شاعیر: کەماڵ ڕەحمانی کتێب: سیلەچاوێک لە چوارینەکانی ئەبووسەعید ئەبوولخەیر سەرناو: ئه‌بووسه‌عید ئه‌بوولخه‌یر (٣٥٧ ـ ٤٤٠ کـ. م) سەبارەت: سه‌رچاوه‌: بهشت سخن، دکتر مهدی حمیدی، به‌رگی ١، لاپه‌ڕه‌ی ١١٩. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی ئه‌بووسه‌عید ئه‌بوولخه‌یر (٣٥٧ ـ ٤٤٠ کـ. م) مه‌حه‌ممه‌د کوڕی ئه‌حمه‌د، ئه‌بوو سه‌عید ئه‌بوولخه‌یر، یه‌کێ له خواناسانی به‌ناوبانگی ئێرانه. ساڵی سێسه‌دوپه‌نجاو حه‌وتی کۆچی ـ مانگی له شارۆچکه‌ی میهه‌نه، ‌ که‌ ده‌که‌وێته نێوان ئه‌بیوه‌رد و سه‌ره‌خس، له دایک بووه‌. ناوبانگی ئه‌و زیاتر له لانی تره نه‌ک شاعیری و ته‌نانه‌ت که‌م که‌س له‌وه خورد بۆته‌وه که‌ نزیک له حه‌وسه‌دوبیست چوارینه‌ی له پاش بەجێماوه که ده‌کاته ده‌ به‌رابه‌ری چوارینه‌کانی ڕاسته‌قینه‌ی خه‌ییام. ناسراوترین کتێب؛ که باس له پله‌وپایه‌ی ئه‌و خواناسه گه‌وره‌ ده‌کا و ئێستا ده‌ به‌ر ده‌ستدا، کتێبی نێوبه‌ده‌ره‌وه‌ی «ئه‌سڕاڕوتته‌وحیدی مه‌حه‌ممه‌دی کوڕی مونه‌ووه‌ر»ه‌. ئه‌و کتێبه سه‌دوچه‌ند ساڵێک له پاش مردنی ئه‌بووسه‌عید نوسراوه‌ته‌وه. ئه‌بووسه‌عید زۆربه‌ی هه‌ره‌زۆری ژیانی به چله‌کێشی بردۆته سه‌ر بۆ ئه‌وه‌ی له مه‌عنه‌وییات کامڵ بێ و به ڕاستی و خاوێن کردنه‌وه‌ی نه‌فس بگات. له‌ نێو سۆفێکان به پله‌ی «سوڵتان»ی گه‌یوه‌و ده‌توانین بڵه‌ین ناوه‌ڕۆکی هه‌موو چوارینه‌کانی باسی قۆناغه‌ جۆربه‌جۆره‌کانی بڕینی ڕێگای خواناسییه. له نێو ئه‌و حه‌وسه‌دوبیست چوارینه‌دا زۆر جار چوارینه‌ی دانسته‌ و که‌م وێنه‌ ده‌دیترێ که له جۆری خۆی وه‌کوو زۆربه‌ی چوارینه‌کانی خه‌ییام بێ هاوتایه. ساڵی چوارسه‌دوچل له دنیا ده‌رچووه‌. ++++++++++++++++++++++ سەرناو: وا فريادا ز عشق وا فريادا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١) وا فريادا ز عشق وا فريادا کارم به يکی طرفه‌نگار افتادا گر داد من شکسته دادا، دادا ورنه من و عشق، هـر چه بادا بادا ئای له ده‌س ئه‌وین که چی ده‌کا پێم وه‌تی ڕوواوه گوڵێ له سه‌ر ڕێم چاکه دڵ بگا به ئاوات ده‌نا، من و ئه‌وین و هه‌رچی بکا لێم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گفتم: صنما، لاله‌رُخا، دلدارا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢) گفتم: صنما، لاله‌رُخا، دلدارا در خواب نمای چهره، باری يارا گفتا کـه روی به خـواب بی ما وانگه خواهی که دگر به خواب بينی ما را وتم: ئه‌ی گوڵم، یاری شیرینم با له خه‌وا ڕووی جوانت ببینم وتی: ئاشق و قه‌رار و خه‌وتن بڕۆ نه‌تبینم تا هه‌بێ ژینم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در کعبه اگر دل سوی غير است ترا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣) در کعبه اگر دل سوی غير است ترا طاعت همه فسق و کعبه دير است ترا ور دل به خدا و ساکن ميکده‌ای می نوش که عاقبت به‌خيرست ترا بۆ خودا نه‌چی بۆ ماڵی خودا گه‌لێ چاتره بچێ کلیسا مه‌یخۆره‌وه‌بی و مه‌یخانه بێ جێت ئاخر خێر ده‌بی دوور بی له ڕییا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: وصل تو کجا و من مهجور کجا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤) وصل تو کجا و من مهجور کجا دُردانه کجا، حوصلۀ مور کجا هر چند ز سوختن ندارم باکی پروانه کجا و آتش طور کجا گه‌یشتن به تۆ بۆ من مه‌حاڵه وەکوو بە ئاونگ پڕ بوونی چاڵە! په‌روانه ناگا به ئاگری توور ئه‌گه‌ر پوخته‌یه یان کرچ و کاڵە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تا درد رسيد چشم خونخوار تو را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥) تا درد رسيد چشم خونخوار تو را خواهم که کشد جان من آزار تو را يارب که ز چشم‌زخم دوران هرگز دردی نرسد نرگس بيمار تو را مردن به سه‌د ساڵ بۆم بێته پێشێ یاخوا هه‌تا تۆ جێیه‌کت دێشێ بمرم نه‌بینم ئاوێنه‌ی چاوت به‌ ده‌ستی ڕۆژگار تۆزێ بڕوشێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گفتی که منم ماه نشابور سرا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦) گفتی که منم ماه نشابور سرا ای ماه نشابور، نشابور تو را آنِ تو تو را و آنِ ما نيز تو را با ما به نگويی که خصومت ز چرا وتت: منم مانگ، خانێمه‌ ئاسۆ ئه‌ی مانگی خانێ، خانێ له‌ بۆ تۆ چی هه‌ته بۆ خۆت، هی منیش بۆ تۆ دوژمنایه‌تیت له سه‌ر چییه ‌و بۆ؟ ! خانێ: ناوی پێشووی پیرانشار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: يارب ز کرم دری به رويم بگشا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧) يارب ز کرم دری به رويم بگشا راهی که در او نجات باشد بنما مُستَغنيم از هر دو جهان کن به کرم جز ياد تو هر چه هست بَر از دل ما وه‌که‌وه‌ خوایه‌ ده‌روی خێر لێمان ڕێگای ڕزگاری نیشان ده پێمان هه‌ر دوو جیهانم له پێش چاو بخه با هەر بۆ تۆ بێ دڵی توێ‌توێمان ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از زُهد اگر مدد دهی ايمان را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨) از زُهد اگر مدد دهی ايمان را مُرتاض کنی به ترک دينی جان را ترک دنيا نه زهد دنيا زيراک نزديک خرد زهد نخوانند آن را به پارێزگاری ئیمان بەهێز که‌ی ڕﮦ‌نگه له‌ کن جوو دینی بێ‌ڕێز که‌ی ئه‌م کاره‌شت هه‌ر بۆ خوابێ نه‌ک خۆت یا بووکی به‌هه‌شت تا له ئامێز که‌ی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن عشق که هست جزء لايَنفَک ما سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩) آن عشق که هست جزء لايَنفَک١ ما حاشا که شود به عقل ما مُدرِک٢ ما خوش آنکه ز نور او دمد صبح يقين ما را برهاند ز ظِلام٣ شک ما عیشقێ که بۆ مه وه‌ک ڕووحه بۆ له‌ش کوا له به‌ر چاوم هه‌رگیز ده‌بێ ڕه‌ش بۆ شه‌وه‌زه‌نگی شک و گومانمان خوزگه ببا به چرایه‌کی گه‌ش ١ـ لايَنفَكّ: جدا نشدنی. ٢ـ مُدرِك: دريابنده، درک كننده. ٣ـ ظِلام: ج ظلمت، تاريكی‌ها ++++++++++++++++++++++ سەرناو: يارب مکن از لطف پريشان ما را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠) يارب مکن از لطف پريشان ما را هر چند که هست جرم و عِصيان ما را ذات تو غنی بوده و ما محتاجيم محتاج به غيرِ خود مگردان ما را خوایه قیامه‌تم لێ نه‌بێ هاڵۆز گوناهی زۆرم دەکا تەپ‌وتۆز تۆ بێ‌نیاز و ئێمه‌ینه موحتاج له غه‌یری ده‌رگات نه‌که‌ی له بۆم کۆز ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر بر در دِير می‌نشانی ما را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١) گر بر در دِير می‌نشانی ما را گر در ره کعبه می‌دوانی ما را اينها همگی لازمۀ هستی ماست خوش آنکه ز خويش وارهانی ما را گه‌ر له‌ خانه‌قان جێ بۆ دیار که‌ی بۆ ماڵه خۆتن یا به ڕێبوار که‌ی بوون و نه‌بوونن به‌وانه به‌نده خۆشه له به‌ندی نه‌فسن ڕزگار که‌ی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تا چند کشم غصّۀ هر ناکس را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢) تا چند کشم غصّۀ هر ناکس را وز خِسَّت خود خاک شوم هر کس را کارم به دعا چو برنمی‌آيد راست دادم سه طلاق اين فلکِ اَطلَس را تاکه‌ی سه‌رکۆنه‌ی ناکه‌س بکێشم له‌به‌ر ڕژدی خۆم با به‌س بکێشم که سه‌رناگرێ کارم به دوعا ده‌با له دنیا زوو ده‌س وە‌کێشم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: يارب به محمّد و علی و زهرا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣) يارب به محمّد و علی و زهرا يارب به حسين و حسن و آلِ‌عَبا کز لطف برآر حاجتم در دو سرا بی‌منّتِ خلق يا عَليُّ‌الْاَعلا خوایه بۆ خاتری ڕﮦسوڵی نازدار به‌و پیاوچاکانه‌ی نایه‌نه‌ هه‌ژمار ویسته‌کانی من به‌جێ گه‌یێنه‌ بێ‌وه‌ی بۆ خه‌ڵکان ملم بکه‌م لار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای شيرِ سرافرازِ زِبَردَستِ خدا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤) ای شيرِ سرافرازِ زِبَردَستِ خدا ای تيرِ شهابِ ثاقبِ شَستِ خدا آزادم کن ز دستِ اين بی‌دستان دستِ من و دامنِ تو ای دستِ خدا ئه‌ی پیری ژیرم توخوا لێم‌گه‌ڕێ ناتوانم ڕێگات بگرمه‌به‌رێ که‌سێ که بۆ خۆی دوره‌ له ڕێی ڕاست ڕێ ونبووی چلۆن پێ‌دێته سه‌ر ڕێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: منصور حلاج آن نهنگ دريا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥) منصور حلاج آن نهنگ دريا کز پنبۀ تن دانۀ جان کرد جدا روزی که اناالحق به زبان می‌آورد منصور کجا بود؟ خدا بود خدا مه‌نسووری حه‌لاج، ئه‌و پیره‌ی که‌وا له قاپێلکی له‌ش رووحی کرد جودا ئه‌و ڕۆژﮦ ده‌یوت: ئه‌من خودامه خۆ مه‌نسوور نه‌بوو، خودا بو خودا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در ديده به جای خواب آب است مرا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦) در ديده به جای خواب آب است مرا زيرا که به ديدنت شتاب است مرا گويند بخواب تا به خوابش بينی ای بی‌خبران چه جای خواب است مرا چاوم له جێی خه‌و هه‌ر به گریانه بۆ دیتنی یار وا په‌ڕێشانە ده‌ڵێن بخه‌وه تا بێته خه‌ونت خه‌و و چاوی من؟ ! زۆر دووره گیانە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن رشته که قوّتِ روان است مرا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧) آن رشته که قوّتِ روان است مرا آرامشِ جانِ ناتوان است مرا بر لب چو کشی جان کشدم از پی آن پيوند چو با رشتۀ جان است مرا هەنگوینی لێوت هەر دەبێ بیخۆی دڵ ناچێ جا چۆن به گیان و دڵ بۆی خەتی لێوەکەت به‌نده له ڕووحم ناتوانێ لادا له عیشقی تۆ خۆی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: پرسيدم از او واسطۀ هجران را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨) پرسيدم از او واسطۀ هجران را گفتا سببی هست بگويم آن را من چشم توام اگر نبينی چه عجب من جان توام کسی نبيند جان را وتم: له‌به‌ر چی دوور بوویەوە لێم وتی: هۆیه‌که‌ی پێت خۆشه بیڵێم چونکه من چاو و گیانی تۆمە بمبینی سه‌یره نه‌ک ئه‌و جۆره پێم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای دوست دوا فرست بيماران را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩) ای دوست دوا فرست بيماران را روزی ده جن و انس و هم ياران را ما تشنه‌لبانِ وادیِ حرمانيم بر کشتِ اميدِ ما بده باران را ده‌وا بنێره بۆ نه‌خۆشانت به دوور که تاڵی له سه‌رخۆشانت بێ‌هیوا و تینوون له ده‌شتێکی چۆل وه‌ختێتی بڕژێ ڕێژنه‌ی بارانت ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تسبيح مَلَک را و صفا رضوان را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠) تسبيح مَلَک را و صفا رضوان را دوزخ بد را، بهشت مر نيکان را ديبا جم را و قيصـر و خاقان را جانان ما را و جانِ ما جانان را بۆ مه‌لاییکه په‌سنی گردگار به‌هه‌شت بۆ چاک و دۆژﮦ بۆ به‌دکار هه‌ر یه‌ک بۆ شتێ چاکی کرد خودا یاری جوان بۆمه، گیانی مه‌ بۆ یار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: هرگاه که بينی دو سه سرگردان را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١) هرگاه که بينی دو سه سرگردان را عيب ره مردان نتوان کرد آن را تقليدِ دو سه مقلدِ بی‌معنی بدنام کند ره جوان‌مردان را کاتێ ده‌بینی دو سێ سه‌رشێواو مه‌ڵێ ته‌ریقه‌ت لاڕێیه ته‌واو چاولێکه‌ری چه‌ند چاولێکه‌ری هیچ ڕێبازی چاکان چاک ده‌کا به‌دناو ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دی شانه زد آن ماه خم گيسو را سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢) دی شانه زد آن ماه خم گيسو را بر چهره نهاد زلف عنبر بو را پوشيد بدين حيله رخ نيکو را تا هر که نه محرم نشناسد او را به زولف و ڕوو یار، به‌ چاوی گه‌ورە مانگ و ئه‌ستێره هه‌وری له ده‌ورە هه‌وری ڕﮦشی مووی دایپۆشیوه ڕووی ناڕﮦوێ له‌ ڕووی تاوێ ئه‌و هه‌ورە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بازآ بازآ هر آنچه هستی بازآ سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣) بازآ بازآ هر آنچه هستی بازآ گر کافر و گبر و بت‌پرستی بازآ این درگهِ ما درگه نومیدی نیست صد بار اگر توبه شکستی بازآ ئه‌ی بەنده‌که‌ی من هه‌ر بگه‌ڕێوە باری خه‌راپەت گه‌ر زۆریش ‌پێوە له ده‌رگای من که‌س بێ‌هیوا نابێ ئه‌گه‌ر تاوانی به قه‌دەر کێوە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای دلبرِ ما مباش بی‌دل، برِ ما سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤) ای دلبرِ ما مباش بی‌دل، برِ ما يک دلبرِ ما به که دو صد دل، برِ ما نه دل برِ ما نه دلبر اندر برِ ما يا دل برِ ما فرست يا دلبرِ ما چت ده‌وێ دڵبه‌ر، دڵم نه‌ما پێم هه‌زار دڵم بێ بۆ تۆی داده‌نێم دڵم پێ نه‌ما و دڵبه‌رم نه‌بووی چبکەم‌ نازانم له دڵ بکه‌ی جێم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای کرده غمت غارتِ هوشِ دلِ ما سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥) ای کرده غمت غارتِ هوشِ دلِ ما دردِ تو شده خانه فروشِ دلِ ما رمزی که مقدسان از او محرومند عشق تو فرو گفت به گوشِ دلِ ما ئه‌و که‌سه‌ی غه‌می، هۆشی بڕیوم له لاپه‌ڕی بوون دڵی سڕیوم ڕﮦمزێ که پاکان قه‌تی ناگه‌نێ به جوانی عیشقی له بۆی نوسیوم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: مستغرقِ نيلِ معصيت، جامۀ ما سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٦) مستغرقِ نيلِ معصيت، جامۀ ما مجموعۀ فعل زشت هنگامۀ ما گويند که روز حشر شب می‌نشود آنجا نگشايند مگر نامۀ ما تاوانی زۆرم حیساب ناکرێ دڵی ڕوودارم حه‌یا نایگرێ هێنده بێ‌عاره خه‌یاڵی تۆبه‌ش به سه‌ر دڵمدا قه‌ت ڕانابرێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: مهمان تو خواهم آمدن جانانا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٧) مهمان تو خواهم آمدن جانانا متواریک و ز حاسدان پنهانا خالی کن این خانه، پس مهمان آ با ما کس را به خانه در منشانا وه‌کو هه‌ڵاتوو ده‌بمه میوانت به دوور له چاوی گشت حه‌سودانت نه‌کا له‌وێ بێ کاتێ که من دێم توخواکه‌ی که‌سێ، تۆ بی و گیانت ++++++++++++++++++++++ سەرناو: من دوش دعا کردم و باد آمينا سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٨) من دوش دعا کردم و باد آمينا تا به شود آن دو چشم بادامينا از ديدۀ بدخواه، تو را چشم رسيد در ديدۀ بدخواهِ تو باد آمينا زۆر پاڕامه‌وه، یاخوا گیرابێ بۆ چاوت، بۆوه‌ی دوور له به‌ڵابێ هه‌رچی چاوپیسان بۆ تۆیان ده‌وێ بۆ خۆیان بڕوا، له تۆ کلا بێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: برتافت عنان صبوری از جان خراب سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٩) برتافت عنان صبوری از جان خراب شد همچو رکاب حلقۀ چشم از تب و تاب ديگر چو عنان نپيچم از حکم تو سر گر دولت پابوس تو يابم چو رکاب بێ‌سه‌بری ڕﮦ‌شمه‌ی کێشا له ده‌ستم قووڵ بوو وه‌ک ڕکێف چاوی پڕ هه‌ستم ئه‌گه‌ر دامنه‌نێی به عه‌بدی خۆشت ده‌سته‌ونه‌زه‌رت هه‌ر ڕاده‌وه‌ستم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گه می‌گردم بر آتشِ هجر کباب سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣٠) گه می‌گردم بر آتشِ هجر کباب گه سرگردان به بحر غم، همچو حباب القصه چو خار و خس درين دير خراب گه بر سر آتشم، گهی بر سر آب ده‌بم به‌ که‌باب سه‌د جار له دووریت لەسه‌ر بێ‌ڕﮦ‌حمی، که‌چی هه‌ر سووریت بڕۆ بێکه‌س به‌و له وێرانه‌ بی به هیچ شتێکیش نه‌یێ سێبووریت؟ ! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در رفع حجب کوش نه در جمع کتب سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣١) در رفع حجب کوش نه در جمع کتب کز جمع کتب نمی‌شود رفع حجب در طی کتب بود کجا نشئۀ حب طی کن همه را بگو: إِلَى اللهِ اُتُبْ دوور له کتێب به‌و خۆت پێ‌زۆر نه‌بێ به خوێندنه‌وه‌ی زۆر دڵت کۆر نه‌بێ مشت‌وماڵی دڵ به‌ عیشقی پاکە ئەم نوورە نابێ ئه‌گه‌ر خۆر نه‌بێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: کارم همه ناله و خروش است امشب سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣٢) کارم همه ناله و خروش است امشب نی صبر پديداست و نه هوش است امشب دوشم خوش بود ساعتی پنداری کفارۀ خوش‌دلیِ دوش است امشب کارم هاوار و ناڵینه ئه‌مشه‌و سه‌بر و هۆش له خۆ ڕنینه ئه‌مشه‌و وه‌تزانی دوێشه ‌و ئاسووده بوومە بۆیه‌ ئەشکه‌نجه‌ت به‌تینه ئه‌مشه‌و ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از چرخ فلک گردش يکسان مطلب سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣٣) از چرخ فلک گردش يکسان مطلب وز دور زمانه عدل سلطان مطلب روزی پنج در جهان خواهی بود آزار دل هيچ مسلمان مطلب که‌ی بووه‌ زه‌وی وه‌ک خۆی بسووڕێ به‌ره‌و هه‌قانه‌ت بگرێته‌به‌ر ڕێ ئه‌و دوو سێ ڕۆژﮦ‌ی له‌م جیهانه‌ دای زمانت به چاک نه‌بێ نه‌گه‌ڕێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بی‌طاعت حق بهشت و رضوان مطلب سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣٤) بی‌طاعت حق بهشت و رضوان مطلب بی‌خاتم دين ملک سليمان مطلب گر منزلتِ هر دو جهان می‌خواهی آزارِ دل هيچ مسلمان مطلب به‌هه‌شتت ده‌وێ چاک که ئاکارت با قورس نه‌بێ به تاوان، بارت له هه‌ر دوو دنیا ده‌توێ له سه‌ر بی وه‌کو مار مه‌به‌ به ده‌ست و زارت ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای ذات و صفات تو مبّرا ز عيوب سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣٥) ای ذات و صفات تو مبّرا ز عيوب يک نام ز اسماء تو علام غيوب رحم آر که عمر و طاقتم رفت به باد نه نوح بود نام مرا نه ايوب ئه‌ی خودای به‌ دوور له عه‌یب و نوقسان به ناوی جوانت ڕحیم و ڕﮦحمان نه عه‌مری نووحه‌ و نه‌ سه‌بری ئه‌ییوب با چاڵی تاڵیم نه‌بێ به‌ زیندان ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای آينۀ حسن تو در صورت زيب سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣٦) ای آينۀ حسن تو در صورت زيب گرداب هزار کشتیِ صبر و شکيب هر آينه‌ای که غير حسن تو بود خواند خردش سرابِ صحرای فريب له کن جوانیت که ڕۆژ ده‌به‌زی سه‌بر سه‌د خۆزگه‌ی به نووکی ده‌رزی هه‌ر ئاوێنه‌یه‌ک له‌ ڕووی تۆ نه‌کا بۆوه‌ی ده‌بێ زوو بیده‌ی له‌ حه‌رزی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تا زلف تو شاه گشت و رخسار تو تخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣٧) تا زلف تو شاه گشت و رخسار تو تخت افکند دلم برابر تخت تو رخت روزی بينی مرا شده کشتۀ بخت حلقم شده در حلقۀ سيمين تو سخت زولفت له سه‌ر ڕووت که ئۆقره ده‌گرێ ئۆقره‌ و قه‌رارم نامێنێ ده‌بڕێ کوشته‌ی ده‌ستی تۆم بۆیه ده‌زانم مه‌لی ڕوحی من بۆ به‌ هه‌شت ده‌فڕێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تا پای تو رنجه گشت و با درد بساخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣٨) تا پای تو رنجه گشت و با درد بساخت مسکين دل رنجور من از درد گداخت گويا که ز روزگار دردی دارد اين درد که در پای تو خود را انداخت خوا بکا دڕووش ده‌ پێت ڕانه‌چێ شتێکت لێ بێ ڕووحم ده‌رده‌چێ ئه‌و ده‌رده‌ی که‌وا هاتۆته لاقت ئه‌ویش له تاوان هه‌ر دێت و ده‌چێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: مجنون تو کوه را ز صحرا نشناخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٣٩) مجنون تو کوه را ز صحرا نشناخت ديوانۀ عشق تو، سر از پا نشناخت هر کس به تو ره يافت ز خود گم گرديد آنکس که تو را شناخت، خود را نشناخت شێتت شه‌و و ڕۆژ لێک‌ناکاته‌وە گێل و حۆلێکه خه‌و ده‌یباته‌وە کێ تۆ بناسێ له بیر ده‌چێ خۆی چی هه‌یه هه‌ر تۆی بیر ده‌خاته‌وه ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن روز که آتش محبت افروخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤٠) آن روز که آتش محبت افروخت عاشق روشِ سوز ز معشوق آموخت از جانب دوست سرزد اين سوز و گداز تا در نگرفت شمع، پروانه نسوخت که خۆشه‌ویستی کوره‌ی نێڵ درا ئاشق سووتانی پێ ڕﮦ‌چاو کرا جوانی شیرن بوو فه‌رهادی نه‌هێشت په‌روانه سووتا کاتێ شه‌م گڕا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ديشب که دلم ز تابِ هجران می‌سوخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤١) ديشب که دلم ز تابِ هجران می‌سوخت اشکم همه در ديدۀ گريان می‌سوخت می‌سوختم آنچنان که غير از دل تو بر من دل کافر و مسلمان می‌سوخت مه‌نجه‌ڵی دڵم له‌ دوریت کوڵی به ئاوی چاوم ڕومه‌تم زﮦ‌لی غه‌یری ئه‌تۆی جوو، هه‌موو سووتا بۆم نه‌ک هه‌ر موسوڵمان، کافریش دڵی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عشق آمد و گرد فتنه بر جانم بيخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤٢) عشق آمد و گرد فتنه بر جانم بيخت عقلم شد و هوش رفت و دانش بگريخت زين واقعه هيچ دوست دستم نگرفت جز ديده که هر چه داشت بر پايم ريخت ئه‌وین خستمیە گێژاوی به‌ڵا بیر و هۆشم چوو، زانستم نه‌ما له‌و ته‌نگانه که‌س ده‌سی نه‌گرتم هه‌ر چاوی خۆم بوو چی هه‌بوو داینا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عشق آمد و خاک محنتم بر سر ريخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤٣) عشق آمد و خاک محنتم بر سر ريخت زان برق بلا به خرمنم اخگر ريخت خون در دل و ريشۀ تنم سوخت چنان کز ديده به جای اشک خاکستر ريخت وای خستوومه داو ئه‌وینت به زۆر تازه نه‌جاتیم نابێ به هیچ جۆر وه‌ها وشک بووم سه‌خته ژینه‌وه‌م وه‌ک گوڵی بێ‌ئاو له ژێر تینی خۆر ++++++++++++++++++++++ سەرناو: می‌رفتم و خون دل به راهم می‌ريخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤٤) می‌رفتم و خون دل به راهم می‌ريخت دوزخ دوزخ شرر ز آهم می‌ريخت می‌آمدم از شوق تو بر گلشنِ کون دامن دامن گل از گناهم می‌ريخت له چاڵی دوریت هێنده گریاوم خوێنیشم نه‌ما نه‌ک ئاو له چاوم په‌روانه‌ی شه‌می ئه‌وینی تۆمه بۆیه له تاوان وه‌ها سووتاوم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از کفرِ سر زلف وی ايمان می‌ريخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤٥) از کفرِ سر زلف وی ايمان می‌ريخت وز نوش لبش چشمۀ حيوان می‌ريخت چون کبک خرامنده به صد رعنايی می‌رفت وز خاکِ قدمش جان می‌ريخت به دیتنی یار سه‌یر ده‌مێنی ده‌ڵێی: خودایه چه‌ن ده‌س‌ڕه‌نگینی لێوڕێژ ده‌بێ دڵ له بیر و بڕوا به‌ری کورته زۆر عیشقی زه‌وینی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از نخلِ ترش بار چو باران می‌ريخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤٦) از نخلِ ترش بار چو باران می‌ريخت وز صفحۀ رخ، گل به گريبان می‌ريخت از حسـرت خاک‌پای آن تازه نهال سيلاب ز چشمِ آبِ حيوان می‌ريخت لێوی شیرینت گه‌زۆی لێ‌ده‌تکێ ئاخر جوانیت بشوبهێ به کێ؟ ! شاگوڵی هه‌موو دنیایه هه‌ر که‌س له داری جوانیت پێی بگا لکێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: شيرين دهنی که از لبش جان می‌ريخت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤٧) شيرين دهنی که از لبش جان می‌ريخت کفرش ز سر زلف پريشان می‌ريخت گر شيخ به کفر زلف او ره می‌برد خاک ره او بر سر ايمان می‌ريخت جوانێ که دامنا سه‌ر له پێناوی خه‌لکی وه‌رگێڕا به زولفی خاوی زونناری ده‌به‌ست شێخی گه‌وره گه‌ر چاوی که‌وتبا به گۆشه‌ی چاوی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر طالب راه حق شوی ره پيداست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤٨) گر طالب راه حق شوی ره پيداست او راست بود با تو، تو گر باشی راست وانگه که به اخلاص و درون صافی او را باشی بدان که او نيز تراست ڕاستەڕێت ده‌وێ؟ ئاسانه چوونی ئه‌گه‌ر خاوه‌نی دڵێکی ڕوونی وەده‌سهێنانی چی بەقیمه‌تە ده‌بێ بکێشی بۆی شه‌ونخوونی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: من بندۀ عاصيم رضای تو کجاست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٤٩) من بندۀ عاصيم رضای تو کجاست تاريک دلم نور و صفای تو کجاست ما را تو بهشت اگر به طاعت بخشـی اين بيع بود لطف و عطای تو کجاست هه‌ر ڕێیه‌ بڕیم گشتی هه‌ڵه‌و لاڕێیە وا دێمه په‌نات باری گوناهم پێیە بمبه‌یته به‌هه‌شت ئه‌گه‌ر به نوێژ و ڕۆژوو سه‌ودایه، ئیتر به‌خششه‌که‌ت له کوێیه١ ١. چوارینەکانی ئەبووسەعید ئەبوولخەیر، ئەم چوارینە وەپاڵ خەیامیش دراوە، وەرگێڕاوی مامۆستا هەژار. ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای دل چو فراقش رگ جان بگشودت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥٠) ای دل چو فراقش رگ جان بگشودت منمای به کس خرقۀ خون‌آلودت می‌نال چنان که نشنوند آوازت می‌سوز چنان که برنيايد دودت وه‌ک جۆگه خوێنت بێ له برینی ئه‌گه‌ر بۆ یاره با که‌س نه‌یبینی وه‌ک په‌پووله به، بمره به بێده‌نگ نه‌ک وه‌کوو بولبول هه‌ر بزیقێنی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن يار که عهد دوستداری بشکست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥١) آن يار که عهد دوستداری بشکست می‌رفت و منش گرفته دامن در دست می‌گفت دگر باره به خوابم بينی پنداشت که بعد ازو مرا خوابی هست که خۆشه‌ویستی منت تۆ ژاکاند چی غه‌م و ده‌رده له ناو دڵمت چاند ده‌ڵێی مه‌ترسه دێمه‌وه خه‌ونت یه‌کجاری خه‌وت له چاوم زڕاند ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از بارِ گنه شد تن مسکينم پست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥٢) از بارِ گنه شد تن مسکينم پست يارب چه شود اگر مرا گيری دست گر در عملم آنچه تو را شايد، نيست اندر کرمت آنچه مرا بايد، هست به باری تاوان پشتی من چه‌ما کاخی هومێدم به جارێک ڕما گه‌ر نیمه کرده، ڕه‌حمی تۆ زۆرە تاکه‌ی بمێنم له چاڵی غه‌ما ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از کعبه رهی است تا به مقصد پيوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥٣) از کعبه رهی است تا به مقصد پيوست وز جانب ميخانه رهی ديگر هست امّا ره ميخانه ز آبادانی راهی است که کاسه می‌رود دست به دست ئه‌گه‌ر به توێکڵی شه‌رع بکه‌ی کار یان به کاکڵی، هه‌ر ده‌بی ڕزگار گه‌لێ زۆرترن یارانی مانا وای به‌ خۆوه قه‌ت نه‌دیوه ڕۆژگار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تيری ز کمانخانۀ ابروی تو جست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥٤) تيری ز کمانخانۀ ابروی تو جست دل پرتو وصل را خيالی بربست خوش خوش ز دلم گذشت و می‌گفت به ناز ما پهلوی چون تويی نخواهيم نشست تیرێکی هاویشت برۆی که‌وانی هێنده‌ی تر مردم من له تاوانی دڵم ته‌واوێک به وه‌سڵی خۆش بوو ناخۆشی دووری بوو به میوانی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: چون نيست ز هر چه هست جز باد به دست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥٥) چون نيست ز هر چه هست جز باد به دست چون هست ز هر چه نيست نقصان و شکست انگار که هر چه هست در عالم نيست پندار که هر چه نيست در عالم هست نامێنێ بۆ تۆ چی هه‌ته تاسه‌ر بۆوه‌ی که نیته بۆ ده‌خۆی که‌سه‌ر؟ به نه‌بووی دانێ هه‌رچی هه‌ته تۆ وه‌بزانه هه‌ته چی نیته یه‌کسه‌ر ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دی طفلک خاک‌بيز غربال به دست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥٦) دی طفلک خاک‌بيز غربال به دست می‌زد به دو دست و روی خود را می‌خست می‌گفت به های های که افسوس و دريغ دانگی به نيافتيم و غربال شکست دوێنێ مناڵێ بێژنگی پێ بوو بێژینگه‌ی ده‌دا له سه‌ر و له ڕوو ده‌گریا به قه‌و ده‌یوت: مه‌خابن چم نەهاته ده‌ست بێژنگ شکا زوو ++++++++++++++++++++++ سەرناو: کردم توبه، شکستی‌اش روز نخست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥٧) کردم توبه، شکستی‌اش روز نخست چون بشکستم، به توبه‌ام خواندی چست القصه زمام توبه‌ام در کف تست يکدم نه شکسته‌اش گذاری نه درست تۆبه‌ت شکاندم که‌چی ده‌ڵێی تۆ ـ زۆر به توڕه‌یی ـ: «شکاندت له بۆ؟ !» نه‌ک تۆبه‌ خۆشم ده‌ ده‌س تۆ دامه پێت خۆشه بمبه، ده‌چی به‌ره‌و کۆ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گاهی چو ملايکم سر بندگی است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥٨) گاهی چو ملايکم سر بندگی است گه چون حيوان به خواب و خور زندگی است گاهم چو بهايم سر درندگی است سبحان‌الله اين چه پراکندگی است زۆر جار له پاکی وه‌کو فریشته‌م ڕۆژی واشه پیس، بێز له خۆم ده‌که‌م هه‌ر جارێ له‌ سه‌ر قه‌رارێکه دڵ گه‌لێ بڵاوه، یاخوا ببێ جه‌م ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آزادی و عشق چون همی نآمد راست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٥٩) آزادی و عشق چون همی نآمد راست بنده شدم و نهادم از يکسو خواست زين پس چونان که داردم دوست رواست گفتار و خصومت از ميانه برخاست سه‌ربه‌ستی و ئه‌وین؟ ! دورن له یه‌ک زۆر وەکو تاریکی و شۆقی خۆشی خۆر؟ ! چی پێ‌خۆشه یار ئه‌من وا ده‌که‌م ئايينی ئه‌وین ئه‌وه‌یه، نه‌گۆڕ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خيام تنت به خيمه می‌ماند راست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦٠) خيام تنت به خيمه می‌ماند راست سلطان روح است و منزلش دار بقاست فراش اجل برای ديگر منزل از پا فگند خيمه چو سلطان برخاست خه‌یام له‌شی تۆ وه‌کو خێوه‌ته ڕۆحت سوڵتان و یانەی، قیامه‌ته‌ خزمه‌تچی ئه‌جه‌ل بۆ که‌واندنی که هه‌ستێ سوڵتان، هه‌ر له ده‌رفه‌ته ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عصيان خلايق ارچه صحرا صحراست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦١) عصيان خلايق ارچه صحرا صحراست در پيش عنايت تو يک برگِ گياست هرچند گناه ماست کشتی کشتی غم نيست که رحمت تو دريا درياست گوناهی خه‌ڵکان ئه‌گه‌رچی زۆرە له چاو به‌خششی کتێبت، بۆرە گه‌ر تیرێژێکه لێشاوی سووچن ڕﮦ‌حمه‌تی تۆ سه‌د ئه‌وه‌ندی خۆرە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: هر چند به طاعت تو عصيان و خطاست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦٢) هر چند به طاعت تو عصيان و خطاست زين غم نکشی که گشتن چرخ بلاست گر خسته‌ای از کثرت طغيان گناه منديش که ناخدای اين بحر خداست بۆ چاکه‌کاران ناحه‌زه تاوان دم نادا ئاسک قه‌ت له پیساوان گه‌ر لە گێژاوی تاوان گێژ دەخۆی مه‌ترسه مادام خوایه که‌شتیوان ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دوزخ شرری زآتش سينۀ ماست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦٣) دوزخ شرری زآتش سينۀ ماست جنت اثری زين دل گنجينۀ ماست فارغ ز بهشت و دوزخ ای دل خوش‌باش با درد و غمش که يار ديرينۀ ماست ئاشق له دڵدا به‌هه‌شتێکی هه‌س هه‌ر خۆشی بۆ دێ هه‌تا ده‌ڵێ به‌س گا له دۆژه‌هه‌ ماوه ‌و نامرێ خۆشی و ناخۆشی دنیای دی بۆ چه‌س ++++++++++++++++++++++ سەرناو: سوفسطايی که از خرد بی‌خبر است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦٤) سوفسطايی که از خرد بی‌خبر است گويد عالم خيالی اندر گذر است آری عالم همه خيالی‌است ولی پيوسته حقيقتی در او جلوه‌گر است سۆفستایه‌کان لێی حاڵی نینە ده‌ڵێن خه‌یاڵه ئه‌م دنیا و ژینە گه‌ر وابێ ده‌بێ هه‌رچی عاقڵە له دوی مردن بێ گه‌ر به کڕینە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: کرديم هر آن حيله که عقل آن دانست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦٥) کرديم هر آن حيله که عقل آن دانست تا بو که توان راه به جانان دانست ره می‌نبريم وهم طمع می‌نبريم نتوان دانست بو که نتوان دانست ماوێکی زۆرم فکر کرده‌وه‌ چۆن دڵی به‌ردت نه‌رم که‌مه‌وە دنیایی هه‌رچیم له ده‌س هات کردم هه‌ر پاڕانه‌وه‌م بۆ ماوه‌ته‌وە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ما کشتۀ عشقيم و جهان مسلخ ماست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦٦) ما کشتۀ عشقيم و جهان مسلخ ماست ما بی‌خور و خوابيم و جهان مطبخِ ماست ما را نبود هوای فردوس ازآنک صد مرتبه بالاتر از آن دوزخ ماست جێی حه‌سانه‌وه قه‌ت نه‌بوه دنیا بۆ ماندوویه‌تی و سەختییه ته‌نیا بۆ عاشق خۆشه چوونه دنیای دی جا خۆشی ده‌بێ به‌شی يا جزيا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: غم عاشق سينۀ بلا پرور ماست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦٧) غم عاشق سينۀ بلا پرور ماست خون در دل آرزو ز چشم تر ماست هان غير، اگر حريف مايی پيش آی کالماس به جای باده در ساغر ماست ڕێی ئه‌وین گرتن هەر بۆ مه‌زبووتە وه‌بزانه کلکی شێره گرتووتە سه‌ره‌تا گه‌لێ ته‌خت ده‌نوێنێ پاشان ده‌زانی چه‌ن هه‌ڵه‌مووتە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: يارب غم آنچه غيرِ تو در دل ماست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦٨) يارب غم آنچه غيرِ تو در دل ماست بردار که بی‌حاصلی از حاصل ماست الحمد که چون تو رهنمایی داريم کز گمشدگانيم که غم منزل ماست خوایه وا بکه تۆ بحوبێنین چی غه‌یری تۆیه هه‌ڵی کڕێنین شوکر که هه‌ر خۆت چاوساغی ئێمه‌ی یا خوا له چاکان به‌جێ نه‌مێنین ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ياد تو شب و روز قرينِ دل ماست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٦٩) ياد تو شب و روز قرينِ دل ماست سودای دلت گوشه‌نشينِ دل ماست از حلقۀ بندگيت بيرون نرود تا نقش حيات در نگين دل ماست ناوت هه‌میشه له سه‌ر زمانە به‌بێ تۆ ژیان وه‌کوو زیندانە وه‌تی له سایه‌ی کۆیڵه‌تی تۆ دام تینی نه‌ما غه‌م، تاوی زستانه ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گردون کمری ز عمر فرسودۀ ماست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧٠) گردون کمری ز عمر فرسودۀ ماست دريا اثری ز اشک آلودۀ ماست دوزخ شرری ز رنج بيهوۀ ماست فردوس دمی ز وقت آسودۀ ماست عومرێکی زۆرم بێهوده ڕابرد ده‌بێ بگریه‌م که بۆ چم نه‌کرد ڕێگای قیامه‌ت زۆر دور و سه‌ختە خۆزگه‌م به‌و که‌سه‌ تۆشه ده‌کا گرد ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن آتش سوزنده که عشق‌اش لقب است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧١) آن آتش سوزنده که عشق‌اش لقب است در پيکر کفر و دين چو سوزنده تب است ايمان دگر و كيشِ محبت دگر است پيغمبر عشق نه عجم نه عرب است ئه‌و ئاوره‌ی که‌وا ناوی ئه‌وینە نه کفر دێڵێ نه هه‌رچی دینە که‌سێ هه‌وێنی دینی ئه‌وین بێ بزانه بێ‌شک لەسەر یه‌قینە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گويند دل آيينۀ آيين عجب است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧٢) گويند دل آيينۀ آيين عجب است دوری رخ شاهدِ خودبين عجب است در آينه روی شاهدان نيست عجب خود شاهد و خود آينه‌اش اين عجب است ڕه‌حمی له گه‌ڵ مه زۆره ئه‌و خوایە هه‌رچی بنهه‌وێ ده‌ ناو خۆن دایە ڕێنوێنیت ده‌وێ دڵت پاک که‌وە بۆ جارێکیش بێ بزانه وایه؟ ! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از ما همه عجز و نيستی مطلوب است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧٣) از ما همه عجز و نيستی مطلوب است هستی و توابعش ز ما منکوب است اين اوست پديد گشته در صورت ما اين قدرت و فعل از آن به ما منسوب است وه‌ک که‌مایه‌سی لەمه دێته‌وە کامڵ بوون له خۆت ده‌وه‌شێته‌وه به‌دیهێنه‌ری هه‌ر کارێ خۆتی بۆمه‌ که‌سبه‌که‌ی ده‌مێنێتەوه‌ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر سبحۀ صد دانه شماری خوب است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧٤) گر سبحۀ صد دانه شماری خوب است ور جام می از کف نگذاری خوب است گفتی چه کنم چه تحفه آرم بر دوست بی‌درد ميا، هر آنچه آری خوب است له يادی خودا خۆشه نەوﮦستی ئه‌و ده‌مه‌ خۆشه به‌م مه‌یه مه‌ستی بە بێ‌ده‌رد مه‌یه چی دێنی باشە؛ دەڵێی: چ چاکه بیبەی بۆ دۆستی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: پيوسته ز من کشيده دامن دل توست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧٥) پيوسته ز من کشيده دامن دل توست فارغ ز من سوخته خرمن، دل توست گر عمر وفا کند من از تو دل خويش فارغ تر از آن کنم که از من دلِ توست نازانم بۆ خۆ دوور ده‌گری له من دڵم به دووریت ده‌ردێنی له بن گه‌ر نه‌بی به گوڵ بۆ بولبولی دڵ یادت له ناو دڵ منیش ده‌که‌م ون ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دل چيست که گويم از برای غم توست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧٦) دل چيست که گويم از برای غم توست يا آنکه حريم تن سرای غم توست لطفی است که می‌کند غمت با دلِ من ورنه دلِ تنگ من چه جای غم توست قابیل نییه دڵ جێگای غه‌مت بێ ئه‌ویش شه‌و و ڕۆژ ماوای غه‌مت بێ چاکه‌یه‌ ده‌یکا غه‌مت ده‌گه‌ڵ دڵ ده‌نا حه‌یفه جێ چرای غه‌مت بێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای دل غم عشق از برای من و توست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧٧) ای دل غم عشق از برای من و توست سر بر خط او نه که سزای من و توست تو چاشنی درد ندانی ورنه يک‌دم غم دوست خونبهای من و توست غه‌می ئه‌وینێ ناچێ بۆ هه‌ر که‌س مه‌گه‌ر به دوور بێ له هه‌وا و هه‌وه‌س به به‌هه‌شتیشت ده‌ردی یار ده‌دا گه‌ر بتزانیبا چ خۆشیه‌کی هه‌س ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ناکاميم ای دوست ز خودکامی توست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧٨) ناکاميم ای دوست ز خودکامی توست وين سوختگی‌های من از خامی توست مگذار که در عشق تو رسوا گردم رسوایی من باعث بدنامی توست هه‌رچی ده‌یچێژم له ده‌ستی تۆیە ئه‌ویش له به‌ر خۆپه‌ره‌ستی تۆیە چانییه ناوم بزڕێ لەبه‌ر تۆ چونکه زه‌ره‌ری بۆ هه‌ستی تۆیه ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای حيدر شهسوار وقت مدداست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٧٩) ای حيدر شهسوار وقت مدداست ای زبدۀ هشت و چار وقت مدداست من عاجزم از جهان و دشمن بسيار ای صاحب ذوالفقار وقت مدداست به سروه‌ی ڕه‌حمت گه‌ر نه‌ملاوێنی باهۆزی غه‌م زوو لەبنم ده‌هێنی خوایه سه‌رباری دوژمنی زۆرم هێنده بێ‌هێزم با ده‌مڕفێنی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: اسرار ملک بين که به غول افتاده است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨٠) اسرار ملک بين که به غول افتاده است وان سکۀ زر بين که به پول افتاده است وان دست برافشاندن مردان ز دو کون اکنون به ترانۀ کچول افتاده است هه‌رچی ده‌یبینی وه‌ک خۆی نه‌ماوە به‌ره‌و خه‌راپه زه‌مان سووڕاوە ئه‌وانه‌ی مه‌ستی شه‌ڕابی حه‌ق بوون ڕێیه‌کی تریان وه‌به‌ر خۆداوە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عشقم که به هر رگم غمی پيوند است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨١) عشقم که به هر رگم غمی پيوند است دردم که دلم به درد حاجتمند است صبرم که به کام پنجۀ شيرم هست شکرم که مدام خواهشم خرسند است ئه‌وین وه‌کو خوێن ده ڕه‌گم دایە دڵم هێلانه‌ی ده‌رد و به‌ڵایە پیشه‌م بۆته دان‌به‌خۆداگرتن چارم ئه‌مه‌یه، چم له ‌ده‌س نایە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: نقاش رخت ز طعن‌ها آسوده است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨٢) نقاش رخت ز طعن‌ها آسوده است کز هر چه تمام‌تر بود بنموده است رخسار و لبت چنان که بايد بوده است گویی که کسـی به آرزو فرموده است ئه‌وه‌نده جوانیان به‌دی هێناوی هه‌ر ده‌ڵێی ڕۆژی ئاسمانی ساوی گه‌ر جوانی دنیا وه‌ک ئه‌ستێره بن ئه‌تۆ له ‌چاو وان مانگی ته‌واوی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در عالم اگر فلک اگر ماه و خور است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨٣) در عالم اگر فلک اگر ماه و خور است از بادۀ مستی تو پيمانه خور است فارغ زجهانی و جهان غير تو نيست بيرون ز مکانی و مکان از تو پُر است هه‌رچی له دنیا ڕۆژی لێ هه‌ڵێ خوایه به پاکی به تۆ هه‌ڵده‌ڵێ به‌ غه‌یری ده‌رگات جێگای تر هه‌یه که‌سێ بیهه‌وێ به‌ره‌و وێ هه‌ڵێ؟ ! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: پی در گاوست و گاو در کهسار است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨٤) پی در گاوست و گاو در کهسار است ماهی سريشمين به دريا بار است بز در کمر است و توز در بلغار است زه کردن اين کمان بسی دشوار است هه‌ر کارێ مرۆ ده‌توێنێته‌وه‌ له‌و دنیا مه‌گه‌ر بحه‌سێته‌وه‌ ده‌بێ شه‌و و ڕۆژ نه‌وه‌ستێ ده‌مێ مێشه‌وان مێشی تا ده‌بڕێته‌وه‌ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای برهمن آن عذار چون لاله پرست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨٥) ای برهمن آن عذار چون لاله پرست رخسار نگار چارده ساله پرست گر چشم خدای بين نداری باری خورشيد پرست شو نه گوساله پرست که‌ بتپه‌ره‌ستێ مرۆ ده‌بینی گریانی دێتێ بۆ حاڵ و ژینی به‌ڵام به‌ وه‌ڵڵا گه‌لێ چاترە له‌و که‌سه‌ که‌وا نادیاره دینی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آلودۀ دنيا جگرش ريش‌تر است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨٦) آلودۀ دنيا جگرش ريش‌تر است آسوده‌تر است هر که درويش‌تر است هر خر که برو زنگی و زنجيری هست چون به نگری بار برو بيش‌تر است دنیا به زه‌لێ به من ده‌مێنی تا لێی دوور کەوی خۆشی ده‌بینی خۆزگه‌م به وانه‌ی نزیکی نه‌بوون یا وا ڕۆنه‌چوون بیانـخنکێنی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: يارب سببِ حيات حيوان بفرست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨٧) يارب سببِ حيات حيوان بفرست وز خوان کرم نعمت الوان بفرست وز بهر لب تشنۀ طفلان نبات از سينۀ ابرِ شير باران بفرست خوایه نیعمه‌تت لێمان مه‌گره‌وە گه‌رچی بۆ تاوان هه‌موو پێشڕه‌وە بڵه‌ی ڕۆژێکی هه‌ست به‌وه‌ی نه‌که‌ین چاکه‌ی زۆری تۆن چه‌ن به‌ سه‌ره‌وه؟ ! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: يارب تو زمانه را دليلی بفرست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨٨) يارب تو زمانه را دليلی بفرست نمرودان را پشه چو پيلی بفرست فرعون صفتان همه زبردست شدند موسی و عصا و رودِ نيلی بفرست خوایه دۆستانت ده‌ سه‌ختی که‌وتوون نه‌یه هانایان وه‌بزانه مردوون فیرعه‌ون زۆرن، گه‌لێ خه‌راتر با موسا بۆمان بێ له گه‌ڵ هاڕوون ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای خالقِ خلق رهنمایی بفرست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٨٩) ای خالقِ خلق رهنمایی بفرست بر بندۀ بینوا نوایی بفرست کار من بيچاره گره در گره است رحمی بکن و گره‌گشایی بفرست خوایه ژیانم گه‌لێ دژوارە هه‌رچی ده‌یچێنم وه‌کوو بژارە بنێره پیرێ، ڕێ ونبوو منم له چۆڵێ پڕ له دوپشک و مارە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ما را بجز اين جهان جهانی دگر است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩٠) ما را بجز اين جهان جهانی دگر است جز دوزخ و فردوس مکانی دگر است قلاشی و عاشقی‌اش سرمايۀ ماست قوالی و زاهدی از آنی دگر است ماڵی به‌ڕاستین له دنیای دییه‌ ئه‌و ئاوه‌دان بێ ئێره‌ن بۆچییە ئه‌وێ دڵێکی خاوێنی ده‌وێ لەمه زیاتر بەچی تر نییه‌ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: سرمايۀ عمر آدمی يک نفس است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩١) سرمايۀ عمر آدمی يک نفس است آن يک نفس از برای يک همنفس است با همنفسی گر نفسی بنشينی مجموع حيات عمر آن يک نفس است به‌ری ژیانمان زۆر که‌م‌مەو‌دایە ئه‌وه‌نده‌ی خۆشه یارت له لایە چه‌نده‌ خۆش ده‌بوو ئه‌م کاته خۆشە قه‌ت نه‌ده‌ڕۆیی، بۆت بووه‌ستایه‌ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گفتی که فلان ز ياد ما خاموش است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩٢) گفتی که فلان ز ياد ما خاموش است از بادۀ عشق ديگری مدهوش است شرمت بادا هنوز خاکِ درِ تو از گرمی خون دل من در جوش است گه‌ر خوا بیهه‌وێ ئه‌و ڕێیه گرتن قه‌ت به‌ری ناده‌ین تا کاتی مردن وازوازی پیشه‌ی دڵ‌نه‌خۆشانە ڕاستاڵان به دوور له هه‌رچی ده‌ردن ++++++++++++++++++++++ سەرناو: راه تو به هر روش که پويند خوش است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩٣) راه تو به هر روش که پويند خوش است وصل تو به هر جهت که جويند خوش است روی تو به هر ديده که بينند نکوست نام تو به هر زبان که گويند خوش است ته‌نیا به یادت دڵ ئۆقره ده‌گرێ هه‌ر دڵێ به دوور له تۆبێ ده‌مرێ به‌هه‌شت دڵگره چون تۆ ده‌بینین ئه‌و ڕێیه خۆشه به‌ره‌و تۆ ببڕێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دل رفت برِ کسی که سيماش خوش است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩٤) دل رفت برِ کسی که سيماش خوش است غم خوش نبود و ليک غم‌هاش خوش است جان می‌طلبد نمی‌دهم روزی چند در جان سخنی نيست، تقاضاش خوش است ئاسمانی دڵم مڵکی مانگێکە ڕۆژێ غه‌می ئه‌و به‌ قه‌ت مانگێکە داوای دڵ ده‌کا هێند خۆشه داوای نایدﮦمێ گه‌رچی به‌شم دانگێکە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دل بر سر عهدِ استوارِ خويش است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩٥) دل بر سر عهدِ استوارِ خويش است جان در غم تو بر سرِ کارِ خويش است از دل هوس هر دو جهانم برخاست الا غم تو که بر قرارِ خويش است دڵم هه‌ر له سه‌ر به‌ڵێنی خۆیە ڕوحم پاپه‌ندی بڕیاری تۆیە مه‌یلی دنیایەم ناوه یه‌کجاری مه‌یلی تۆ نانرێ هێن ڕه‌گاژۆیە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بر شکل بتان رهزن عشاق حق است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩٦) بر شکل بتان رهزن عشاق حق است لا بلکه عيان در همه آفاق حق است چيزی که بود ز روی تقليد جهان والله که همان به وجه اطلاق حق است شاره‌زایانی ڕێگات زۆر که‌من ئه‌وانه‌ی به‌رچاو ڕوون و بێ‌ته‌من بۆ چاولێکه‌ران، خوایه تێ‌ماوم بۆ چوونه به‌هه‌شت بۆ وا بێ‌غه‌من؟ ! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گریم ز غم تو زار و گویی زرق است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩٧) گریم ز غم تو زار و گویی زرق است چون زرق بود که دیده در خون غرق است تو پنداری که هر دلی چون دل تست نی نی صنما میان دل‌ها فرق است ده‌گریم و ده‌ڵێی ڕووبینی ده‌که‌ی نازانم باوه‌ڕ تۆ به چی ده‌که‌ی مه‌زانه دڵی خۆت وه‌کو به‌ردە بۆ هه‌ر دڵێ چاو هه‌ر لەوی ده‌که‌ی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گنجم چو گهر در دل گنجينه شکست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩٨) گنجم چو گهر در دل گنجينه شکست رازم همه در سينۀ بی‌کينه شکست هر شعلۀ آرزو که از جان برخاست چون پارۀ آبگينه در سينه شکست گه‌نجی سه‌ربه‌مۆر منم له دنیا بێ‌یار و هاوده‌م منم به ته‌نیا ئاو‌اته‌کانم هه‌موو وشک بوون هه‌وری به‌زه‌ییت جارێ نەگریا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن شب که مر از وصلت ای مه رنگ است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٩٩) آن شب که مر از وصلت ای مه رنگ است بالای شبم کوته و پهنا تنگ است و آن شب که ترا با من مسکین جنگ است شب کور و خروس گنک و پروين لنگ است ئه‌و کاته له تۆ نیمه هه‌واڵێ هه‌ر کارێ بیکه‌م ڕاستم بۆ ناڵێ شه‌وم درێژن وه‌ک مارانگازان ڕۆژم ڕه‌ش و تار، ته‌نگتر له چاڵێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دارم دلکی که زير صد من سنگ است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠٠) دارم دلکی که زير صد من سنگ است عمری است که مدتش زمان را عار است جانی است که بردنش اجل را ننگ است که دورم له تۆ له ناو دوو تاتم چی ده‌که‌م نییه ڕێگای نه‌جاتم هه‌ر وه‌ک گڵۆڵه له یه‌ک ده‌هاڵێم له موو باریکتر، ده‌رزی خه‌یاتم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: نردی است جهان که بردنش باختن است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠١) نردی است جهان که بردنش باختن است نرّادیِ او به نقشِ کم‌ساختن است دنيا به مثل چو کعبتين نرد است برداشتنش برای انداختن است ئه‌و قومارﮦ‌یه دنيای وێرانه بردنه‌وﮦشی هه‌ر وه‌كوو دۆڕانە مۆره‌ی تاوڵه‌یه‌، بیری لێ‌بکه‌وە هه‌ڵگرتنه‌وه‌که‌ی بۆ فڕێدانە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آواز در آمد بنگر يار من است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠٢) آواز در آمد بنگر يار من است من خود دانم کرا غم کار من است سیصد گل‌سرخ بر رخ يار من است خیزم بچنم که گل چدن کار من است ده‌نگێ ده‌بیسم بزانن یاره؟ ! ده‌نگێکه خۆشتر بۆ من له تارە با هه‌ستم له ڕووی بچنم گوڵی سوور لە گوڵزاری یار دایمە به‌هاره ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تا مهر ابوتراب دمساز من است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠٣) تا مهر ابوتراب دمساز من است حيدر به جهان همدم و همراز من است اين هر دو جگر گوشه دو بال‌اند مرا مشکن بالم که وقت پرواز من است حه‌زره‌تی عه‌لی شێری خودا بوو بۆ سه‌حابه‌کان باشتر برا بوو جگه له دووڕوو که‌س نایبوغزێنێ خۆشه‌‌ویستی بوو، كێ پیاوی چا بوو ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عشق تو بلای دل درويش من است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠٤) عشق تو بلای دل درويش من است بيگانه نمی‌شود مگر خويشِ من است گفتم سفری کنم ز غم بگریزم منزل منزل غم تو در پيش من است ئیشقت وه‌کوو خوێن ده‌ ڕه‌گم دایە ڕۆحه‌ به‌بێ ئه‌و هه‌ناسه‌م نایە ده‌مهه‌وێ بڕۆم، له ده‌س غه‌م هه‌ڵێم وه‌کو نیسێیە‌ بچمه‌ کوێ خوایه؟ ! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از گل طبقی نهاده کاين روی من است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠٥) از گل طبقی نهاده کاين روی من است وز شب گرهی فگنده کاين موی من است صد نافه به باد داده کين بوی من است و آتش به جهان در زده کاین خوی من است شاگوڵی زه‌وی بێ‌شک ڕووی تۆیە کوا تاریکەشه‌و وه‌کو مووی تۆیە که دێی پڕ ده‌که‌ی دنیا له میسک بۆوه‌ی بشێوێ، ئه‌مه خووی تۆیه ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دردی که ز من جان بستاند اين است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠٦) دردی که ز من جان بستاند اين است عشقی که کس‌اش چاره نداند این است چشمی که هميشه خون فشاند این است آن شب که به روزم نرساند این است تووشی ده‌ردێکی کردوومه‌ یارم به هیچ بژیشکێ ناکرێ چارم شه‌وێ هه‌تا ڕۆژ ناڵینه پیشه‌م ڕۆژێ هەتا شەو گریانه کارم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آنرا که فنا شيوه و فقر آيين است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠٧) آنرا که فنا شيوه و فقر آيين است نه کشف يقين نه معرفت نه دين است رفت او ز ميان همين خدا ماند خدا الفقر اذا تمّ هو الله اين است که‌سێ هه‌ژاری و فه‌نای ئایینە نه‌ له دوی یه‌قین، نه ڕوو له دینە هه‌ر خودا ده‌ڵێن، هه‌ر ئه‌و ده‌بینن له هه‌رچی شته ئه‌وان به‌رینە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دنيا به مثل چو کوزۀ زرين است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠٨) دنيا به مثل چو کوزۀ زرين است گه آب درو تلخ و گهی شيرين است تو غره مشو که عمر من چندين است کين اسب عمل مدام زير زين است دنيا هه‌ر وه‌کو گۆزه‌ی له زێڕﮦ ئاوی تێدا خۆش، زۆر جاریش سوێره‌ خۆت لێ‌نه‌گۆڕێ که که‌وتێ خۆشی ئه‌و ئه‌سپه به سوار خستنێ فێره‌ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آنرا که حلال‌زادگی عادت و خوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٠٩) آنرا که حلال‌زادگی عادت و خوست عيب همه مردمان به چشمش نيکوست معيوب همه عيب کسان می‌نگرد از کوزه همان برون تراود که دروست ئه‌وانه‌ی پاکن وه‌ک به‌فری یه‌کشه‌و زۆر که‌م ده‌بینن عه‌یبی ئه‌م و ئه‌و به‌ڵام خه‌راپان بە قەد دەرزییێ عەیبی خه‌ڵک ده‌که‌ن به گاسنی پته‌و ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عالم به خروش لااله الا هوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١٠) عالم به خروش لااله الا هوست عاقل به گمان که دشمن است اين يا دوست دريا به وجود خويش موجی دارد خس پندارد که اين کشاکش با اوست هه‌رچی ده‌بینی له په‌سنی یارە ئه‌گه‌ر بێ‌گیانه یاخۆ گیاندارە بەرەی مرۆڤه چاکەکار نەبێ خه‌راپه‌کانی، دووره له‌و کاره‌ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در درد شکی نيست که درمانی هست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١١) در درد شکی نيست که درمانی هست با عشق يقين است که جانانی هست احوال جهان چو دم به دم می‌گردد شک نيست درين حال که گردانی هست لەخۆڕا نییه زه‌وی ده‌سووڕێ ده‌ستێکی به هێز هه‌یه ده‌یگێڕێ دڵنیایی وەک باڵاپۆشێکە کەس به‌بێ ئه‌وین بە بەژنی نابڕێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای دوست ای دوست ای دوست ای دوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١٢) ای دوست ای دوست ای دوست ای دوست جور تو از آن کشم که روی تو نکوست مردم گويند بهشت خواهی يا دوست ای بیخبران بهشت با دوست نکوست گه‌لێ له‌ تاعه‌ت خۆ ماندوو ده‌که‌م به‌و زێده‌به‌شی تا ده‌یده‌ی بگه‌م ئه‌من به حه‌سره‌ت ڕووی تۆمه ته‌نیا چم له به‌هه‌شته زۆر خۆشه یا که‌م ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ايزد که جهان به قبضۀ قدرت اوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١٣) ايزد که جهان به قبضۀ قدرت اوست داده است ترا دو چيز کان هر دو نکوست هم سيرت آنکه دوست داری کس را هم صورت آنکه کس ترا دارد دوست دوو نيعمه‌تت هه‌ن بێ‌وێنه‌ن گیانە هه‌ر یه‌ک به دنیا نرخی هه‌رزانە ڕه‌وشتی به‌رزت نه‌دراوه به که‌س ڕووشت وه‌کوو گوڵ ناسک و جوانە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: چشمی دارم همه پر از ديدنِ دوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١٤) چشمی دارم همه پر از ديدنِ دوست با ديده مرا خوش است چون دوست دروست از ديده و دوست فرق کردن نتوان يا اوست درون ديده يا ديده خود اوست چاوم له تاو یار هه‌ر بێ‌قه‌رارە مه‌گه‌ر ئه‌و ده‌مه‌ یاری لێ‌دیاره ‌به‌ینی چاو و یار فه‌رقێکی ناکه‌م نا، مایه‌ی ژینم چاو نییه‌ یاره ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دنيا به جوی وفا ندارد ای دوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١٥) دنيا به جوی وفا ندارد ای دوست هر لحظه هزار مغز سرگشتۀ اوست می‌دان که خدای دشمنش می‌دارد گر دشمن حق نه‌ای چرا داری دوست هێنده به دنیا قه‌ت دڵخۆش مه‌کە خۆ به نه‌مانی به په‌رۆش مه‌کە به که‌م بسازێی به ساغ ده‌رده‌چی نه‌خۆشیه‌ ڕوو له عه‌یش و نۆش مه‌که‌ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: شب آمد و باز رفتم اندر غم دوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١٦) شب آمد و باز رفتم اندر غم دوست هم بر سر گريه‌ای که چشمم را خوست از خون دلم هر مژﮦای پنداری سيخی است که پارۀ جگر بر سر اوست شه‌وه‌ و که‌وتوومه ناو خه‌مێکی قوڵ ئاوری ده‌روونم دڵ دێنێته کوڵ هێنده له تاو یار چاو خوێن ده‌ڕێژێ گۆنا و مژۆڵم بوونە سووره‌گوڵ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عشق آمد و شد چو خونم اندر رگ و پوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١٧) عشق آمد و شد چو خونم اندر رگ و پوست تا کرد مرا تهی و پر کرد ز دوست اجزای وجودم همگی دوست گرفت نامی است ز من بر من و باقی همه اوست ئه‌وین له گه‌ڵ دڵ به‌چی ده‌مێنێ بڕۆ جودا که گۆشتی له خوێنێ و‌ڵاتی بوونم گش بۆته هی یار هه‌ر ناوم ماوه هه‌ڵی کڕێنێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: غازی به ره شهادت اندر تک و پوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١٨) غازی به ره شهادت اندر تک و پوست غافل که شهيد عشق فاضل‌تر ازوست فردای قيامت اين بدان کی ماند کان کشتۀ دشمن است و اين کشتۀ دوست ئه‌گه‌ر ده‌یزانی غه‌زاکار یه‌قین خۆی شه‌هید ده‌کرد له ڕێگای ئه‌وین ئه‌و کوشته‌ی نه‌یار ئه‌م پێکراوی یار کێ بێ نه‌زانێ ئه‌م دووه یه‌ک نین ++++++++++++++++++++++ سەرناو: هر چند که آدمی مَلَک سيرت و خوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١١٩) هر چند که آدمی مَلَک سيرت و خوست بد گر نبود به دشمن خود نيکوست ديوانه دلِ کسی است کين عادت اوست کو دشمن جان خويش می‌دارد دوست له گه‌ڵ دوژمنی عادڵ بێ مرۆ نه‌ک ڕق و قینی له دڵ بکا کۆ به‌ڵام دوژمنت وه‌سیه‌ت بێ له تۆ ببێته پردیش به‌ سه‌ریا مه‌ڕۆ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عنبر زلفی که ماه در چنبر اوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢٠) عنبر زلفی که ماه در چنبر اوست شيرين سخنی که شهد در شکر اوست زان چندان بار نامه کاندر سر اوست فرمانده روزگار فرمانبر اوست جوانی زولف و ڕووت له‌ حه‌د ده‌رچووه‌ مانگه ‌و هه‌وری ڕه‌ش دەخۆی گرتووە به‌و حاڵه جوانیت له چاو ڕه‌وشتت هێنده بێ‌ڕه‌نگه ته‌واو ون بووه ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عقرب سر زلف يارِ مه پيکر اوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢١) عقرب سر زلف يارِ مه پيکر اوست با اين همه کبر و ناز کاندر سر اوست شيرين دهنی و شهد در شکّر اوست فرمانده روزگار فرمانبر اوست بڵێم له جوانی وه‌کوو چی ده‌چی بۆ هیچ شتێ بیر، چی ده‌که‌م ناچی له نرخی جوانیت که‌م ده‌کاته‌وە گه‌ر بتشوبهێنم گیانه به هه‌رچی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن مه که وفا و حسن سرمايۀ اوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢٢) آن مه که وفا و حسن سرمايۀ اوست اوج فلک حسن کمين پايۀ اوست خورشيد رخش نگر و گر نتوانی آن زلف سيه نگر که همسايۀ اوست وه‌کو په‌ڕی گوڵ ناسک و گه‌شی به بۆنی خۆشت ڕیحانه‌ی ڕه‌شی له تاوی زولفت باریکتر له مووم باڵای چنارت کردومیە ته‌شی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: زان می خوردم که روح پيمانۀ اوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢٣) زان می خوردم که روح پيمانۀ اوست زان مست شدم که عقل ديوانۀ اوست دودی به من آمد، آتشـی با من زد زان شمع که آفتاب پروانۀ اوست ده‌یخۆمه‌وه‌ زوو مه‌ی بنێرێ یار مه‌ست بم به‌ ده‌ستی، نه‌ک بێ وی وشیار شه‌وه‌ ڕۆژی من، که دوورم له ئه‌و ڕۆژه له ته‌ک ئه‌و هه‌زار شه‌وی تار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ما دل ز غم تو خسته داريم ای دوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢٤) ما دل ز غم تو خسته داريم ای دوست از غير تو، ديده بسته داريم ای دوست گفتی که به دلشکستگان نزديکم ما نيز دل شکسته داريم ای دوست شه‌و و ڕۆژ ئه‌تۆم له یاده خوایە ته‌نیا به یادت دڵ شاده خوایە جێ‌هانای هه‌موو دڵ پڕ غه‌مان تۆی تاوێ غه‌می من به باده خوایە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بر ما درِ وصل بسته می‌دارد دوست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢٥) بر ما درِ وصل بسته می‌دارد دوست دل را به فراق خسته می‌دارد دوست من بعد، من و شکستگىِ در دوست چون دوست دل شکسته می‌دارد دوست یار پێک‌بڕانن له سه‌ر داده‌خا له چاڵی دورین سووچه وه‌ده‌رخا به دڵ شکاوی سوچێکی ده‌گرین باڵی به‌زه‌یین به‌شکم بۆ ڕاخا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای خواجه ترا غم جمال ماه است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢٦) ای خواجه ترا غم جمال ماه است انديشۀ باغ و راغ و خرمنگاه است ما سوختگانِ عالم تجريديم ما را غم لا اله الا الله است ئه‌تۆ سووتاوی ڕوخساری یاری هه‌ر له ناو باغ و قه‌راغ ڕووباری ئێمه‌ ڕێڕه‌وی چاکان، له سووچێ‌ دایمه خه‌ریکی تاعه‌تی باری ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عارف که ز سرّ معرفت آگاه است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢٧) عارف که ز سرّ معرفت آگاه است بیخود ز خود است و با خدا همراه است نفی خود و اثبات وجود حق کن اين معنی لا اله الا الله است عارف له خۆ دوور له خوا نزيكە به تاعه‌ت گه‌ییو، دەنا فه‌ريكە ئه‌گه‌ر ده‌تهه‌وێ ڕێی ئه‌وان بگری له هه‌رچی شته خۆت بێ‌به‌ری کە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در کار کس ار قرار می‌بايد هست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢٨) در کار کس ار قرار می‌بايد هست وين يار که در کنار می‌بايد هست هجری که به هيچ کار می‌نايد نيست وصلى که چو جان به کار می‌بايد هست به‌هه‌شته جێگای سانه‌وه‌ی مرۆ نه‌ک ئه‌و دنیایه، غه‌می بۆ مه‌خۆ که‌سی دنیاییم نه‌دی به‌ بێ‌غه‌م له شاهـ و گه‌دا هه‌موو ڕه‌نجه‌ڕۆ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تا در نرسد وعدۀ هر کار که هست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٢٩) تا در نرسد وعدۀ هر کار که هست سودی ندهد ياری هر يار که هست تا زحمت سرمای زمستان نکشد پر گل نشود دامن هر خار که هست به ڕۆژ پێ نه‌سوێ، كێیه‌ ده‌خه‌وێ به‌ ئاسوده‌یی و زگی تێر شه‌وێ؟ ! ناڕه‌نگێ به گوڵ هه‌رگیز گوڵه‌باغ سه‌رمای زستانی تا وێ‌نه‌که‌وێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: با دل گفتم که ای دل احوال تو چيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣٠) با دل گفتم که ای دل احوال تو چيست دل ديده پر آب کرد و بسيار گريست گفتا که چگونه باشد احوال کسـی کو را به مراد ديگری بايد زيست به‌ دڵی خۆم وت: ئه‌حواڵت چۆنە بۆ دایم به غه‌م گرتووته سۆنە چۆن شادبم وتی؛ له گه‌ڵ خه‌ڵکێکم کێ بۆ خۆی بژی دەکرێ سه‌رکۆنە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: پرسيد ز من کسی که معشوق تو کيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣١) پرسيد ز من کسی که معشوق تو کيست گفتم که فلان کس است مقصود تو چيست بنشست و به های های بر من بگريست کز دست چنان کسی تو چون خواهی زيست يه‌کێ وتی پێم: کێیه دڵبه‌رت؟ وتم: چی دایه بۆ له بن سه‌رت؟ ! فڵانه‌ و بڵێ چت لێم ده‌وێ زوو گریا و وتی: ڕۆح ماوه‌ لەبه‌رت؟ ! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: جسمم همه اشک گشت و چشمم بگريست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣٢) جسمم همه اشک گشت و چشمم بگريست در عشق تو بی‌جسم همی بايد زيست از من اثری نماند اين عشق ز چيست چون من همه معشوق شدم عاشق کيست فرمێسکی ڕوونم سەیرە لێ نەبڕا ده‌تروسکێ لە ڕووم هه‌ر وه‌کو چرا وه‌ک ئاگرێ بوو ئه‌وین له ناو دڵ منی توانده‌وه‌ له ناو دڵبه‌را ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن روز که چشم تو به من در نگريست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣٣) آن روز که چشم تو به من در نگريست خلقی به هزار ديده بر من بگريست هر روز هزار بار در عشق توام می‌بايد مُرد و باز می‌بايد زيست ئه‌تۆم نه‌دیبا ئه‌و ڕۆژه بریا هه‌رچی خه‌ڵک بوو له تاوم گریا ئه‌گه‌ر ده‌پرسی له ‌حاڵی «که‌ماڵ» هه‌ربینا دیتت له تابووت نرا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عاشق نتواند که دمی بی‌غم زيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣٤) عاشق نتواند که دمی بی‌غم زيست بی‌يار و ديار اگر بود خود غم نيست خوش آنکه به يک کرشمه جان کرد نثار هجران و وصال را ندانست که چيست ناتوانێ بێ‌غه‌م بژی ئه‌ویندار ئه‌ویش بۆ یاری، نه‌ک بۆ که‌س و کار بۆ دیتنێ زوو گیانی دادەنێ جا ده‌بێ چبکا گه‌ر بگا به یار؟ ! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر مرده بوم برآمده سالى بيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣٥) گر مرده بوم برآمده سالى بيست چه پنداری که گورم از عشق تهی است گر دست به خاک بر نهی کاينجا کيست آواز آيد که حال معشوقم چيست به سه‌ر مردنم سه‌د ساڵیش بڕوا ده‌بینی یارم خۆش‌ده‌وێ هه‌روا گه‌ر گوێ به خاکی گۆڕه‌که‌م وه‌نێی ئه‌وسا ده‌زانم پێم ده‌که‌ی بڕوا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: می‌گفتم يار و می‌ندانستم کيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣٦) می‌گفتم يار و می‌ندانستم کيست می‌گفتم عشق و می‌ندانستم چيست گر يار اين است چون توان بی او بود ور عشق اين است چون توان بی او زيست هه‌ر ده‌ڵێم یار و کێیه نازانم باسی ئه‌وینه ‌و تێیدا حه‌یرانم گه‌ر یار ئه‌وه‌یە و ئه‌وینیش ئه‌مه بێ‌ئه‌وان بژیم هه‌رگیز ناتوانم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای دل همه خون شوی شکيبایی چيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣٧) ای دل همه خون شوی شکيبایی چيست وی جان بدرآ اين همه رعنایی چيست ای ديده چه مردمی است شرمت بادا ناديده به حال دوست بينایی چيست ئه‌ی دڵ له‌تاو یار چۆنه خۆده‌گری ده‌بێ تا زووه نه‌مێنی، بمری گیانه! وه‌ره‌ده‌ر تاکه‌ی ده‌ له‌ش دای ئه‌ی چاو! هه‌تا هه‌ی نه‌بێ که‌ نه‌گری ++++++++++++++++++++++ سەرناو: اندر همه دشت خاوران گر خاری است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣٨) اندر همه دشت خاوران گر خاری است آغشته به خون عاشق افگاری است هر جا که پری‌رخی و گل‌رخساری است ما را همه درخور است مشکل کاری است هه‌ر دڕکێ که‌وا له ده‌شت و سه‌حران به خوێنی ئاشق سوور بوونه جوان له هه‌ر جێ هه‌بێ ڕوخساری وه‌ک شه‌م په‌پولێکی زۆر ده‌چێ به سووتان ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در بحر يقين که درّ تحقيق بسی است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٣٩) در بحر يقين که درّ تحقيق بسی است گرداب در او چو دام و کشتی نفسی است هر گوش صدف حلقۀ چشمی است پر آب هر موج اشاره‌ای ز ابروی کسی است له ده‌ریای یه‌قین، تا پتر ڕۆچین تووشی شه‌پۆلی گه‌وره‌تر ده‌بین هه‌ر بینا دیتت وه‌سه‌ریه‌ک گه‌ڕا ئه‌و که‌سه له خۆ زۆر بووه ئه‌مین ++++++++++++++++++++++ سەرناو: رنج مردم ز پيشی و از بيشی است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤٠) رنج مردم ز پيشی و از بيشی است امن و راحت به ذلت و درويشی است بگزين تنگ دستی از اين عالم گر با خرد و به دانشت هم‌خويشی است چی غه‌مه‌ له به‌ر بوون و نەبوونه ئه‌مه‌ بۆ هه‌موان وه‌ک ڕۆژێ ڕوونه هه‌ژاری بگری، سه‌ر سه‌لامه‌تی بۆ ده‌وڵه‌مه‌ندی، زۆر له ناوچوونە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ما عاشق و عهدِ جانِ ما مشتاقی است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤١) ما عاشق و عهدِ جانِ ما مشتاقی است ماييم به درد عشق تا جان باقی است غم نُقل و نديم درد و مطرب ناله می خون جگر، مردم چشمم ساقی است ده‌بێ هه‌تا هه‌م ئاشق بمێنم هه‌ر تۆوی ئه‌وین له دڵ بچێنم مه‌زرای ئه‌وینم نابێ وشک بێ بۆیه وه‌ک هه‌ور هه‌ر ده‌بارێنم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: چون حاصل عمر تو فريبی و دمی است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤٢) چون حاصل عمر تو فريبی و دمی است زو داد مکن گرت به هر دم ستمی است مغرور مشو به خود که اصل من و تو گردی و شراری و نسيمی و نمی است مه‌ودای ژین که‌مه، قه‌ت مه‌که‌ هاوار که که‌وتێ سه‌ختی و ببی گرفتار خۆت لێ نەگۆڕێ، زۆر کێوم دیوه ته‌ختی کردونه باهۆزی ڕۆژگار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دايم نه لوای عشـرت افراشتنی است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤٣) دايم نه لوای عشـرت افراشتنی است پيوسته نه تخم خرمي کاشتني است اين داشتنی‌ها همه بگذاشتنی است جز روشنی رو که نگه داشتنی است گوڵی جوانیت وا جوان ده‌نوێنێ! ده‌بینی سیسه با ده‌یڕفێنێ ئاکاری چاکه لەگه‌ڵته داییم چی هه‌ته ڕۆژێ به‌جێ‌ده‌مێنێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دردا که درين سوز و گدازم کس نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤٤) دردا که درين سوز و گدازم کس نيست همراه درين راه درازم کس نيست در قعر دلم جواهرِ راز بسی است اما چه کنم محرم رازم کس نيست ده‌سوتێم و که‌س نازانێ چیمه بێ‌ئاواڵ و ڕێم پڕ ترس و بیمە بوخچه‌ی نه‌کراوه‌م زۆرن له ناو دڵ بۆ کردنه‌وه‌یان هاوده‌مێک نیمه ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در سينه کسی که راز پنهانش نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤٥) در سينه کسی که راز پنهانش نيست چون زنده نمايد او ولى جانش نيست رو درد طلب که علتت بی دردی است دردی است که هيچ گونه درمانش نيست تا قسەت نەجووی مه‌یهێنه سه‌ر زار ئه‌گه‌ر ده‌تهه‌وێ نه‌بی گرفتار به ڕه‌حمی خودا قه‌ت مه‌خۆ فریو وای دانێ ڕێگات لێژه‌ و ناهه‌موار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در کشور عشق جای آسايش نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤٦) در کشور عشق جای آسايش نيست آنجا همه کاهش است افزايش نيست بی درد و الم توقع درمان نيست بی جرم و گنه اميد بخشايش نيست قه‌ت ناحه‌سێوه له خاکی ئه‌وین دێینه‌ خوار به‌ڵام قه‌ت سه‌ر ناکه‌وین بە گوناهەوە تۆبە مانای هەس ده‌رمان ناکرێی تا نه‌تبێ برین ++++++++++++++++++++++ سەرناو: افسوس که کس با خبر از دردم نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤٧) افسوس که کس با خبر از دردم نيست آگاه ز حال چهرۀ زردم نيست ای دوست برای دوستی‌ها که مراست درياب که تا در نگری گردم نيست حه‌یفێ که‌س ئاگای نییه له ده‌ردم نازانن بۆچی وه‌ها ڕه‌نگ زه‌ردم هه‌ربینا دیتت تۆزیشم نه‌ما نه‌رم به جارێ یاری دڵ‌به‌ردم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گفتار نکو دارم و کردارم نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤٨) گفتار نکو دارم و کردارم نيست از گفتِ نکوی بی‌عمل عارم نيست دشوار بُوَد کردن و گفتن آسان آسان بسيار و هيچ دشوارم نيست ماستاو شلی زۆر قسه‌خۆش منم بۆ ته‌نیا کارێ، به په‌رۆش منم قسه فه‌قیره هه‌موو که‌س ده‌یکا بێ‌به‌ش له هه‌رچی کرد و کۆش منم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: هرگز المی چو فرقت جانان نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٤٩) هرگز المی چو فرقت جانان نيست دردی بتر از واقعۀ هجران نيست گر ترک وداع کرده‌ام معذورم تو جان منی وداع جان آسان نيست ناخۆشتر نییه هیچ له دووری یار مردن خۆشتره وه‌ڵڵا به سه‌د جار یار ڕۆحه له ڕۆح خۆ دوور ده‌گیرێ؟ ! بۆیه له تاوی قه‌ت نیمه قه‌رار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر کار تو نيک است به تدبير تو نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥٠) گر کار تو نيک است به تدبير تو نيست ور نيز بد است هم ز تقصير تو نيست تسليم و رضا پيشه کن و شاد بزی چون نيک و بد جهان به تقدير تو نيست له دووی چاكه به تا هه‌ی ئیماندار! له به‌ر خەراپه هه‌ڵێ وه‌ک له مار هه‌ر به ڕﮦ‌حمی خوا پشتت ببه‌سته به عه‌مه‌ڵی خۆی که‌س نابێ ڕزگار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از درد نشان مده که در جان تو نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥١) از درد نشان مده که در جان تو نيست بگذر ز ولايتی که آن زان تو نيست از بی خردی بود که با جوهريان لاف از گُهری زنی که در کان تو نيست نه‌یزانیوه قه‌ت به دڵی تۆ ده‌رد به کۆڵمی سوورت سه‌یره ده‌ڵه‌ی زه‌رد دووره له ئاقڵ بڵێی گه‌وهه‌ره له گه‌وهه‌ر فرۆش، چاوه‌که‌م به به‌رد ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در هجرانم قرار می‌بايد و نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥٢) در هجرانم قرار می‌بايد و نيست آسايش جان زار می‌بايد و نيست سرمايۀ روزگار می‌بايد و نيست يعنی که وصال يار می‌بايد و نيست نەده‌با وابا، که دوورم له یار تۆزێکم هه‌با ئارام و قه‌رار ته‌نیا دیتنی ڕوخساری یارە هه‌موو ئاواتی منی کۆڵه‌وار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: جانا به زمين خاوران خاری نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥٣) جانا به زمين خاوران خاری نيست کش با من و روزگار من کاری نيست با لطف و نوازش جمال تو مرا در دادن صد هزار جان عاری نيست چی دڕکی ده‌شته ده‌پێم ڕاچووە ئه‌و ڕۆژه‌ی که‌وا تۆم نه‌دیتووە ئه‌گه‌ر ده‌تهه‌وێ خۆم لێ‌بزرکه‌ی بێ‌شک بزانه ڕوحم ده‌رچووه ++++++++++++++++++++++ سەرناو: سر تا سر دشت خاوران سنگی نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥٤) سر تا سر دشت خاوران سنگی نيست کز خون دل و ديده برآن رنگی نيست در هيچ ديار و هيچ فرسنگی نيست کز دست غمت نشسته دلتنگی نيست دایمه له تاوت دە خوێن هه‌ڵاتووم هه‌ر بینا دیتت منت له ده‌س چووم له ده‌ریای قووڵی ئه‌وینی تۆدا من نیم به ته‌نیا زۆر بوونه نقووم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گبری است درين رهم که پنهانی نيست سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥٥) گبری است درين رهم که پنهانی نيست برداشتن سرم به آسانی نيست ايمانش هزار دفعه تلقين کردم اين کافر را سرِ مسلمانی نيست ئه‌م نه‌فسه‌ پیسه‌م، زلی خۆپێ‌زۆز نایه‌ته‌ به‌ر بار بۆ من به‌ هیچ جۆر تا بۆ باوه‌ڕی من ڕاده‌کێشم خۆ وه‌ دوور ده‌خا وه‌ک نیسێ له خۆر ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای ديده نظر کن اگرت بينایی است سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥٦) ای ديده نظر کن اگرت بينایی است در کار جهان که سر به سر سودایی است در گوشۀ خلوت و قناعت بنشين تنها خو کن که عافيت تنهایی است ئه‌ی چاو ئه‌گه‌ر چاک بڕوانی له ژین قه‌ت بۆی ناڕێژی فرمێسکی خوێنین قه‌ناعه‌تت بێ و سووچێکی بگره گه‌ر سه‌لامه‌تیت ده‌وێ لەگه‌ڵ دین ++++++++++++++++++++++ سەرناو: سيمابی شد هوا و زنگاری دشت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥٧) سيمابی شد هوا و زنگاری دشت ای دوست بيا و بگذر از هرچه گذشت گر ميل وفا داری اينک دل و جان ور رای جفا داری اينک سر و تشت چاوی هه‌ڵێنا بەهار و خۆشی وه‌ختی خه‌وی هات زستان و تووشی ده‌با به‌هاری من و تۆش دابێ به‌ دوور له دووری و سەختی و نەخۆشی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آنرا که قضا ز خيل عشاق نوشت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥٨) آنرا که قضا ز خيل عشاق نوشت آزاد ز مسجد است و فارغ ز کنشت ديوانۀ عشق را چه هجران، چه وصال از خويش گذشته را چه دوزخ چه بهشت ئاشق بێ هه‌ر که‌س به دڵ و به گيان نازانێ جووه یاخود موسوڵمان بۆ شێتی ئه‌وین فه‌رقێکی ناکا خۆشی و ناخۆشی، دووری و پێک‌بڕان ++++++++++++++++++++++ سەرناو: هان تا تو نبندی به مراعاتش پُشت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٥٩) هان تا تو نبندی به مراعاتش پُشت کو با گِل نرم پرورد خار درشت هان تا نشوی غرّه به دريای کرم کو بر لب بحر تشنه بسيار بکشت قه‌ت پشت مه‌به‌سته به خۆشی دنیا نازانی خێره یا ده‌رد و به‌ڵا گه‌ر ڕه‌حمی وه‌کوو ئاوی ده‌ریایه قه‌هریشی زۆره وه‌ک به‌ردی چیا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از اهل زمانه عار می‌باید داشت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦٠) از اهل زمانه عار می‌باید داشت وز صحبتشان کنار می‌بايد داشت از پيش کسی کار کسی نگشايد اميد به کردگار می‌بايد داشت پێت عه‌یبه بچێ نێو خه‌ڵکی ئێستا ڕه‌وشت و خویان تێکچووه وه‌ها گه‌رچی پاداش نایه‌ته‌ هه‌ژمار١ له گه‌ڵ خه‌ڵک بوون له ڕۆژی جه‌زا ١.