یەی شەو دڵگیر بیم لە دونیای دوڕەنگ
وە گەرد تاڵەی ویم مەکەردم جەنگ
واتم: ئەی تاڵەی شووم کەج بونیاد
بەرباد بای! عومرم تو دای وە بەرباد
نیەزام ئەی تاڵەی تیرەی واژگوون
تاکەی سەرگەشتەم کەید وە دنیای دوون
تاکەی تەقالا تاکەی بەردەڵبەرد
تاکەی بکیشم وە دڵ ئاهـ سەرد؟
دڵ تاکەی بیزار لە زندەگی بوو؟
ڕووح تاکەی خەستەی دەوەندەگی بوو؟
تاکەی وە ئەفسووس بسام دەسوەدەس؟
تاکەی بشنەوم ناخاس وە ناکەس؟
بەدیم چەس گەردوون بەد کرد وە گەردم؟
تاکەی خوین دڵ مەدەی وە خوەردم؟
داد بکەم تا چەند، خوین بخوەم تاکەی؟
تاکەی بکیشم ئاهـ پەی دەرپەی؟
تا کەی بار جەور مەنەی وە شانم؟
ئەیووب نیم وەی تەور کرد ئیمتحانم
ڕەنجم بیسەمەر، سەودام بیسوودە
کەردەم نەکەردە و بوودم نابوودە
لەسەر دوو ڕاهەی زندەگی گیرم
بەربادە و بیسوود نەقشە و تەدبیرم
نە مەرگم پەیداس، نە زندەگانی
بلاتەکلیفم لە دونیای فانی
وە دەرد چەم خوەی؟ زندەگی وە زەجر
نە دین، نە دونیا، نە عوقبا، نە ئەجر
چە بووشم، چە کرد گەردوون وە گەردم
یەی تەن موبتەڵای هزاران دەردم
مەر من وە جوملەی نەوع بەشەر نیم؟
یەی دەم بیغوسە و بیدەردسەر نیم
بیەیدە بان سەر وە هەر دوودەسی
داد بکەی وە دەس جەور بیکەسی
قەوم قبلەس، وەلی قبلەی من چەفتەن
هەرچی قەوم دیرم دوور وە لیم کەفتەن
قورئان لەعنەت کەی وە قەوم زاڵم
کەس وە دڵسۆزی نیەپرسی حاڵم
هەرکەس پول نەیری خەڕگی خەسە
سەرکیشیکەری پەخشە و مەگەسە
چراخ باڵین شەخس بیچاره
بینەفت خامووشە هەر لە ئیوارە
چوار ئسکان چرک نریاسە شانی
یەی خاکەناز تووز نشیەیدە بانی
نە دووست یەیڕەنگ، نە یار خەمخوار
خیش و بیگانە لە نوورەش بیزار
خیش و بیگانە لیش مەکەن دووری
سەروەلیش نییەن مەر وە مەجبووری
لەو ڕووژی ترسم، یانەی کە ئەرز کەم
لەو ئاخر کارە گشت بای وە ڕای خوەم
یا ڕەب! وە حورمەت شاهەنشای شاهان
نگەهداری کەر وە بیپەناهان
پەنام هەر خوەدی هەر وە خوەد قەسەم
وە زات بیعەیب موحەممەد قەسەم
وە ئال ئەبا، وە پەنج تەن قەسەم
وە دەر وە قەلعەی خەیبەرکەن قەسەم
وە شاهـ مەزڵووم تشنەلەب قەسەم
وە سەقای شوجای بائەدەب قەسەم
وە ئاهـ بیکەس خاروزار قەسەم
وە دیدەی وە دهر ئینتزار قەسەم
وە سووز سینە و ئاهـ سەرد قەسەم
وە شام تیرە و ڕەنج و دەرد قەسەم
وە دەرد پنهان دەردەدار قەسەم
وە شەرمەندەگی کوڵفەتبار قەسەم
وە جیب خالی ڕەنگزەرد قەسەم
وە شان ڕەنجبەر پڕ وە گەرد قەسەم
وە قەلب شیرین دڵناشاد قەسەم
وە زوور فەرهاد ڕەنجوەباد قەسەم
