وەرە ساقی ئەو ئاوری داری تاک
کە زەردەشت ئەسووڕاوە بۆی ژێری خاک
دە من بەردە، لای کیشی ڕیندانی مەست
چ ئاورپەرەست و چ دنیاپەرەست
بدە ساقی ئەو ئاوری ئاور خەواس
کە لەوڕا دەبم من لە سووتن خەلاس
لە نێو ئاورایە دڵی ڕۆشنم
دەبا ئاوێ بەو ئاورە هەڵپڕژنم
منێکی کە جامی مەیم هاتە دەست
دەکەم هەرچی لەو عالەمەیدایە هەست
بە مەستی دەچم پارسایی دەکەم
گەدابم ئەگەر، پادشایی دەکەم
وەرە ساقی لەو کونجی دەیری موغان
مەچۆدەر دەوێدایە گەنجی ڕەوان
کەسێکیش ئەگەر پێی گوتی نەچیە دێر
دەزانی دەڵێی چی، بڵێ شەوبەخێر
وەرە ساقی بەو جامی وەک سەلسەبیل
کەوا بۆ بەهەشتم دەبێتە دەلیل
لە بۆم تێکە مەی وا دەڵێن چەنگ و نەی
کە یەک جورعە مەی نایەنێ، تاجی کەی
مەیەک بێنە ساقی کەوا جامی جەم
بەوی لافی لێدا لە سەحرای عەدەم
جەمێکم دەیە تا وەگێڕم لە جام
منیش چەشنی جەم ڕازی دنیای تیام
وەرە ساقی ئێستا کە بۆتە بەهەشت
لە ڕووی تۆوە بەزمم لەنێو باغ و دەشت
دەفر هەڵگرە و ڕادە ترسی گوناح
کە مەی ها لە باغی بەهەشتێ مەباح
مەیەک بێنە ساقی کە حۆری بەهەشت
عەبیری مەلەکیان لەگەڵ کردە تەشت
هەتاکوو بخوورێکی لێ بۆ بدەین
دەماغی عەقڵمانی پێ بۆ بدەین
بخوازە لە مەی ساقیا کامی دڵ
کە نەمدیوە من بێ مەی ئارامی دڵ
ئەگەر لەش بەبێ گیان سەبووری بکا
لە بادەش دڵ ئەتوانێ دووری بکا
وەرە ساقی ئەو جامە پڕ کە لە مەی
هەتا پێت بڵێم حاڵی کیسرا و کەی
هەر ئەو چۆڵگەیە، ئەو بیابانی دوور
کە گوم بوو تیا لەشکری سەلم و توور
مەیەک بێنە ساقی وەکوو لەعلی ساف
لە بۆم تێکە بەس لێدە لاف و گەزاف
لە تەسبێح و خەرقەی وەڕەز بووم، نەمام
بنێ ڕەهنی مەی ئەو دووەی، وەسسەلام
کە زەردەشت ئەسووڕاوە بۆی ژێری خاک
دە من بەردە، لای کیشی ڕیندانی مەست
چ ئاورپەرەست و چ دنیاپەرەست
بدە ساقی ئەو ئاوری ئاور خەواس
کە لەوڕا دەبم من لە سووتن خەلاس
لە نێو ئاورایە دڵی ڕۆشنم
دەبا ئاوێ بەو ئاورە هەڵپڕژنم
منێکی کە جامی مەیم هاتە دەست
دەکەم هەرچی لەو عالەمەیدایە هەست
بە مەستی دەچم پارسایی دەکەم
گەدابم ئەگەر، پادشایی دەکەم
وەرە ساقی لەو کونجی دەیری موغان
مەچۆدەر دەوێدایە گەنجی ڕەوان
کەسێکیش ئەگەر پێی گوتی نەچیە دێر
دەزانی دەڵێی چی، بڵێ شەوبەخێر
وەرە ساقی بەو جامی وەک سەلسەبیل
کەوا بۆ بەهەشتم دەبێتە دەلیل
لە بۆم تێکە مەی وا دەڵێن چەنگ و نەی
کە یەک جورعە مەی نایەنێ، تاجی کەی
مەیەک بێنە ساقی کەوا جامی جەم
بەوی لافی لێدا لە سەحرای عەدەم
جەمێکم دەیە تا وەگێڕم لە جام
منیش چەشنی جەم ڕازی دنیای تیام
وەرە ساقی ئێستا کە بۆتە بەهەشت
لە ڕووی تۆوە بەزمم لەنێو باغ و دەشت
دەفر هەڵگرە و ڕادە ترسی گوناح
کە مەی ها لە باغی بەهەشتێ مەباح
مەیەک بێنە ساقی کە حۆری بەهەشت
عەبیری مەلەکیان لەگەڵ کردە تەشت
هەتاکوو بخوورێکی لێ بۆ بدەین
دەماغی عەقڵمانی پێ بۆ بدەین
بخوازە لە مەی ساقیا کامی دڵ
کە نەمدیوە من بێ مەی ئارامی دڵ
ئەگەر لەش بەبێ گیان سەبووری بکا
لە بادەش دڵ ئەتوانێ دووری بکا
وەرە ساقی ئەو جامە پڕ کە لە مەی
هەتا پێت بڵێم حاڵی کیسرا و کەی
هەر ئەو چۆڵگەیە، ئەو بیابانی دوور
کە گوم بوو تیا لەشکری سەلم و توور
مەیەک بێنە ساقی وەکوو لەعلی ساف