٨٧٦- المسلم إذا كان مخالط النّاس و يصبر على أذاهم خير من المسلم الّذى لا يخالط النّاس و لا يصبر على أذاهم. ٨٧٦ـ پێغەمبەر فەرموویە: مسوڵمانێک تێکەڵاوی خەڵکی بێ و لەسەر ئازاریان سەبر بگرێ، لەو مسوڵمانە چاکترە کە خۆ لە خەڵکی دوور دەگرێ و تاقەتی ئازاریانی نییە. پیام پیامبر، نویسندە و مترجم: مسعود انصاری، حدیث ٨٧٦. ++++++++++++++++++++++ سەرناو: افسوس که ايام جوانی بگذشت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦١) افسوس که ايام جوانی بگذشت دوران نشاط و کامرانی بگذشت تشنه به کنار جوی چندان خفتم کز جوی من آب زندگانی بگذشت سه‌رده‌می لاوین حه‌یفێ له ده‌ست چوو وه‌ک به‌فری به‌هار لێن توواوه زوو کانێکی ڕوونی وه‌کو ته‌رزه سارد لێن نه‌خوارده‌وه هه‌تا وشک بوو ++++++++++++++++++++++ سەرناو: روزم به غم جهانِ فرسوده گذشت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦٢) روزم به غم جهانِ فرسوده گذشت شب در هوسِ بوده و نابوده گذشت عمری که ازو دمی جهانی ارزد القصه به فکرهای بيهوده گذشت پیریم له به‌ر غه‌م لێ وه‌ده‌رکه‌وت بۆ بوون و نه‌بوون دڵم نه‌سره‌وت عومرێ که ساتێ دنیای ده‌هێنا شوشێک بوو ناسک، له ده‌ستم که‌وت ++++++++++++++++++++++ سەرناو: سرّ سخن دوست نمی‌يارم گفت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦٣) سرّ سخن دوست نمی‌يارم گفت درّی است گرانبها نمی‌يارم سفت ترسم که به خواب در بگويم به کسی شب‌هاست کزين بيم نمی‌يارم خفت به ڕۆژ ناوێرم بیڵێم سوڕی یار نه‌وه‌ک شه‌یتانێک بیکا به هاوار شه‌وانه‌ش نانووم نه‌کا له خه‌ودا ڵاڵ بێ زمانم، بیهێنمه سه‌ر زار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دل گر چه درين باديه بسيار شتافت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦٤) دل گر چه درين باديه بسيار شتافت يک موی ندانست و بسی موی شکافت گرچه ز دلم هزار خورشيد بتافت آخر به کمال ذره‌ای راه نيافت ده‌شتی خواناسیم بست به بست پێوا به قه‌د بستێکم نه‌ناسی خودا به ڕۆژی زانین ڕووناک بوو دڵم بۆ ناسینی ئه‌و تاریکه هه‌روا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آسان آسان ز خود امان نتوان يافت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦٥) آسان آسان ز خود امان نتوان يافت وين شربت شوق رايگان نتوان يافت زان می که عزيزِ جان مشتاقانست يک جرعه به صد هزار جان نتوان يافت کێ بێ ناخۆشی که‌وتۆته خۆشی به‌بێ پێوه‌دان هه‌نگوینی نۆشی؟ ! ئه‌و که‌سه دڵی پڕه له باوه‌ڕ به شه‌و و به ڕۆژ بۆی تێ‌ده‌کۆشی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از باد صبا دلم چو بوی تو گرفت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦٦) از باد صبا دلم چو بوی تو گرفت بگذاشت مرا و جستجوی تو گرفت اکنون ز منش هيچ نمی‌آيد ياد بوی تو گرفته بود خوی تو گرفت دڵم له سروه که بۆنی تۆی کرد منی بەجێهێشت، هەر کە وه‌خۆی کرد کێ لێت دوورکه‌وێ بێ‌وه‌فا ده‌بێ بمرێ زه‌مانه، بۆ ئاوێ ڕۆی کرد ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دل عادت و خوی جنگجوی تو گرفت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦٧) دل عادت و خوی جنگجوی تو گرفت جان گوهر همت سر کوی تو گرفت گفتم به خط تو جانبِ ما را گير آن هم طرف روی نکوی تو گرفت ڕه‌وشت و خووی تۆ ناحه‌ز بێ یا جوان ده‌بێ بیگرم به دڵ و به گیان هه‌ر بێ‌وه‌فاییت نه‌بێ گوڵی من چون بێ‌تۆ سیسم، وه‌ک گوڵ بێ‌باران ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آنی که ز جانم آرزوی تو نرفت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦٨) آنی که ز جانم آرزوی تو نرفت از دل هوس روی نکوی تو نرفت از کوی تو هر که رفت دل را بگذاشت کس با دل خويشتن ز کوی تو نرفت تاسه‌ی دیتنت ناچته‌ده‌ر له دڵ هه‌ر چه‌ند ده‌زانم ده‌یبه‌مه‌ نێو گڵ شێت ده‌بێ جارێ، کێ تۆ ببینێ وەکوو بولبولی بەهار لەسەر چڵ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن دل که تو ديده‌ای ز غم خون شد و رفت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٦٩) آن دل که تو ديده‌ای ز غم خون شد و رفت وز ديدۀ خون گرفته بيرون شد و رفت روزی به هوای عشق سيری می‌کرد ليلى صفتی بديد و مجنون شد و رفت چاک بوو دڵم تا له چله دابوو وه‌ک سۆفێکی پاک ڕوو له خودا بوو که‌چی دوباره بۆوه به مه‌جنوون که‌ له‌یلایه‌که‌م ڕۆژێ په‌یدا بوو ++++++++++++++++++++++ سەرناو: يار آمد و گفت خسته می‌دار دلت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧٠) يار آمد و گفت خسته می‌دار دلت دايم به اميد بسته می‌دار دلت ما را به شکستگان نظرها باشد ما را خواهی شکسته می‌دار دلت یار هات و وتی: دڵ ناخۆش بکە بنی بناغه‌ی هیوات بۆش بکە چه‌ل‌چه‌له چاون له دڵی شکاوە دڵت شکاو و به په‌رۆش بکە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: علمی نه که از زمرۀ انسان نهمت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧١) علمی نه که از زمرۀ انسان نهمت جودی نه که از اصل کریمان نهمت نه علم و عمل، نه فضل و احسان و ادب يارب به کدام تره در خوان نهمت له حه‌یفی خۆم دڵ، ده‌بێ ببێ ڕێش چم بۆ قیامه‌ت نه‌کردووه پێشکێش ته‌نیا هەنبانه‌ی منه بەتاڵە ڕێگای به‌ره‌و تۆ چۆن بگرمه پێش؟ ! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: صد شکر که گلشن صفا گشت تنت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧٢) صد شکر که گلشن صفا گشت تنت صحت گلِ عشق ریخت در پيرهنت تب را به غلط در تنت افتاد گذار آن تب عرقی شد و چکید از بدنت ده‌بێ کێ وه‌ک تۆ جووان و ساغ بێ له هه‌موو لانێ شاگوڵی باغ بێ په‌رده‌لادان و چرای بۆ چییە هه‌ر که‌سێ ئه‌تۆی له ناو وه‌تاغ بێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دی زلف عبیر بیز عنبر سایت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧٣) دی زلف عبیر بیز عنبر سایت از طرف بناگوش سمن سیمایت در پای تو افتاد و به زاری می‌گفت سر تا پایم فدای سر تا پایت که زولفی خاوت وه‌ک ڕه‌شەمارێ به لاجانگانت دادێنه خوارێ کێ بێ و بت بینێ وه‌ک مارانگازان سه‌ری خۆی نه‌دا له به‌رد و دارێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای قبلۀ هر که مقبل آمد کویت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧٤) ای قبلۀ هر که مقبل آمد کویت روی دل مقبلان عالم سویت امروز کسی کز تو بگرداند روی فردا به کدام روی بیند رویت که ڕۆژی ئیمان له دڵێ هه‌ڵێ ده‌بێ تاریکی تاوانی هه‌ڵێ کێت دی ئه‌وه‌نده‌ی پێ بێ له چاکە که چۆ حزوری ڕوی له‌به‌ر هه‌ڵێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای مقصد خورشيدپرستان رویت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧٥) ای مقصد خورشيدپرستان رویت محراب جهانيان خم ابرویت سرمايۀ عیش تنگ‌دستان دهنت سررشتۀ دل‌های پریشان مویت خۆ بتپه‌ره‌ستیش سەرلێ‌شێواوە ده‌نا بۆ تۆیه دڵی سووتاوە خوایه دڵی من سه‌ربه‌خۆ مه‌کە وه‌ک به‌ردێ چاوی لێکه تا ماوە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: زنارپرستِ زلف عنبربويت سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧٦) زنارپرستِ زلف عنبربويت محراب‌نشينِ گوشۀ ابرويت يارب تو چه کعبه‌ای که باشد شب و روز روی دل کافر و مسلمان سویت؟ ! تا یادی تۆ که‌ن زیننار ده‌به‌ستن یا له میحڕاوا دێن ڕاده‌وه‌ستن کافر و موسوڵمان هه‌ر یه‌ک به جۆرێ به مه‌ی ئه‌وینت بێهۆش و مه‌ستن ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای در تو عیان‌ها و نهان‌ها همه هیچ سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧٧) ای در تو عیان‌ها و نهان‌ها همه هیچ پندار و يقين‌ها و گمان‌ها همه هیچ از ذات تو مطلقا نشان نتوان داد کانجا که تویی بود نشان‌ها همه هيچ ده زاتت ناگه‌ن خودایا چییە ماسی ده‌زانێ هه‌ر ده‌ریا چییە هه‌ر که‌سێ ڕۆچێ له‌م ده‌ریایه‌دا ئه‌وسا له ژیری تێده‌گا چییه ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای با رخت انوار مه و خور همه هیچ سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧٨) ای با رخت انوار مه و خور همه هیچ با لعل تو سلسبيل و کوثر همه هيچ بودم همه بين، چو تيزبين شد چشمم ديدم که همه تویی و ديگر همه هيچ ئاواتی من هه‌ر دیتنی تۆیە چم له به‌هه‌شتی پڕ دار و جۆیە ئه‌گه‌ر قسه‌ی ڕاست له من ده‌بیسی هه‌ر خودا بگره باقی درۆیە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر درویشی مکن تصـرف در هیچ سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٧٩) گر درویشی مکن تصـرف در هیچ نه شادی کن به هيچ و نه غم خور هيچ خرسند بدان باش که در ملک خدای در دنیی و آخرت نباشی بر هيچ نه غه‌مێ ده‌خوا، نه شاده به هیچ گەر ‌تۆش ده‌روێشی دڵ مه‌ده بە هیچ با خۆشه‌ویستی خودای تێدابێ دڵت پڕ مه‌که‌ وه‌ک گه‌ده به هیچ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گفتم چشمت گفت که بر مست مپيچ سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨٠) گفتم چشمت گفت که بر مست مپيچ گفتم دهنت گفت منه دل بر هيچ گفتم زلفت گفت پراکنده مگوی باز آوردی حکايتی پيچاپيچ چاوی کێ وه‌ک تۆ گه‌ورەیە، مه‌ستە؟ ! چوکتره زارت گه‌لێ له بستە با ئاڵۆز نه‌بێ وه‌کوو شێعری من ڕیحانه‌ی زولفت جارجار ببه‌ستە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: حمداً لَکَ رَبِّ نَجِّنی منک فلاح سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨١) حمداً لَکَ رَبِّ نَجِّنی منک فلاح شُکراً لَکَ فی کلِّ مَساءٍ و صباح مِن عندِک فتحُ کلِ بابٍ ربّی اِفتَح لی أبوابَ فتوحٍ و فتاح حه‌مد و ستایش شیاوی تۆیە گه‌شی مه ته‌نیا به ئاوی تۆیە ده‌دره‌وشێ تاوی به‌خششی زۆران کام تینی به‌ڵام وه‌ک تاوی تۆیە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای روح تو در لطافت آیینۀ روحب سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨٢) ای روح تو در لطافت آیینۀ روح خواهم كه قدم‌های عتابت به صبوح در ديده كشم ولى ز خار مژﮦ‌ام ترسم كه شود پای خيالت مجروح گه‌ر تانه‌م لێده‌ی وه‌ دڵمی ناگرم نیوه‌نمه‌کێکه ده‌ دڵمی ده‌گرم دڵی تۆ وه‌کو شووشه ناسکە گه‌ر ئه‌و نه‌ڕوشێ من به‌رگه‌ ده‌گرم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر درد کند پای تو ای حور نژاد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨٤) گر درد کند پای تو ای حور نژاد از درد بدان که هرگزت درد مباد آن درد من است بر منش رحم آيد از بهر شفاعتم به پای تو فتاد ده‌بینم لاقت ده‌مێکه دێشێ یاخوا قه‌تی ده‌رد له سه‌ر نه‌نیشێ ژان و ئێشمه هاتووه تاوێ ڕێی پێ‌بده‌ی خۆ له من وه‌کێشێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: هر صورت دلکش که تو را روی نمود سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨٥) هر صورت دلکش که تو را روی نمود خواهد فلکش زود ز چشم تو ربود رو دل به کسی ده که در اطوار وجود بوده است همیشه و دگر خواهد بود هه‌رچی جووانه، ناحه‌زه ڕۆژێ ماسی گیراوه، ده‌بێ ببرژێ با دڵت ته‌نیا مڵکی که‌سێ بێ ده‌دره‌وشێ دایم هه‌ر وه‌کو ڕۆژێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بی شک الف است احد، ازو جوی مدد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨٦) بی شک الف است احد، ازو جوی مدد وز شخص احد به ظاهر آمد احمد در ارض محمّد شد و محمود آمد اذ قال الله: قُلْ هُوَ اللهُ اَحَد له خوای گه‌و‌ره بێ داوات هه‌میشه هەر یادی خودا بکە بە پیشە ده‌بێ هه‌تا هه‌ین به تاک بیناسین شەریکی نییە لەم کار و ئیشە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در سلسلۀ عشق تو جان خواهم داد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨٧) در سلسلۀ عشق تو جان خواهم داد در عشق تو ترک خانمان خواهم داد روزی که ترا ببينم ای عمر عزيز آن روز يقين بدان که جان خواهم داد خۆزگه‌م به‌وانه‌ی به ئیشقی تۆوە داویان له داوی دنیایه بۆوە جوان نه‌بوو به‌هه‌شت دیتنت نه‌با دارێک بوو ناحه‌ز به لک و پۆوە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: هر راحت و لذتی که خلاق نهاد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨٨) هر راحت و لذتی که خلاق نهاد از بهر مجردان آفاق نهاد هر کس که ز طاق منقلب گشت به جفت آسايش خويش بُرد و بر طاق نهاد کێ دڵی ته‌نیا به تۆوه به‌نده‌ ئه‌وه خودایه دڵخۆش و ڕه‌ندە به‌ڵام که مه‌یلی دنیای له گه‌ڵ کرد بێ‌به‌خت و شێواو، زۆر زه‌ره‌رمه‌ندە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در وصل ز انديشۀ دوری فریاد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٨٩) در وصل ز انديشۀ دوری فریاد در هجر ز درد ناصبوری فرياد افسوس ز محرومىِ دوری افسوس فرياد ز درد ناصبوری فرياد ترسی دووریته کاتی پێک‌بڕان له دووری یاریش ده‌مری له تاوان چبکه‌ین خودایه دووری نه‌بینین یه‌کجاری بڕوا بۆ چۆلی نه‌مان ++++++++++++++++++++++ سەرناو: با کوی تو هر کرا سر و کار افتد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩٠) با کوی تو هر کرا سر و کار افتد از مسجد و دير و کعبه بيزار افتد گر زلف تو در کعبه فشاند دامن اسلام به دست و پای زنار افتد هه‌ر که‌س به چاکی ئه‌تۆ بناسێ له دین و ڕێباز نامێنێ باسێ ئه‌و که‌سه دڵی له لای تۆ ده‌بێ له نه‌فس و شه‌یتان به دایمه ڕاسێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر عشق دل مرا خریدار افتد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩١) گر عشق دل مرا خریدار افتد کاری بکنم که پرده از کار افتد سجادۀ پرهيز چنان افشانم کز هر تاری هزار زنار افتد ئه‌گه‌ر دڵپاکیم لێ‌قبوڵ کرێ خودام له دنیا بۆ ده‌دیترێ هین ڕوو له چاکه‌ و بێ‌تاوان ده‌بم وه‌کو فریشتان خۆزگه‌م پێ‌ده‌برێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: با علم اگر عمل برابر گردد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩٢) با علم اگر عمل برابر گردد کام دو جهان ترا ميسر گردد مغرور مشو به خود که خواندی ورقی زان روز حذر کن که ورق بر گردد زانست و کرده‌م وه‌ک یه‌ک بۆ ده‌س دات له هه‌ر دوو دنیا ده‌گه‌م به ئاوات پووشکه‌یه زانست، نایه به که‌ڵکت گه‌ر کاری چاکت به بار پێ‌نه‌کات ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن را که حدیث عشق در دل گردد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩٣) آن را که حدیث عشق در دل گردد بايد که ز تيغ عشق بسمل گردد در خاک تپان تپان رخ آغشته به خون برخيزد و گرد سر قاتل گردد ناترسێ هه‌ر که‌س ئاشق بێ به‌دڵ گه‌ر به زیندویی بخرێته ژێر گڵ ڕازی کردنی یاری مەبه‌سته وه‌کوو شێرێکه له هیچ ناکا سڵ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ما را نبود دلی که خرم گردد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩٤) ما را نبود دلی که خرم گردد خود بر سر کوی ما طرب کم گردد هر شادی عالم که به ما روی نهد چون بر سر کوی ما رسد غم گردد هه‌ر که‌ دێ بڕوێ له دڵم خۆشی به‌فری غه‌مێ دێ زوو دایده‌پۆشی دڵ له زه‌لی غه‌م هێن تاڵه حاڵی پتر ڕۆده‌چێ تا تێ‌بکۆشی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دل از نظر تو جاودانی گردد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩٥) دل از نظر تو جاودانی گردد غم با الم تو شادمانی گردد گر باد به دوزخ برد از کوی تو خاک آتش همه آب زندگانی گردد ئاشقی تۆیە هه‌رگیز نامری ژار له ده‌ستی تۆ به هه‌نگوین ده‌گری با خۆڵی به‌رپێت ببا بۆ دۆزه‌خ ده‌بێته ئاوی حه‌یات ئاگری ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای صافىِ دعوی ترا معنی دُرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩٦) ای صافىِ دعوی ترا معنی دُرد فردا به قيامت اين عمل خواهی برد شرمت بادا اگر چنين خواهی زيست ننگت بادا اگر چنان خواهی مرد خۆ پاک ده‌نوێنی به‌ڵام دڵ‌ڵێڵی دایمه خه‌ریکی نانه‌وه‌ی فێڵی پەندی دێرینە: خێوی شۆره‌کات بێ‌گه‌نمه هه‌ر چه‌ند چاکی بکێڵی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دردا