‌مین کردو ڕه‌نگ
یەی کیلوو کەنیاو زوڵف‌کیس جوراوجور
هە‌نایی، سفید، سیاهـ و باز و بوور
سەدتومەن بیشتر شکیاو وەژیر پا
شانە و گیرِ پا زوڵف ساختِ ئامریکا
دوو ساعەت و نیم، جەنگ ئدامە داشت
سەد لە‌عنە‌ت وه ڕون، توخم نزا کاشت
بە‌عده‌ز مەرافە و ده‌عوا و قرم و قاڵ
سەیل جەنگ کەره‌یل، یە‌ک‌یە‌ک چینە ماڵ
خوه‌م تە‌نیا مە‌نم، وه دڵه‌ی پوڕ ده‌رد
گیج و سەرگەردان، شەرمە‌نده و ڕو زه‌رد
نە ڕای پەستم بی، نە ڕاگە‌ی پیشم
نە ڕووی ماڵ خوه‌م، نە قەوم و خیشم
وه‌تم: سوب بچم سمساری بارم
هە‌ستیم هەڕاج کەم بچمە پە‌ی کارم
'شامی' مەرافەی ڕون نەواتی
هەستیت دادە باد خستەدە لاتی
ڕون خاترجە‌م، لەی شاره نییە
چیم ڕون بسینم، لە یاروو بەقاڵ
ئەڕای ناوهەڵوای، جومە‌ی ئاخرساڵ
سڵامی کردم، وه‌ت: ئە‌لە‌یک گشت‌کەس
ئە‌و کاسە ئەڕای، چە گردید وه ده‌س؟
ماس توای؟ نە‌یرم، ڕوب توای؟ نییە
شیر دوو جویر هە‌س، سفید و سیە
وه‌تم: هە‌ی مەشەی 'زنده‌ی گیانت بوو'
بە‌قاڵی بایس، گشت جنسی داشتوو
شیرنی شەکەر تا شووری نمەک
توخمِ کاسەپشت تا حاجی لەکلەک
عوناب و خاکشیر، جەوهەرمیوە
هەر له گڵ سەرشور تا گڵ گیوە
ئاهـِ سەرد کیشا بەقاڵ وەدڵگیر
وەت نادرویستی پیرم کەردەن پیر
زەرفِ ماس تیەرم دو هەفته مینیت
ئاو نیشاسته کەسی نیەسینیت
ئەر پەنجای ئەڕای موشتەری کیشم
بەیدەی ماڵ و تیەی نەمیته ڕیشم
دوای مەرافەو داواو توسەری
کەم کەم کار کیشیت وە کەڵانتەری
دیم بەقاڵ بوور دەسم دەیدە شەڕ
کەیدەمه کەوتر قەیچی باڵ‌وپەڕ
بی جورم و تەقسیر عوزر و بەهانه
شاپەڕم کیشن کەنەمه لانه
بەقاڵ گورجە و بی، ئەوهڵ کاری کرد
ده‌سِ چە‌پ هاورد ده‌س ڕاسم گرد
ماشەڵڵا وه زوور، مەشەی ئە‌لیە‌سکە‌ر
وه ئەوهڵ تە‌کان، کیشادەمە ده‌ر
پەنجەم جور تەسبیه پەنشەش دەور شمارد
سی «تو بمری» و چواردە قەسەم خوارد
وه‌ت: خوه‌م عەشایر، چەکیده‌ی کوردم
دەمە‌ن ڕون لە ماڵ، خاڵووم هاوردم
دوێکه تا ئیمرو شەش مەنی بردن
هیچ کام وەقەد تو ئیراد نەگردن
دوو ساعەت و نیم، لە ڕون تاریف کرد
وه گیان سەرکار، مە‌غز لە سەرم برد
وەتم: پەنجای چەند؟ وەت: شەش تومەن‌نیم
وەتم: گیان خوەت یەی پەنجا بیەپیم
نە مە‌زه‌ی کردم، نە لەلی خواردم
شەش تمەن‌ونیم، ئەڕای شماردم
هەرچە‌ند قەرز کردوم، وه‌لی وه‌خو‌شحاڵ
شیره و ئارد و ڕون، هاوردمە ماڵ
تا ڕون ڕشاندم، وه ناو تاوه
دیم بووگەنِ ڕون خە‌یلی خراوه
وه گیان سەرکار، شووخی ده‌رڕه‌فتە
من گەمان کردم، بووگەنِ نە‌فتە
لەناو تاوە، لە بان پرمیز
یەی هەڵوای پەزین خوش‌ڕەنگ و قرمز
زه‌ڕه‌ی لە هەڵوا، نیامە بان زوان
دڵ و ده‌رونم، وه‌ختو بایتە بان
تاوه هە‌ڵگردم، وه‌ره‌و ناو هەسار
گن‌گن لەی هه‌ڵوا، دامە قەی دیوار
هەمسایەیل وه‌تن: 'شامی'شیت بییە
وه‌تم: نە مەردم یە بە‌دبەختییە
پوڵم هەرامە یە بایەس بڕشیت
ئەر بەشی بکە‌م، مردییە‌کان کوشیت
یەی ڕون کەلەو ڕون نەواتییە
سیف ئیمریکایی! گەردی قاتییە
دامەی قەی دیوار، ماڵە‌یک هاوردم
تاقنمای ناوەڕاس، بە‌ن‌کەشی کردم
ئی قاڵه ڕه‌سی، وه‌گووش خاون ماڵ
هاتە ناو هەسار، کرده‌ی قرم و قاڵ
ژن ساحێوماڵ، وه‌ماڵ هاتە ده‌یشت
وه تۆ چە پنهان مردگ ئه‌ڕام نە‌یشت
ئە‌و هەر دوشمین دات، من ده‌نگ نە‌کردم
ئاخر مەجبوور بیم، ناو باوکی بردم
تا یەی دوشمین دام، هە‌م پیاو و هە‌م ژن
چو سه‌گ هه‌ڵامات، هاوردن پە‌ی من
پیاو هاتە وه‌ر، ژنە کە‌فتە پشت
چنگ نانە حە‌ڵقم، وه‌زیلە وه مشت
هەف هە‌شت ده‌س خواردم، دوده‌س وه‌شانم
بیس کرانشین ڕشیانە بانم
ناو هەسار بییە، مەیدانِ نە‌بە‌رد
جەنگ شرووع کریا، وه ئە‌سڵەحەی سەرد
وه تەشتِ ڕه‌خت‌شوور، ئە‌فتاوه و ئاوپاش
یە‌کی ئاتەش‌ڕیز، یە‌کی وه مە‌قاش
تایفەی ئە‌وان، فامیلە‌یل من
ئاماده‌ی جەنگ بین، هە‌م پیاو و هە‌م ژن
من دیم کار گەنە، ناو خودا بردم
کراواتە‌کەی باقرخان گردم
هەر وه‌ک کیسە‌کەش لە ناو حە‌مام
دریژی کردم مشتوماڵی دام
باقر خان لە ژیر، بیس نە‌فە‌ر لە بان
منیش لە ناوەڕاس، جور کەواو لای نان
شەمە و شەکرالی، شە‌مسوڵڵا و شیرزا
مووسا و مام وه‌لی، مستە‌فا و میرزا
سەفەر وەسیلەو موشتەبا وە مشت
داراخان داد کرد کەریم کازم کوشت
بچیم وه سه‌ر وه‌خت، ژنە‌یل ده‌لیر
ده‌ستەی چوو پڵنگ، ئده‌ی وینە‌ی شیر
مەرزیە و مە‌هوه‌ش، مە‌هین و مەهناز
شوهره و شەراره، شە‌هین و شەهناز
ئامنە و ملووک، ئاسیە و ئە‌قده‌س
زوڵف یەکتری، پیچانون وه‌ده‌س
تابان وه‌تاکەوش، جیران وه جاڕوو
لە‌یلا وه لە‌قە و گوڵبانوو وه چوو
کیشوەر وەکوچک دادە عەلی خان
یەی ڕەدیف دنان ئاریەی شکان
خەنه لیردا بی حەسەن سیول قەو
وەسیلەی عەباس نەقش بەساوە زەو
دو زەڕع وەیەی زەڕع زەمین فەرش کردو
چمان لەشی بی سێ ڕوژ پیش مردو
زەمین فەرش کردو چوو قالی کوڵپای
گاهی غەش مەکەرد گا گا مەوات ئای
مە‌هوه‌ش مە‌دهووش بی، قە‌مەرتاج غەش کرد
نسره‌ت خوه‌ی هە‌ڵاک، لە بان لە‌ش کرد
چە‌ن شیشەی ماتیک، لە هنگام جەنگ
ڕشیاو و شکیا، زه‌مین کردو ڕه‌نگ
یەی کیلوو کەنیاو زوڵف‌کیس جوراوجور
هە‌نایی، سفید، سیاهـ و باز و بوور
سەدتومەن بیشتر شکیاو وەژیر پا
شانە و گیرِ پا زوڵف ساختِ ئامریکا
دوو ساعەت و نیم، جەنگ ئدامە داشت
سەد لە‌عنە‌ت وه ڕون، توخم نزا کاشت
بە‌عده‌ز مەرافە و ده‌عوا و قرم و قاڵ
سەیل جەنگ کەره‌یل، یە‌ک‌یە‌ک چینە ماڵ
خوه‌م تە‌نیا مە‌نم، وه دڵه‌ی پوڕ ده‌رد
گیج و سەرگەردان، شەرمە‌نده و ڕو زه‌رد
نە ڕای پەستم بی، نە ڕاگە‌ی پیشم
نە ڕووی ماڵ خوه‌م، نە قەوم و خیشم
وه‌تم: سوب بچم سمساری بارم
هە‌ستیم هەڕاج کەم بچمە پە‌ی کارم
'شامی' مەرافەی ڕون نەواتی
هەستیت دادە باد خستەدە لاتی