وە ڕەنج و مهنەت دنیای دوون قەسەم
وە تاڵەی تیرەی واژگوون قەسەم
وە ڕەنج دنیا و مەشەقەت قەسەم
وە ڕووح خەستەی ناڕاحەت قەسەم
وە ئاهـ سینەی بیئەسەر قەسەم
وە تاق بیجوفت دەروەدەر قەسەم
وە جادەی خیاڵ کووهغەم قەسەم
وە دەریای مهنەت قەلب خوەم قەسەم
وە سهرچشمەی چەشم، چشمەی دڵ قسەم
وە سەحرای دامەن بیحاسڵ قەسەم
وە تاڵەی تیرە و پاسی بەد قەسەم
وە بەخت خوفتەی بیشوەحەد قەسەم
وە ئەشک دیدەی نائومید قەسەم
وە ئاهـ پیران مووسفید قەسەم
وە نەسیم سوب پیشئەز خوەر قەسەم
وە سەوت قورئان ڕوحپەروەر قەسەم
وە ڕوتبەی پاکان دامەنپاک قەسەم
وە حوور و مەلەک، وە ئەفلاک قەسەم
وە چەندین هزار پەیغەمبەر قەسەم
هەر خوەت داوەری، وە داوەر قەسەم
وەرنە کی دڵسۆز، کی غەمخوارمەن؟
کی وە بیماری پەرەستارمەن؟
مەریز بووم کام قەوم تیەیدە دیارم؟
کام دڵ مەسووزد وە حاڵ زارم؟
کام دووس یەیڕەنگ، کام فامیل، کام کەس؟
کی پرسید ئەحواڵ شەخس توهیدەس؟
لە دونیا بەری، وە گیان بیزارم
ئەجەڵ باو بوەرەم بچمە پەی کارم
دڵ وە زەمزەمەی زندگی سیرە
ئەجەڵ ئیمشەو باو، فەرداشەو دیرە
وای وە بەدبەختی، داد وە ناکامی
دەرد دڵ فرەس، کووتاکە 'شامی'
سابت بی وەمن لەی ڕوزگارە
هەر کەس دەردخوەی وەخوەی دیارە
وە گەرد تاڵەی ویم مەکەردم جەنگ
واتم: ئەی تاڵەی شووم کەج بونیاد
بەرباد بای! عومرم تو دای وە بەرباد
نیەزام ئەی تاڵەی تیرەی واژگوون
تاکەی سەرگەشتەم کەید وە دنیای دوون
تاکەی تەقالا تاکەی بەردەڵبەرد
تاکەی بکیشم وە دڵ ئاهـ سەرد؟
دڵ تاکەی بیزار لە زندەگی بوو؟
ڕووح تاکەی خەستەی دەوەندەگی بوو؟
تاکەی وە ئەفسووس بسام دەسوەدەس؟
تاکەی بشنەوم ناخاس وە ناکەس؟
بەدیم چەس گەردوون بەد کرد وە گەردم؟
تاکەی خوین دڵ مەدەی وە خوەردم؟
داد بکەم تا چەند، خوین بخوەم تاکەی؟
تاکەی بکیشم ئاهـ پەی دەرپەی؟
تا کەی بار جەور مەنەی وە شانم؟
ئەیووب نیم وەی تەور کرد ئیمتحانم
ڕەنجم بیسەمەر، سەودام بیسوودە
کەردەم نەکەردە و بوودم نابوودە
لەسەر دوو ڕاهەی زندەگی گیرم
بەربادە و بیسوود نەقشە و تەدبیرم
نە مەرگم پەیداس، نە زندەگانی
بلاتەکلیفم لە دونیای فانی
وە دەرد چەم خوەی؟ زندەگی وە زەجر
نە دین، نە دونیا، نە عوقبا، نە ئەجر
چە بووشم، چە کرد گەردوون وە گەردم
یەی تەن موبتەڵای هزاران دەردم
مەر من وە جوملەی نەوع بەشەر نیم؟
یەی دەم بیغوسە و بیدەردسەر نیم
بیەیدە بان سەر وە هەر دوودەسی
داد بکەی وە دەس جەور بیکەسی
قەوم قبلەس، وەلی قبلەی من چەفتەن