که درين زمانۀ پر غم و درد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩٧) دردا که درين زمانۀ پر غم و درد غَبنا که درين دايرۀ غم پرورد هر روز فراق دوستی بايد ديد هر لحظه وداع همدمی بايد کرد ساقی ئه‌جه‌ل قه‌ت ناوه‌ستێ ساتێ شه‌ڕابی مردن هه‌مووی ده‌یگاتێ هه‌ر ڕۆژێ مه‌رگی یارێ ده‌بینین کێت دیوه‌ دنیا غه‌می نه‌داتێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: فردا که به محشر اندر آید زن و مرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩٨) فردا که به محشر اندر آید زن و مرد وز بيم حساب روی‌ها گردد زرد من حسن تو را به کف نهم پيش روم گويم که حساب من ازين بايد کرد سبه‌ی که ده‌کرێ حه‌شری ژن و پیاو هه‌موان ده‌بینی ڕووزه‌رد و ژاکاو بێ خۆشه‌ویستیت چی ترم نییە خوایه وه‌ک دنیا نه‌بم به‌ش‌بڕاو ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دل صافی کن که حق به دل می‌نگرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (١٩٩) دل صافی کن که حق به دل می‌نگرد دل‌های پراکنده به يک جو نخرد زاهد که کند صاف دل از بهر خدا گویی ز همه مردم عالم ببرد دڵت خاوێن که، به دڵ‌خاوێنی ڕه‌زامه‌ندی خوا به ده‌ست ده‌هێنی گه‌ر کاری چاکت بۆ خودا نه‌بێ وه‌کو تاوانه تێکت ده‌شکێنی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گويند که محتسب گمانی ببرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠٠) گويند که محتسب گمانی ببرد وين پردۀ تو پيش جهانی بدرد گويم که ازين شراب اگر محتسب است دريابد قطره‌ای به جانی بخرد ئاوات ببینێ دارۆغه‌ی شاری له پشتت ده‌دا هه‌شتا به داری چوزانێ ئه‌تۆ مه‌ستی که‌سێکی بۆ خۆی پێی وایه بۆ ئه‌وه کاری ++++++++++++++++++++++ سەرناو: من زنده و کس بر آستانت گذرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠١) من زنده و کس بر آستانت گذرد يا مرغ به گرد سر کويت بپرد خار گورم شکسته در چشم کسی کو از پس مرگ من به رويت نگرد تا من بمێنم کێ چاوی لێت بێ کوێر ده‌که‌م چاوی گه‌ر گێل و شێت بێ هێنده‌م خۆش‌ده‌وێی پێم خۆشه بمرم به‌ڵام نه‌ک جارێ به‌ردێ وه‌ڕێت بێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از چهرۀ عاشقانه‌ام زر بارد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠٢) از چهرۀ عاشقانه‌ام زر بارد وز چشم ترم هميشه آذر بارد در آتش عشق تو چنان بنشينم کز ابر محبتم سمندر بارد زه‌رد و بێ‌تینم بۆ مانگی ڕووی تۆ ڕیحانه‌ و شه‌وه بۆ و ڕه‌نگی مووی تۆ چۆن ماسی بێ ئاو ژیانی نابێ منیش نیسێمه دایمه له دووی تۆ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از دفتر عشق هر که فردی دارد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠٣) از دفتر عشق هر که فردی دارد اشک گلگون و چهر زردی دارد بر گرد سری شود که شوری است درو قربان دلى رود که دردی دارد کێ تاوی ئه‌وین لێی بدا جارێ جۆگه‌له‌ی له چاو ده‌ڕژێته خوارێ قوربانی سه‌رێ مه‌ستی ئه‌وینە دڵێ که تاسه‌ی هه‌ر لێ‌ ده‌بارێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: طالع سر عافيت فروشی دارد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠٤) طالع سر عافيت فروشی دارد همت هوس پلاس پوشی دارد جایی که به يک سؤال بخشند دو کون استغنايم سر خموشی دارد ده‌توێ که‌سێ بی خاوه‌نی به‌ختە ئاسوده‌ییت قه‌ت لێی نه‌دا شه‌ختە ڕێگای ده‌روێشی بڕۆ بگرەبه‌ر گه‌رچی هه‌ورازه‌ و بڕینی سه‌خته ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دل وقت سماع بوی دلدار برد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠٥) دل وقت سماع بوی دلدار برد ما را به سراپردۀ اسرار برد اين زمزمۀ مرکب مر روح تو راست بردارد و خوش به عالم يار برد که‌ دڵت پاکه‌ و پیرت به هه‌ستە به ‌بێ‌شک دڵت به خوا په‌یوه‌ستە ڕێگای ته‌ریقه‌ت ده‌زانی چییه؟ غه‌یری خوا دڵت به هیچ مه‌به‌ستە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گل از تو چراغ حسن در گلشن برد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠٦) گل از تو چراغ حسن در گلشن برد وز روی تو آيينه، دلِ روشن برد هر خانه که شمعِ رخت افروخت درو خورشيد چو ذره نور از روزن برد گه‌شی خۆی له ڕووت گوڵ وه‌رگرتووە مانگیش که‌مێکی وه‌به‌ر که‌وتووە له جوانی بۆ ڕۆژ بچێ مه‌یدانێ بێ‌شک مه‌یدانت پێ چۆل کردووە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: شادم به دمی کز آرزویت گذرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠٧) شادم به دمی کز آرزویت گذرد خوش‌دل به حديثی که ز رويت گذرد نازم به دو چشمی که به سويت نگرد بوسم کف پایی که به کويت گذرد ئه‌و ده‌مه شادم له یادی تۆ دام به عیشقی تۆوه ئه‌من وه‌کو شام ئه‌و ده‌مه ڕوونه چاو تۆ ده‌بینێ تاریکه بێ‌تۆ وه‌ک شه‌وی بەسام ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر پنهان کرد عیب و گر پیدا کرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠٨) گر پنهان کرد عیب و گر پیدا کرد منت دارم ازو که بس برجا کرد تاج سر من خاک سر پای کسی است کو چشم مرا به عيب من بينا کرد ئه‌و که‌سه دۆسته عه‌یبه‌م پێده‌ڵێ نه‌ک کاتێ سووک بووم لەبه‌رم هه‌ڵێ یار ده‌بێ بۆ یار وه‌ک ئاوێنه بێ هه‌رچی ئه‌و وتی: هه‌ر نه‌ڵێ به‌ڵێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گفتار دراز مختصر باید کرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٠٩) گفتار دراز مختصر باید کرد وز يار بدآموز حذر بايد کرد در راه نگار کشته بايد گشتن وآن گاه نگار را خبر بايد کرد لەگه‌ڵ خه‌راپان هه‌رگیز مه‌گره ڕێ تا مه‌لی ژینت بتوانێ بفڕێ وه‌ک په‌پووله به بۆ شه‌می یارت ئاشقی یه‌کڕه‌نگ بۆ یاری ده‌گڕێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دردا که همه روی به ره بايد کرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١٠) دردا که همه روی به ره بايد کرد وين مفرش عاشقی دو ته بايد کرد بر طاعت و خير خود نبايد نگريست در رحمت و فضل او نگه بايد کرد ده‌سی له قیامه‌ت ده‌بێ به‌ردابێ کێ مه‌یلی دنیای پیسی نه‌نابێ چاکه‌ و تاعه‌تت وه‌به‌ر چاو نه‌یه‌ ته‌نیا ئۆمێدت به ڕه‌حمی خوابێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: قدت قدم ز بار محنت خم کرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١١) قدت قدم ز بار محنت خم کرد چشمت چشمم چو چشمه‌ها پر نم کرد خالت حالم چو روز من تيره نمود زلفت کارم چو تار خود درهم کرد بۆ باڵای تۆیه وه‌کوو که‌وانم له چه‌م خه‌راتر بۆت چاوه‌کانم بۆ خاڵت ڕۆژم ڕه‌شتر له شه‌وە له تاو بسکی تۆ ئاڵۆزه ژیانم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: من بی تو دمی قرار نتوانم کرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١٢) من بی تو دمی قرار نتوانم کرد احسان تو را شمار نتوانم کرد گر بر تن من زفان شود هر مویی يک شکرِ تو از هزار نتوانم کرد بەبێ‌ تۆ ساتێ من نیمه ئۆقرە چاکه‌ت له سه‌رم ئه‌وه‌نده زۆرە گه‌ر ببنه زمان بۆ شوکری تۆ مووم هه‌موو ڵاڵ ده‌بن ئه‌ی خودای گه‌ورە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از واقعه‌ای تو را خبر خواهم کرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١٣) از واقعه‌ای تو را خبر خواهم کرد وآن را به دو حرف مختصر خواهم کرد با عشق تو در خاک نهان خواهم شد با مهر تو سر ز خاک بر خواهم کرد گه‌ر داری تێشوم ماوه به‌بێ به‌ر ڕێگاشم دووره، بێ ئاو و خه‌ته‌ر به عیشقی تۆوه ده‌چم بۆ نێو خاک به خۆشه‌ویستیت له خاک دێمەده‌ر ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خرم دلِ آنکه از ستم آه نکرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١٤) خرم دلِ آنکه از ستم آه نکرد کس را ز درونِ خويش آگاه نکرد چون شمع ز سوز دل سراپا بگداخت وز دامن شعله دست کوتاه نکرد به جه‌زره‌به‌ی یار ئاشق ناناڵی له نهێنی خۆی که‌س ناکا حاڵی پەپوولەت دیوە کەس لێی نابیسێ ئەگەر بسووتێ گش لەش و باڵی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن دشمن دوست بود دیدی که چه کرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١٥) آن دشمن دوست بود دیدی که چه کرد يا اينکه به غور او رسيدی که چه کرد می‌گفت همان کنم که خواهد دل تو ديدی که چه می‌گفت و شنيدی که چه کرد ئه‌وه‌ی خۆی ده‌نواند به‌ دۆستی گیانی کارێکی پێم کرد دژمن نه‌یتوانی گه‌ر دۆستایه‌تی بۆ خودا نه‌که‌ی تا هه‌ڵنه‌دێرێی بەخۆ نازانی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: جمعيتِ خلق را رها خواهی کرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١٦) جمعيتِ خلق را رها خواهی کرد يعنی ز همه روی به ما خواهی کرد پيوند به ديگران ندامت دارد محکم مکن اين رشته که وا خواهی کرد له ده‌ستی دنیا ڕۆژێ ڕاده‌که‌ی له خاکی ئه‌وین خانوو چا ده‌که‌ی خۆ نزیک که‌وه به چاکه تاکه‌ی به‌خۆ دوورگرتن خۆ ڕسوا ده‌که‌ی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عاشق چو شوی تیغ به سر بايد خورد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١٧) عاشق چو شوی تیغ به سر بايد خورد زهری که رسد همچو شکر بايد خورد هر چند تو را بر جگر آبی نبود دريا دريا خونِ جگر بايد خورد ئاششقیت ده‌وێ کارێ گرانه له تیژه‌به‌ردان سه‌ری خۆ دانە ئه‌و ده‌مه هێزو تینێکت نییە به به‌رزه‌شاخاندا هه‌ڵگه‌ڕانە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عارف به چنین روز کناری گیرد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١٨) عارف به چنین روز کناری گیرد يا دامن کوه و لاله‌زاری گيرد از گوشۀ ميخانه پناهی طلبد تا عالم شوريده قراری گيرد کاتێ ئاڵۆز و شێواوه دنیا بگره مڵی ڕێ به‌ره‌و چۆڵ و چیا گه‌ر ده‌توێ تووشی فیتنه‌یه‌ک نه‌بی سوچێکی بگره، بژی به ته‌نیا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: من صرفه برم که بر صفم اعدا زد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢١٩) من صرفه برم که بر صفم اعدا زد مشتی خاک لطمه بر دريا زد ما تيغ برهنه‌ايم در دست قضا شد کشته هر آنکه خويش را بر ما زد دوژمنایه‌تیم ده‌که‌ن له به‌ر چی چی هه‌مه بۆ وان، ئیتر له سه‌ر چی؟ تووشی ده‌رده‌سه‌ر با نه‌بن، بۆ من وه‌ک یه‌که‌ بژیم یا ڕووحم ده‌رچی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: حورا به نظارۀ نگارم صف زد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢٠) حورا به نظارۀ نگارم صف زد رضوان به عجب بماند و کف بر کف زد آن خال سيه بر آن رخِ مطرف زد ابدال ز بيم چنگ در مصحف زد حوریان ده‌بینی به‌ڕیز وه‌ستاون له جوانی یارم وا حه‌به‌ساون گه‌ر خاڵی ڕووی یار ببینن چاکان وه‌بزانه له دین گشت وه‌رگه‌ڕاون ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر غره به عمری به تبی برخیزد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢١) گر غره به عمری به تبی برخیزد وين روز جوانی به شبی برخیزد بيداد مکن که مردم آزاری تو در زير لبی به ياربی برخيزد به هێزی زۆرت ئه‌گه‌ر ده‌نازی ناتمێنێ تاسه‌ر، مه‌به‌ وازوازی وه‌لانێ غه‌در، ده‌زانم ڕۆژێ به نزای داماو وه‌ک مارانگازی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خواهی که تو را دولت ابرار رسد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢٢) خواهی که تو را دولت ابرار رسد مپسند که از تو بر کس آزار رسد از مرگ مينديش و غم رزق مخور کين هر دو به وقت خويش ناچار رسد گه‌ر ده‌توێ بگه‌ی به هه‌رچی چاکە ئازارت نه‌بێ و ئه‌و دڵه‌ت پا کە نه غه‌می نان و نه ترسی مردن ده‌بێ و له ده‌ستی ده‌رناچی کاکە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: این گيدی گبر از کجا پيدا شد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢٣) این گيدی گبر از کجا پيدا شد اين صورت قبر از کجا پيدا شد خورشيدِ مرا ز ديده‌ام پنهان کرد اين لکۀ ابر از کجا پيدا شد له هه‌موو دۆڵان ئاو دێنه خوارێ به‌فر نه‌ماوه له هیچ کۆسارێ به‌هاره‌و وه‌ختی شادی و خۆشییە هه‌ر به‌هاری من دانایه جارێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: انواع خطا گرچه خدا می‌بخشد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢٤) انواع خطا گرچه خدا می‌بخشد هر اسم عطيه‌ای جدا می‌بخشد در هر آنی حقيقت عالم را يک اسم فنا، يکی بقا می‌بخشد له هه‌موو سوچێ ده‌بورێ خودا هه‌ر ناوێ جوانی چاکه‌یه‌ک ده‌دا دڵم به یادت زیندووه یاڕﮦ‌ب له خۆشه‌ويستيت قه‌ت نابێ جودا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دلخسته و سینه چاک می‌بايد شد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢٥) دلخسته و سینه چاک می‌بايد شد وز هستی خویش پاک می‌بايد شد آن به که به خود پاک شويم اول کار چون آخر کار خاک می‌بايد شد چاو به گریان و په‌شێو بی چاکە لێو وشک و سیس و بێ‌نێو بی چاکە گه‌ر ده‌توێ خودا ڕه‌حمت پێ بکا دڵت به‌رد نه‌بێ وه‌ک مێو بی چاکە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از شبنم عشق خاکِ آدم گُل شد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢٦) از شبنم عشق خاکِ آدم گُل شد صد فتنه و شور در جهان حاصل شد سر نشترِ عشق بر رگِ روح زدند يک قطرۀ خون چکيد و نامش دل شد به ئاوی ئه‌وین قوڕی باباده‌م گیراوه‌ته‌وه، چۆن دوری لێ‌بکه‌م؟ ! شۆقی نییه دڵ بێ‌تاوی ئه‌وین مانگی چارده بێ نایمێنێ که‌م که‌م ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تا ولولۀ عشق تو در گوشم شد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢٧) تا ولولۀ عشق تو در گوشم شد عقل و خرد و هوش فراموشم شد تا يک ورق از عشق تو از بر کردم سيصد ورق از علم فراموشم شد به دیتنی تۆ ئاوەزم خه‌وت چا نابێته‌وه وا له کار که‌وت دڵم له زانست نه‌یما ئاسە‌وار وه‌تی ئه‌وینت کردویه زه‌وت ++++++++++++++++++++++ سەرناو: از لطف تو هیچ بنده نومید نشد سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢٨) از لطف تو هیچ بنده نومید نشد مقبول تو جز مقبل جاويد نشد مهرت به کدام ذرّه پیوست دمی کان ذرّه به از هزار خورشيد نشد که‌س له ڕه‌حمی تۆ بێ‌هیوا نابێ کێ په‌سندت بێ قه‌ت ڕسوا نابێ ڕۆژێکه لوتفت له هه‌ر دڵێ دا ئه‌و و تاریکی؟ ! قه‌ت تێیدا نابێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: صوفی به سماع دست از آن افشاند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٢٩) صوفی به سماع دست از آن افشاند تا آتش دل به حيلتی بنشاند عاقل داند که دايه، گهوارۀ طفل از بهر سکون طفل می‌جنباند به ده‌وری خۆیدا سۆفی ده‌سووڕێ تا ئاوری دڵی دامرێ به‌ جۆرێ بۆیه منداڵی ده‌ لانک ده‌نێن به‌ڵکو له گریان تاوێ بتۆرێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: کی حالِ فتاده، هرزه‌گردی داند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣٠) کی حالِ فتاده، هرزه‌گردی داند بی درد کجا لذتِ دردی داند نامرد به چيزی نخرد مردان را مردی بايد که قدر مردی داند کێ له ڕێی خودا دووره له ماڵی پێت وایه ده‌ڕوا ژینی به تاڵی؟ ! ئه‌گه‌ر به‌م جۆره بیر بکه‌یته‌وە دیاره له عیشقا هێشتاکه‌ کاڵی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: اسرار وجود خام و ناپخته بماند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣١) اسرار وجود خام و ناپخته بماند وآن گوهر بس شريف ناسفته بماند هر کس به دليل عقل چيزی گفتند آن نکته که اصل بود ناگفته بماند به نهێنی بوون هه‌موو نه‌زانە ئه‌گه‌ر منداڵه یا فره‌زانە بە ئاقڵی خۆیان لێی ده‌دوێن گه‌لێ نه‌ گه‌ییه کاکڵ یه‌کێ له‌وانە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: این عمر به ابر نوبهاران ماند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣٢) این عمر به ابر نوبهاران ماند اين ديده به سيل کوهساران ماند ای دوست چنان بزی که بعد از مردن انگشت گزيدنی به ياران ماند وه‌ک هه‌وری به‌هار ده‌ڕوا ته‌مه‌نمان ئه‌سرین ده‌ڕێژین به گوڕ له تاوان به جۆرێ بژی با بۆ مردنت دوور و نزیکت بکه‌ن قور پێوان ++++++++++++++++++++++ سەرناو: چرخ و مه و مهر در تمنای تواند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣٣) چرخ و مه و مهر در تمنای تواند جان و دل و ديده در تماشای تواند ارواح مقدسان علوی شب و روز ابجد خوانان لوح سوداي تواند ئه‌ستێره‌ و ڕۆژیش به تۆ هه‌ڵده‌ڵێ نییه له ئیشقت لێ‌نه‌دا دڵێ ڕیزیان به‌ستووه بۆ عیبابه‌تت مه‌لاییک هه‌موو، گوڵ لەسه‌ر چڵێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن‌ها که ز معبود خبر یافته‌اند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣٤) آن‌ها که ز معبود خبر یافته‌اند از جملۀ کاينات سر يافته‌اند دريوزه همی کنند مردان ز نظر مردان همه از قرب نظر يافته‌اند هه‌ر که‌س بناسێ خودا به چاکی به پوشکه‌ی ناوێ دنیا سه‌رپاکی ده‌روی خێری خوا بۆ ئه‌و که‌سه‌یه‌ بێ‌غه‌وشه دڵی وه‌ک ڕۆژ ڕووناکی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: زان پیش که طاق چرخ اعلا زده‌اند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣٥) زان پیش که طاق چرخ اعلا زده‌اند وين بارگه سپهر مينا زده‌اند ما در عدم‌آباد ازل خوش خفته بی ما رقم عشق تو بر ما زده‌اند پێش ئه‌وه‌ی دانرێ بناغه‌ی زه‌وی تاوڵی حه‌وا وەحه‌وا که‌وی ئه‌و ڕۆژه ڕۆژی ئه‌وینی خودا ده‌یدا له دڵمان شۆق و پڕته‌وی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن روز که نور بر ثُریا بستند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣٦) آن روز که نور بر ثُریا بستند وين منطقه بر ميان جوزا بستند در کتم عدم بسان آتش بر شمع عشقت به هزار رشته بر ما بستند پێش ئه‌وه‌ی چا بێ به‌رد و خۆڵ و ئاو مانگ ئاوێنه‌ بێ بۆ شۆقی هه‌تاو له ده‌ریای نه‌بوون، ئه‌وینی خودا ماسی دڵی مه‌ی خێرا خسته داو ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آنروز که نقش کوه و هامون بستند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣٧) آنروز که نقش کوه و هامون بستند ترکيب سهی قدان موزون بستند پابسته به زنجير جنون من بودم مردم سخنی به پای مجنون بستند ئه‌و ڕۆژه که‌نرا نه‌خشی بوونی کێو ڕوومه‌تی جوانان چا بوو وه‌کو سێو له‌و ده‌مه هه‌موو شێتی ئه‌وینین ئه‌ی بۆچی مه‌جنون کراوه به‌دنێو ++++++++++++++++++++++ سەرناو: قومی ز خيال در غرور افتادند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣٨) قومی ز خيال در غرور افتادند واندر طلب حور و قصور افتادند قومی متشککند و قومی به يقين از کوی تو دورِ دورِ دور افتادند زۆر که‌س پێی وایه دڵی زۆر ساغە عیباده‌تی خوای بۆ حۆری و باغە له کن خوا که‌سێ ده‌گا به ئاوات هه‌ر به ئیشقی ئه‌و ناو دڵی داغە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در تکيه قلندران چو بنگم دادند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٣٩) در تکيه قلندران چو بنگم دادند در کاسه به جای لوت سنگم دادند گفتم ز چه روی خاست اين خواری ما ريشم بگرفتند و به چنگم دادند ده‌روێش به که‌می کاری به ئه‌قڵه خانه‌قا جێگای مرۆی بێ‌نه‌قڵە خۆپێ‌زۆر له‌وێ جێی نابێته‌وە بۆ چاوی زۆردار هه‌ر وه‌کوو چه‌قڵە بێ‌نەقل: سادە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: هوشم نه موافقان و خويشان بردند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤٠) هوشم نه موافقان و خويشان بردند اين کج‌کلهان موپريشان بردند گويند چرا تو دل بديشان دادی والله که من ندادم ايشان بردند ئیشقی زه‌وینی چاکه بۆ زۆران هه‌ر بینا دیتت له‌و ئیشقه تۆران ئیشقی خودایی ئه‌وه‌نده پاکە فریشته‌ن ئه‌وه‌ی به‌و ئاوه شۆران ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در دیر شدم ماحضـری آوردند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤١) در دیر شدم ماحضـری آوردند يعنی ز شراب ساغری آوردند کيفيت او مرا ز خود بیخود کرد بردند مرا و ديگری آوردند خۆشه شه‌ڕابی مه‌یخانه‌ی خودا بێ‌غه‌مه هه‌ر که‌س قومێکی لێدا که‌س به‌و شه‌ڕابه نایه‌شێ سه‌ری چ ده‌ردێکت بێ هه‌مووی لاده‌با ++++++++++++++++++++++ سەرناو: سبزی بهشت و نوبهار از تو برند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤٢) سبزی بهشت و نوبهار از تو برند آنجا که به خلد يادگار از تو برند در چينستان نقش و نگار از تو برند ايران همه فال روزگار از تو برند به‌هه‌شت به خواوه خۆش و دڵگیرە بێ‌ئه‌و ناخۆشتر له قووڵەبیرە سه‌ربه‌ستیت ده‌وێ؟ ! سه‌ربه‌ست که‌سێکە به ئیشقی خودا دڵی یه‌خسیرە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: مردانِ خدا ز خاکدانِ دگرند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤٣) مردانِ خدا ز خاکدانِ دگرند مرغان هوا ز آشيانِ دگرند منگر تو ازين چشم بديشان کايشان فارغ ز دو کون و در مکان دگرند پیاوانی خودا وه‌ک ئه‌و خه‌ڵکه نین هه‌ر خوا ده‌زانێ ئه‌وان وه‌کو چین وه‌ک ئاو و ئاگر، وه‌ک شه‌و و ڕۆژە دڵی پاکی وان له گه‌ڵ رق و قین ++++++++++++++++++++++ سەرناو: یارم همه نیش بر سر نیش زند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤٤) یارم همه نیش بر سر نیش زند گويم که مزن ستيزه را بيش زند چون در دل من مقام دارد شب و روز می‌ترسم از آنکه نيش بر خويش زند ئاشق هه‌میشه یاری له بیرە ئه‌گه‌ر ئازاده یاخۆ یه‌خسیرە دڵم به دایم جێی تۆیه یاڕه‌ب بۆیه پاک و ساف وه‌ک چۆڕی شیرە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: آن کس که به کوهِ ظلم خرگاه زند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤٥) آن کس که به کوهِ ظلم خرگاه زند خود را به دم آهِ سحرگاه زند ای راهزن از دور مکافات بترس راهی که زنی ترا همان راه زند کێ زوڵم بکا زوڵم ده‌بینێ ده‌یگرێ نزای چاوبەگرینێ کێ ماڵی خه‌ڵک بخوا به ناحه‌ق یاخوا له‌و ماڵه ده ئه‌وکی مێنێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خوبان همه صیدِ صبح‌خيزان باشند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤٦) خوبان همه صیدِ صبح‌خيزان باشند در بند دعای اشک‌ريزان باشند تا تو سگِ نفس را به فرمان باشی آهوچشمان ز تو گريزان باشند دڵ‌ڕونیت ده‌وێ به‌یانیان هه‌ستە بگری و له نوێژان قه‌ت ڕامه‌وه‌ستە گه‌ر وه‌دوو نه‌فسی پیست ناکه‌وی به جوانی دنیا قه‌ت دڵ مه‌به‌ستە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در مدرسه اسبابِ عمل می‌بخشند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤٧) در مدرسه اسبابِ عمل می‌بخشند در ميکده لذتِ ازل می‌بخشند آنجا که بنای خانۀ رندان است سرمايۀ ايمان به سبل می‌بخشند ده‌چێ به‌هه‌شت چاک نوێژان دابه‌ستی هێندێ ده‌ڵه‌ن نا، به‌ خۆشه‌ویستی به بەرچاوڕوونی ده‌گه‌ی به ئاوات به چاولێکه‌ری کێ گه‌ییه ویستی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عاشق همه دم فکرِ غم دوست کند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤٨) عاشق همه دم فکرِ غم دوست کند معشوق کرشمه‌ای که نيکوست کند ما جرم و گنه کنيم و او لطف و کرم هر کس چيزی که لايق اوست کند ئاشق وا ده‌کا خۆش بێ یار خه‌وی گراوی کارێ وه ‌به‌رچاو كه‌وی هه‌ر که‌س له کارێ ده‌وه‌شێته‌وە له ئێمه سوچ و به‌خشینیش له‌وی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: نقاش اگر ز موی پرگار کند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٤٩) نقاش اگر ز موی پرگار کند نقشِ دهنِ تنگِ تو دشوار کند آن تنگی و نازکی که دارد دهنت ترسم که نفس لب تو افگار کند وێنه‌کێش دێنێ بۆ زاری که‌می هه‌ر چه‌ند باریک بێ نووکی قه‌ڵه‌می ده‌ترسم بایێ لێیدا بژاکێ هێند ته‌نکه په‌ڕی غونچه‌که‌ی ده‌می کەم هێنان: کورت هێنان، لە عۆدە نەهاتن. ++++++++++++++++++++++ سەرناو: با شیر و پلنگ هر که آمیز کند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥٠) با شیر و پلنگ هر که آمیز کند از تير دعای فقر پرهيز کند آه دل درويش به سوهان ماند گر خود نبُرد بُرنده را تيز کند کێ به ده‌ست بگرێ تیژایی شمشیر هێشتا ده‌ترسێ له ئاهی فه‌قیر با وه‌کو هاسان خۆی نه‌بڕێ ئاهی خۆ به‌و تیژ ده‌بێ چه‌قۆ و شیر و تیر ++++++++++++++++++++++ سەرناو: نی دیده بود که جستجویش نکند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥١) نی دیده بود که جستجویش نکند نی کام و زبان که گفتگویش نکند هر دل که درو بوی وفایی نبود گر پيش سگ افكنند بويش نکند چ چاوێ هه‌یه له ئه‌و نه‌ڕوانی زار بێ و نه‌گه‌ڕێ به په‌سن‌دانی؟ ! گه‌ر بێتو نه‌یبێ خۆشه‌ویستی ئه‌و سه‌یره ئه‌و که‌سه هه‌بێ ژیانی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: در چنگِ غم تو دل سرودی نکند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥٢) در چنگِ غم تو دل سرودی نکند پيش تو فغان و ناله سودی نکند ناليم به ناله‌ای که آگه نشوی سوزيم به آتشـی که دودی نکند له بەر ده‌ردی تۆ ئاشق ناناڵێ وه‌ک مارانگازان هه‌ر لێک‌بهاڵێ ناچته سه‌ر ته‌ختی ئاوات و خۆشی تا وه‌کوو یۆسف نه‌یخه‌یه چاڵێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خواهی که خدا کار نکو با تو کند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥٣) خواهی که خدا کار نکو با تو کند ارواح ملايک همه رو با تو کند يا هر چه رضای او در آن است بکن يا راضی شو هر آنچه او با تو کند ڕه‌زامه‌ندی خوا کوا وه‌ ده‌ست دێنێ گه‌ر تۆوی چاکه که‌سێ نه‌چێنێ چه‌ن جوانە په‌ندی پێشینیان، ده‌ڵێن: کێ ڕۆنێ ده‌گرێ ئاوێ بژێنێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: زان خوبتری که کس خیال تو کند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥٤) زان خوبتری که کس خیال تو کند يا همچو منی فکر وصال تو کند شايد که به آفرينشِ خود نازد ايزد که تماشای جمال تو کند ئه‌وه‌نده پاکی که‌ست ناگاتێ گوڵی، خودا خۆی ئاوت ده‌داتێ مانگیش له جوانی حه‌سودی پێت دێ ئۆقره ناگرێ بۆیه قه‌ت ساتێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عاشق که تواضع ننماید چه کند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥٥) عاشق که تواضع ننماید چه کند شب‌ها که به کوی تو نیاید چه کند گر بوسه دهد زلف ترا رنجه مشو ديوانه که زنجير نخايد چه کند ئاشق خۆ به‌ که‌م نه‌نوێنێ چبکا بلبل شه‌و وڕۆژ نه‌خوێنێ چبکا ماچێ له زولفت بکا مه‌تۆرێ دێوانه زنجیر نه‌کڕێنێ چبکا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دل گر ره عشق او نپوید چه کند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥٦) دل گر ره عشق او نپوید چه کند جان دولت وصل او نجويد چه کند آن لحظه که بر آينه تابد خورشيد آيينه أَنَاالشَّمس نگويد چه کند ڕێگای ئه‌وینی هه‌ر که‌س نه‌پێوێ ئارامی نابێ، ژینی ده‌شێوێ به ئه‌مری خودا دڵی لێده‌دا چلۆن به زیکری زاری نه‌بزێوێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: ای باد! به خاک مصطفايت سوگند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥٧) ای باد! به خاک مصطفايت سوگند باران! به على مرتضايت سوگند افتاده به گريه خلق، بس کن بس کن دريا! به شهيد کربلايت سوگند خوايه بۆ خاتری ڕه‌سوڵی ئه‌مین به ئه‌و چاکانه‌ی پاک بوون هه‌تا ژین حاڵی عه‌بدانت گه‌لێ خه‌راپە با له‌وه‌ زیاتر نه‌بن دڵ‌غه‌مین ++++++++++++++++++++++ سەرناو: درویشانند هر چه هست ایشانند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥٨) درویشانند هر چه هست ایشانند در صفۀ يار در صف پيشانند خواهی که مسِ وجود زر گردانی با ايشان باش کيميا ايشانند سوکناییت ده‌وێ ببه به ده‌روێش دوور بە له دنیای پڕ له کێشه‌کێش مزی وجودت گه‌ر ده‌که‌ی به زێڕ کیمیا ئه‌وانن لێیان بچۆ پێش ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گر عدل کنی برّ جهانت خوانند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٥٩) گر عدل کنی برّ جهانت خوانند ور ظلم کنی سگ عوانت خوانند چشم خردت باز کن و نيک ببين تا زين دو کدام بِهْ که آنت خوانند تا هه‌ی عادڵ به چاکت پێده‌ڵێن نه‌ک غه‌در بکه‌ی له‌ به‌رت هه‌ڵێن گه‌ر چاکه بکه‌ی چاکه‌ت دێته ڕێ ئه‌وه‌ی خه‌راپن هه‌ر له ناو زه‌لێن ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گه زاهدِ تسبیح به دستم خوانند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٦٠) گه زاهدِ تسبیح به دستم خوانند گه رند و خراباتی و مستم خوانند ای وای به روزگار مستوری من گر زانکه مرا چنانکه هستم خوانند ڕۆژێ به شێخ و پاکم داده‌نێن زۆر جار به پیس و مه‌ست و بێ‌بەڵێن یاخوا به‌و جۆره‌ی خۆم له خۆم حاڵیم گه‌ر به گاڵته‌ش بێ ئه‌وم پێ‌نه‌ڵێن ++++++++++++++++++++++ سەرناو: شب خيز که عاشقان به شب راز کنند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٦١) شب خيز که عاشقان به شب راز کنند گرد در و بام دوست پرواز کنند هر جا که دری بود به شب بربندند الا درِ عاشقان که شب باز کنند هه‌سته نیوه‌شه‌و، ڕوو له خودا کە له دڵت خڵته‌ و چی ژه‌نگه پا کە ده‌رکه‌ نابینی دانه‌خرێ به شه‌و ئەوەی دانەخرێ هه‌ر ده‌رکه‌ی تاکە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: مردان رهش میل به هستی نکنند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٦٢) مردان رهش میل به هستی نکنند خودبينی و خويشتن پرستی نکنند آنجا که مجردان حق می‌نوشند خمخانه تهی کنند و مستی نکنند پیاوانی خودا خۆبەکه‌مگرن ئه‌و ده‌مه کۆکن پێت وایه شڕن بۆ زه‌وی دڵان هه‌وری به‌هارن له ناسینی حه‌ق وه‌ک ده‌ریا پڕن ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خلقان تو ای جلال گوناگونند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٦٣) خلقان تو ای جلال گوناگونند گاهی چو الف راست گهی چون نونند در حضـرت اجلال چنان مجنونند کز خاطر و فهم آدمی بيرونند خه‌ڵکی وایه ڕاست به ڕوو دیارن زۆر وه‌ک گوریسی هەنبانه خوارن وه‌کوو فریشته هێندێ له سه‌رن هه‌ن له شه‌یتانیش گه‌لێ له خوارن ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خواهان تو دل به مهر گردون ننهند سەبارەت: نووسین: کەماڵ ڕەحمانی (٢٦٤) خواهان تو دل به مهر گردون ننهند لب بر لب اين کاسۀ پُرخون ننهند در دايرۀ اهل وفا چون پرگار گر سر بنهند پای بيرون ننهند کێ دڵی لات بێ دڵ نادا به هیچ چۆن کلا ده‌بێ له ڕێی خوا به هیچ وه‌کوو په‌ڕگاره له جه‌غزی عیشقت به موو لا نادا تاهه‌تا به هیچ ++++++++++++++++++++++