ئاڵەکۆک

شامی کرماشانی add_a_photo
شامی چەپکەگوڵ
١٣. خاو غەفڵەت
دنانم ژان کرد پەی دەوای دنان
سەر خوەم هەڵ گردم وەرو خیاوان

دوست وە وەخت تەنگ مەکەی یادِ دوس
له «ئیبرایم ئاباد» چیم وەرەو «سیروس»

له «سێ‌ڕای سیروس» دنان سازیگ هەس
ئەو دنان‌سازه ڕەفیق بەندەس

وەتم چمه لای ئاغای موسەنن
بییەم دەرباری دنام له بن

هەم ڕیش هەم قەیچی دەمه دەسِ خوەی
توای بکیشی یا پڕی بکەی

چون ڕەسیم وەسەر «سێ‌ڕای ساراوەگ»
جەم بین یەی عدەی جوان بی‌ڕەگ

یازده نەفەر بین، هەر یازدەی خومار
گشت وە خوماری تەک داونه دیوار

هەر یازدەی خومار هەر یازدەی پەکەر
گشت وە پەکەری سینه داونه خوەر

لەوره ئیرج دیم کوڕ یارو عەتار
له باڵاخانه گەرت خستونەی خوار

باڵاخانەی گەرت وەبەسکی بەرزه
بیەسه قاتڵ هەرچی سەرهەرزه

هەرچی سەرهەرزه یا پەهڵەوانه
ئاخر خەنەی خوار لەو باڵاخانه

ڕەفیقەیل وه زور قەسەم و قورئان
تا ئاخر پلەی هریون بەنەی بان

کەم کەم بەنەنەی تا ئاخر پله
لەوره دی زانن پەڵەوان شله

دەڵەک نەنەلی له بام هەستی
خەنەی ناو گرداب فەقر و تەنگ‌دەستی

یەی وەقت بیدار بود لە خاو غفڵەت
غەرقەن وه دەریای نفرین و نفرەت

چو سەگی سفوور دەوای دویه پی
چڵم وە لوتی چوود ئاو وە چەوی تی

لارەی سەری تی لە ناو خیابان
لەبان دەیدە خوار، له خوار دەیدە بان

فکری پەریشان حەواسی پەرته
زکر زوانی یاگەرت یاگەرته

یاگەرت یاگەرتی یاگەرت وەمن دەر
وەی بەدبەختییه نجاتم بدەر

چیدە خیابان شەوەیل شەمه
خیزو دوز فرە، پەڵەوان کەمه

هریون وینەی موش گشت کرده لانه
قەنداغ خوەر نەمەن له قەهوەخانه

خیابان! مەولا بکەی خراوت
چەن جور جنایەت کریەد له ناوت

لەی‌لا باوکی دیم وە داغ کوڕی
چنگ خەیدە سوورەت یەخەی خوەی دڕی

هەم دەیده سینه و هەم وەناو چەو
هەم ئووشی یاڕەب! کەس هەمدەردم نەو

یاڕەب! کەس چومن ڕەنجی بیوەر نەو
خوردە و خوراکی خوین جگەر نەو

پەنجاوپنج‌ـ‌شەش سال لە عومرم چییه
له هوچ ئدارەگ سابقەم نییه

نه کوڵابەردار نه حوقەبازی
عومری دامەسەر وە سەرفەرازی

جوز بازوو، منەت نەکیشام وە کەس
نان وەدروستی هاوردم وەدەس

یەی کوڕی دیرم نوزده ساڵییه
مەوقەی زندەگی ژن و ماڵییه

مەوقەیگه چودار وەسای بنیشم
ئاهـ ڕاحەتیگ وەدڵ بکیشم

وەلی میوەی موزد باغەبانیم
تەلخ کەردەن بادەی زندەگانیم

هزار دەف وەتم ئەی ڕوڵه! هاوار
له ناو هەمسایەیل سەرم خەیدە خوار

دو خویشک دیری نەجیب و سەنگین
تو کارِ گەن کەی، ئەوان بون نەنگین

خویشکِ گەرتی کەسی نیەخوازی
کی لانه له دره لانەی مار سازی؟

هزار دەف وەتم توله مارِ زەرد
وە گەردِ ڕەفیق نادروس نەگەرد

ئەر هەفتەی وە گەرد گەرتی بگەردی
تا ڕوژ مردن موبتلای دەردی

درد بی دەوای عەلاج ناپەزیر
قاتڵتەر جه سل، کاریتەر وە تیر

ئەگەر «ئەفلاتوون» شەو بایدە ماڵت
«ئەرەستوو» بکەی فکری وە حاڵت

«لوقمان» و «سوقرات» هەر چوار بنیشن
هەر چوار ڕەی بیەن نەقشه بکیشن

«ئەفلاتوون» وە دەرد بی‌دەوات، ماته
«لوقمان» مونتەزر ڕەی «سوقراته»

هەر چەن بنیشن هەرچی بکەن شەور
نتیجەت نوسن ئاخر ئەڕای قەور

ڕوڵه! چەت بووشم؟ چەت بارم وەیاد؟
ڕەنجت بی‌وەر بوو، ڕەنجم دایده باد

بایەو تەشتِ مس، قاولەمە و قازان
گشتی فرەتی دەنگم ناته بان

قەیچی و گازئەنبور، دەس تیشە و قەن‌شکن
یەی تیکه ئەسپاو نەیشتید ئەڕای من

قیچی له تاقچه ناخن وەپی گرد
تا غافڵ کردم قەیچیه گەچ برد

ئەفسووس پەی ڕەنجی من کیشام یەی عومر
ناوت حوسین نام، ئەڕا بیدە شمر؟ !

هەر سات چو گاپیر چنگ نەیدە حەڵقم
توای وە چەقو دەراری حەڵقم

نیەزام کوو بچم، ڕوو وەکی بارم
هەمسایەیچ نیەکەی گووش وە هاوارم

گووش هەمسایەیچ وەقاڵم پڕە
مەولا نابود کەی ئی باوک و کوڕە

چون پەند «شامی» نەشنەفتی وه گووش
گەرتی بید کەم کەم بیده گەرت‌فرووش

یەسه کارِ تۆ کیشاده زندان
خوەم زانم لەوره گەنت تیەیده بان

چەپاڵە و ئوردەنگ سیلەی چەپ و ڕاس
زوانت کول کەی تیەیدە ئلتماس

سەرت سەرنگوون بەڵایِ بەد بوو
دەردی که گردی نەسیب خوەد بوو
زمسان ١٣٥٤.
چەپکەگوڵ، شامی کرماشانی، چاپی شەشەم، سرووش ـ تاران ١٣٧٠ هەتاوی، لاپەڕە ٧٥ـ٨٠.
نووسین: کەماڵ ڕەحمانی

پەراوێز edit