هەرچی قەوم دیرم دوور وە لیم کەفتەن
قورئان لەعنەت کەی وە قەوم زاڵم
کەس وە دڵسۆزی نیەپرسی حاڵم
هەرکەس پول نەیری خەڕگی خەسە
سەرکیشیکەری پەخشە و مەگەسە
چراخ باڵین شەخس بیچاره
بینەفت خامووشە هەر لە ئیوارە
چوار ئسکان چرک نریاسە شانی
یەی خاکەناز تووز نشیەیدە بانی
نە دووست یەیڕەنگ، نە یار خەمخوار
خیش و بیگانە لە نوورەش بیزار
خیش و بیگانە لیش مەکەن دووری
سەروەلیش نییەن مەر وە مەجبووری
لەو ڕووژی ترسم، یانەی کە ئەرز کەم
لەو ئاخر کارە گشت بای وە ڕای خوەم
یا ڕەب! وە حورمەت شاهەنشای شاهان
نگەهداری کەر وە بیپەناهان
پەنام هەر خوەدی هەر وە خوەد قەسەم
وە زات بیعەیب موحەممەد قەسەم
وە ئال ئەبا، وە پەنج تەن قەسەم
وە دەر وە قەلعەی خەیبەرکەن قەسەم
وە شاهـ مەزڵووم تشنەلەب قەسەم
وە سەقای شوجای بائەدەب قەسەم
وە ئاهـ بیکەس خاروزار قەسەم
وە دیدەی وە دهر ئینتزار قەسەم
وە سووز سینە و ئاهـ سەرد قەسەم
وە شام تیرە و ڕەنج و دەرد قەسەم
وە دەرد پنهان دەردەدار قەسەم
وە شەرمەندەگی کوڵفەتبار قەسەم
وە جیب خالی ڕەنگزەرد قەسەم
وە شان ڕەنجبەر پڕ وە گەرد قەسەم
وە قەلب شیرین دڵناشاد قەسەم
وە زوور فەرهاد ڕەنجوەباد قەسەم
وە ڕەنج و مهنەت دنیای دوون قەسەم
وە تاڵەی تیرەی واژگوون قەسەم
وە ڕەنج دنیا و مەشەقەت قەسەم
وە ڕووح خەستەی ناڕاحەت قەسەم
وە ئاهـ سینەی بیئەسەر قەسەم
وە تاق بیجوفت دەروەدەر قەسەم
وە جادەی خیاڵ کووهغەم قەسەم
وە دەریای مهنەت قەلب خوەم قەسەم
وە سهرچشمەی چەشم، چشمەی دڵ قسەم
وە سەحرای دامەن بیحاسڵ قەسەم
وە تاڵەی تیرە و پاسی بەد قەسەم
وە بەخت خوفتەی بیشوەحەد قەسەم
وە ئەشک دیدەی نائومید قەسەم
وە ئاهـ پیران مووسفید قەسەم
وە نەسیم سوب پیشئەز خوەر قەسەم
وە سەوت قورئان ڕوحپەروەر قەسەم
وە ڕوتبەی پاکان دامەنپاک قەسەم
وە حوور و مەلەک، وە ئەفلاک قەسەم
وە چەندین هزار پەیغەمبەر قەسەم
هەر خوەت داوەری، وە داوەر قەسەم
وەرنە کی دڵسۆز، کی غەمخوارمەن؟
کی وە بیماری پەرەستارمەن؟
مەریز بووم کام قەوم تیەیدە دیارم؟
کام دڵ مەسووزد وە حاڵ زارم؟
کام دووس یەیڕەنگ، کام فامیل، کام کەس؟
کی پرسید ئەحواڵ شەخس توهیدەس؟
لە دونیا بەری، وە گیان بیزارم
ئەجەڵ باو بوەرەم بچمە پەی کارم
دڵ وە زەمزەمەی زندگی سیرە
ئەجەڵ ئیمشەو باو، فەرداشەو دیرە
وای وە بەدبەختی، داد وە ناکامی
دەرد دڵ فرەس، کووتاکە 'شامی'
سابت بی وەمن لەی ڕوزگارە
هەر کەس دەردخوەی وەخوەی دیارە