لە بۆم تێکە بەس لێدە لاف و گەزاف
لە تەسبێح و خەرقەی وەڕەز بووم، نەمام
بنێ ڕەهنی مەی ئەو دووەی، وەسسەلام
بیا ساقی آن آتش تابناک
که زردشت میجویدش زیر خاک
به من ده که در کیش رندان مست
چه آتشپرست و چه دنیاپرست
بده ساقی آن آب آتش خواص
کزان آب یابم از آتش خلاص١
که در آتش است این دل روشنم
همانا که آبی بر آتش زنم
من آنم که چون جام گیرم به دست
ببینم در آن آینه هرچه هست
به مستی دم پادشاهی زنم
دم خسروی در گدایی زنم
بيا ساقی از كنج دیر مغان
مشو دور كاینجاست گنجِ روان
ورت شیخ گوید مرو سـوی دِیر
جوابش چه گویی؟ بگو شب بخیر
بیا ساقی آن جام چون سلسبیل
کــه دل را به فردوس باشد دلیل
بیا ساقی این نکته بشنو ز نی
که یک جرعه می بِه ز دیهیمُ کی
بیا ساقی آن می کزو جام جم
زند لاف بینایی اندر عدم
به من ده که باشم به تأیید جام
چو جم آگه از سرّ عالم تمام
بیا ساقی اكنون که شد چون بهشت
ز روی تو این بزم عنبر سرشت
خُذِالْجامَ لاتَخْشَ فِیهِ الْجَناحْ
که در باغِ جنّت بُوَد می مُباح
بیا ساقی آن می که حور بهشت
عبیر ملایک در آن می سرشت
بده تا بُخوری در آتش كنم
مشامِ خرد تا ابد خوش كنم
بیا ساقی از می طلب كام دل
که بی مِی ندارم من آرامِ دل
گر از هجر جان تن صبوری كند؟
دل از می تواند كه دوری كند
بیا ساقی آن جام پر کن ز می
که گویم ترا حال کسری و کی
همان مرحله است این بیابان دور
که گم شد در او لشکر سلم و تور
بیا ساقی آن بادهی لعلِ صاف
بده تا کی این شید و تزویر و لاف
ز تسبیح و خرقه ملولم مدام
بـه می رهن كن هر دو را وَالسّلام
«حافظ شیرازی»
که زردشت میجویدش زیر خاک
به من ده که در کیش رندان مست
چه آتشپرست و چه دنیاپرست
بده ساقی آن آب آتش خواص
کزان آب یابم از آتش خلاص١
که در آتش است این دل روشنم
همانا که آبی بر آتش زنم
من آنم که چون جام گیرم به دست
ببینم در آن آینه هرچه هست
به مستی دم پادشاهی زنم
دم خسروی در گدایی زنم
بيا ساقی از كنج دیر مغان
مشو دور كاینجاست گنجِ روان
ورت شیخ گوید مرو سـوی دِیر
جوابش چه گویی؟ بگو شب بخیر
بیا ساقی آن جام چون سلسبیل
کــه دل را به فردوس باشد دلیل
بیا ساقی این نکته بشنو ز نی
که یک جرعه می بِه ز دیهیمُ کی
بیا ساقی آن می کزو جام جم
زند لاف بینایی اندر عدم
به من ده که باشم به تأیید جام
چو جم آگه از سرّ عالم تمام
بیا ساقی اكنون که شد چون بهشت
ز روی تو این بزم عنبر سرشت
خُذِالْجامَ لاتَخْشَ فِیهِ الْجَناحْ
که در باغِ جنّت بُوَد می مُباح
بیا ساقی آن می که حور بهشت
عبیر ملایک در آن می سرشت
بده تا بُخوری در آتش كنم
مشامِ خرد تا ابد خوش كنم
بیا ساقی از می طلب كام دل
که بی مِی ندارم من آرامِ دل
گر از هجر جان تن صبوری كند؟
دل از می تواند كه دوری كند
بیا ساقی آن جام پر کن ز می
که گویم ترا حال کسری و کی
همان مرحله است این بیابان دور
که گم شد در او لشکر سلم و تور
بیا ساقی آن بادهی لعلِ صاف
بده تا کی این شید و تزویر و لاف
ز تسبیح و خرقه ملولم مدام
بـه می رهن كن هر دو را وَالسّلام
«حافظ شیرازی»
١. رضیالدین آرتیمانی:
بده ساقی آن آب آتش خواص
که از هستیم زود سازد خلاص
که از هستیم زود سازد خلاص