شاعیر: پیرەمێرد کتێب: شیعری دڵداری سەرناو: سەراپای کچە جاف کچۆڵەی بەناز، کچۆڵەی بەناز جنسی لەتیفی شۆخی سەرفراز بازی عیشوەباز، دۆستی شەکەر راز پێکەنینەکەت بۆ زام مەرهەم ساز بولبولی سەرچڵ، سەرچڵی غەمماز شاهینی شاهی سەر قوللە پێباز رەنگی روخسارت بەیانی بەهار ئەگریجەت بەندی دڵە وەک زننار برۆت لەڕووی روو تۆر کردووی لووت لار کەوانە پەرگار دەستی کردگار برژانگ لە کەوان ئەبرۆ تیرئەنداز چاو دیدەی ئاهوی خەواڵووی خامۆش بروسکەی تیلی سەرجۆی شەڕفرۆش بە نەشئەی بادەی نازی خۆت سەرخۆش مەیخانەی عەشقی خستۆتە خرۆش حوسن و عەشق لەگەڵ یەک کەوتوونە راز گوارە کەوتۆتە ژێر ئەگریجەی خاو هەڵاوەسراوە لە خوێندا گیراو لامل و گوارە هەردوو تەڵای تاو هەردوو ژێر ماڵەی فەرقی زەڕکڵاو گیان و دڵ بۆیان کەوتۆتە پەرواز سەر گۆنات سێوی لاسوورەی سەردەشت پاوانەت داوی گەنمەکەی بەهەشت تامەزرۆ زۆرە هیچ کەس لێی نەچەشت کەمەر بەستەی دەست وەیسی ماهی دەشت ئاڵ لەسەر سپی سنعتی کارساز سینە زیوی قاڵ لە بۆتەی یەزدان جووتێک شەمامەی بێستانی جەنان هێشتا نەیدیوە دەستانی دەستان پەنهانە لەژێر کراسی کەتان لە درزی بەرۆک وەک مانگ شەوق ئەنداز ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دیاری گیانە وەنەوشەو چنوور لەگەڵ گوڵ سەودای دیدەنی تۆیان کەوتە دڵ چنوور لە کێوان، وەنەوشە لە چەم گوڵ لە گوڵستان یەکیان گرت سەرجەم هاتنەلام وتیان: تۆ رابەرمان بە ئەمەمان بۆ بکەو تاجی سەرمان بە ئەوا هەرسێکم بەستن بە دەستە هاتنە خزمەتت بە دەستی بەستە هەریەک بەڕەنگێ مەرامی پێتە بۆ نیازی خۆی خاکی بەرپێتە چنوور بۆ زوڵفت لوول و پەشێوە وەنەوشە مل کەچ خاڵی لای لێوە گوڵ کە نازکی گۆنای تۆی دیوە چقڵی خۆی لەژێر پێی هەڵچەقیوە تۆ پایەبەرزی شای شیرین ئەندام با لە سایەتا بگەن بە مەرام ++++++++++++++++++++++ سەرناو: شەوێ لە هەگبەلی ئەتە شەوێ مانگە شەوی چواردە، دەمە دەمی نیسان بەهاری تازە کە زستانی خستە ناو نەی سان لە هەر دڵێکەوە جۆشێک بە بانگی دەنگ خۆشی لە لازەرەوە شەونم، شەرابی، مەی نۆشی خەریکی جونبوش و زاخاوی ژەنگی زستان بوون کچ و کوڕ و ژن و مێرد، پێکەوە لە سەیران بوون منیش لە خوارەوە چوبوومە گوێ لەبی دەریا بە دەردی خۆمەوە گیرۆدە بێکەس و تەنیا لەپاڵ داری سنەوبەر کە داری (چام)ە لەوێ ئەوەی نەخۆش بێ هەوای دار چامی پێ ئەکەوێ لە ئەستەموڵ، لە هەگبەلی ئەتە، بەبێ دەنگی خزامە بن دەستی جوانان بە لاپلەو سەنگی لە پێشەوە جووتێکی باڵا عەرعەر و لاولاو کە تیشکی کوڵمی ئەوان مانگی خستبووە ناو ئاو بە یەکدڵی تەکیان دابوە یەکتر بە سەوداوە بە خۆشەویستییەکی پاک و بێگەرد و ساواوە بە میهرەبانی (پەری شوخ شەو) کە لەژوور سەریان بە تیشکی خۆی جلی زەڕبەفتی کردبووە بەریان بەسۆزەوە کوڕە پرسی لە هامسەری گیانی کە رۆژ هەڵدێ و ون ئەبێ، کامیان خۆشە ئەیزانی؟ کچە وتی: کە بە رووی تۆوە رۆژ هەڵێ خۆشە بەمەستی چاوتەوە دڵ نەشئەدارە، سەرخۆشە بەڵام کاتێک لەپێش چاو نەبی و دوور بی لەلام بینایی لێڵە!! لە زەردەدایە رۆژی هیوام بەو خۆشەویستیەوە، کوڕ دەستی کردە ملی یار سڕی لە ئاوێنەی رووی بە لێوی ژەنگی غوبار وتی: کە تۆ ئەمەبی، کێ (گەواه)ی عەشقم بێ هەتا بژیم نەیەڵم عەشقی تۆم لەلا کەم بێ کچە وتی: ئەوە ئەستێرەی تازەیە هەڵات بەکوردی ناوی گەلاوێژە، شەوقی بۆ وڵات وەرە بە پاکی ئەو سوێند بخۆین کەوا یەک دڵ بین لە خزمەتی وەتەنا هەوڵ بدەین هەتاکو دەژین لە (ژین)ەوە ئەمە شاباشی رێی (گەلاوێژ)ە لە پایەی ئەدەبا نوکتە بێژ و هەم گوڵڕێژە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: وەک من دەردەدار سەبارەت: لە کاتی خۆیا بەناو بێسارانیەوە بڵاوی کردۆتەوە وەک من دەردەدار، وەک من دەردەدار گوڵان ببینن رەنگ رەنگ بە قەتار سەیری بەهارکەین دیارەو دیار ئای بۆ یارێکی وەک من دەردەدار لە هەر رەنگێکیان غەمێک وەرگرین بەهەر غەمێکی تێر و پڕ بگرین لە وەنوشە شین، لە نێرکس خومار گوڵاڵە خوێنی دیدەی شەو بێدار لە خونچە پەیکان، لەگوڵ سوسەن خار لە نەورۆز بۆ دڵ زامی پڕئاواز چنوور وەک پێوەند، چنار سێدارە هەمیشە بەهار وەک وەرەمدارە رێحانە پەلکی شینی ماتەم بێ مینا مینای غەم با نەشئەی کەم بێ بەڵام هەر تەنها خۆم دەردەدارم هەر غەم بەباری غەمان غەمبارم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دانیشتبووین لەگەڵ یار سەبارەت: مارتی ساڵی ١٩٣٢ - دیوانی پیره‌مێرد، پیداچوونه‌وه‌ی: ئومێد ئاشنا، به‌رگی یه‌که‌‌م، لا‌په‌ڕه‌ ٣٧٤و٣٧٥. - دیوانی پیره‌مێرد، پیداچوونه‌وه‌ی: محه‌ممه‌د ڕه‌سوول (هاوار)، لا‌په‌ڕه‌ ٣٥٨-٣٦٠. - نووسینەوەی دووبارە: کەماڵ ڕەحمانی دانیشتبووین لەگەڵ یار من سەرمەست و ئەو هوشیار بە تیلەی چاوی بیمار دڵمی فڕاند به یەکجار شوێنی دڵ کەوتم ناچار زۆری لێ پارامەوە ئاوڕێکی لێ دامەوە کەوتم و هەڵنەستامەوە تێکیەوەی پێچامەوە ئیختیاری بێ ئیختیار ئنجا هاتە سەرینم چاوی کەوت بە لەرزینم گیان گەیبووە بەربینم یەخەی لادا بیبینم ڕووناک بوو دەر و دیوار مانگ به که‌تان ڕازابوو دوو دوگمه‌ی ترازا بوو دوو نار له نوور سازا بوو باڵا ده‌ستی به‌یزا بوو نووری توور لای تیره‌وتار هاته گفتوگۆی یاری به شیرینیی گوفتاری حه‌ڵوای گه‌زۆ ئه‌باری ئێجگار لێوی خاڵداری ئاڵتر له په‌ڕه‌ی گوڵنار ئاخ نازانن دڵ چۆنە لە برووسکەی سەر گۆنە ئاگر بەربووە کای کۆنە کەوتمە مەلە وەک سۆنە خۆم خسته به‌رپێی دڵدار بە دوو زوڵفی وەک زنجیر پێم بەسترابوو وەک نێچیر پێکەنی وتی: ئەی پیر وا تۆیشم هێنایە گیر وه‌ک جوانێکی به‌ختیار پێم وت: پیری ئازاد بووم قه‌له‌نده‌ری دڵشاد بووم به‌ند نه‌بووم به‌ند گوشاد بووم قاره‌مانی دێوزاد بووم وا بۆ تۆ هاتمه ژێر بار فه‌رمووی ئه‌و ڕۆژه‌ی یه‌زدان ئێمه‌ی هێنایه مه‌یدان ئه‌وسا بووین به بناوان بۆ سه‌رپه‌رشتی مێردان ئێمه پیاو ئه‌خه‌ینه کار نه‌وه‌ی په‌رین له‌پێشین ڕه‌گی دڵ ڕائه‌کێشین بۆ لێ قه‌وماوان خوێشین باری غه‌متان ئه‌کێشین هه‌م غه‌مخوارین، هه‌م دڵدار گه‌ر ئێمه نه‌بووینایه پیاو چۆن ئه‌هاته کایه که‌چی لای ئێوه وایه جیهان هه‌ر ئێوه‌ی تیایه خودپه‌سه‌ند و دڵ ئازار ئێمه حه‌ز له شه‌ڕ ناکه‌ین به هیوای خوێندن و چاکه‌ین نه‌ته‌وه‌ی باش په‌یداکه‌ین وێرانه‌مان ئاوا که‌ین به خوێندن ئه‌بین ڕزگار ئه‌و مژده‌یه له‌و ده‌مه لام هه‌ناسه‌ی مریه‌مه چوومه ڕیزیان ئه‌و ده‌مه خوا یار بێ ئه‌و سه‌رده‌مه وه‌ته‌ن ده‌که‌ین به گوڵزار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بەستەی کوردی سەبارەت: ساڵی ١٩٣٢ وا بەیانە گزنگی خۆر دەرکەوت نمی شەونم بە تیشکی رۆژ سەرکەوت خونجەگوڵ خۆنواندنی بەرکەوت بولبولیش شۆڕی خستە ناو گوڵزار لالە تارایە بۆ پەری شاخان فێنکی گیانە بادی لەیلاخان دەمی ئێوارە سێبەری باخان خۆشە بۆ یار و بادەیی سەرشار ئەم تەرانەی گوڵ و ملە گیانە بێ تۆ لای من ژیانی زیندانە جەژن و شادیم هەمیشە گریانە من و بولبول جووتە زار و هەژار فێری فرمێسکمە گوڵاڵەی دەورم وا لە داخی تۆ بێ وەفا ئەمرم چاوەڕێم کەوا بێیتە سەر قەبرم بە هەوات زیندوو ببمەوە دووجار لە بەهەشتا بە یادی تۆ شادم بەتەماشای فریشتە ئازادم جەننەت ئەفرۆشم ئادەمیزادم بە نیگاهێکی دیدەیی بیمار ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بە یادی کۆن مانگی نیسان مانگی گوڵانە سەبارەت: نیسانی ساڵی ١٩٣٢ ڕۆژێک بۆ سەیری تەیارەخانە ئەجەل بردمیە سەر رێی ئەو جوانە بۆمبای نێونیگا درا لە جەرگم شەهیدم کفن مەکەن بە بەرگم وتم هەر منم کوشتەی ئەوچاوە روانیم لاپاڵ زۆرن لەو ناوە قۆچی قوربانین، جەژنی قوربانە ئەو دەشتە بووە بە قەسابخانە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بەناوی زەرگەتییەوە خەڵکی هاواری چاوی بەدیانە کەچی خەنیمی من چاوی جوانە شاعیر تەشبیهی مانگ ئەکەن بە رووت سەروویش دائەنێن لەگەڵ باڵا جووت مانگ لە راستی رووت وجوودی نییە سەروویش بێ بەرە بە کەڵکی چییە بەلێوی ئەڵێن یاقیقی ئاڵە یاقیق بێ گیان و بێ حاڵ و خاڵە دەم دەمی عیسات بووە بە هاودەم ئەو گیان ئەداو من گیانی بۆ ئەدەم رووی تۆ نەخشێکە و (جەلال)ی ناوە سەیری سنعی ئەو بێ نوقتە ماوە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: سۆزی پیرەمێرد هاوار تێپەڕی، هاوار تێپەڕی دووری باڵاکەت لەحەد تێپەڕی پەژارەت هێزی لە ئەژنۆم بڕی لە هێلانەی دڵ شەوقی دڵ فڕی فراقت فەرقی کرد بەکۆی مەفرەق دڵ بە شەوقی غەم وەک شەبەق بوو شەق تۆ جوێ بوویتەوەو گیان جیا بووەوە رۆژی رووناکم تاریک بووەوە تیرێکی وەهات داوە لە جەرگم بێزارم لە ژین لام خۆشە مەرگم توخوا خۆت بیڵێ نەونەمامی نۆ مردن خۆشترە یاخود دووری تۆ مردن جارێکەو زوو ئەبڕێتەوە دووریت دەردێکە ئەتەنێتەوە رەنگە جەستەی من شووشەی پۆڵا بێ هێند بیڕەنجێنین هێشتا هەر مابێ چەرخی چەپکردار خستوومیە سەما وەک بەردم دابێ لە شووشەی سەما نایەڵێ ساتێک بسرەوم بۆ خۆم ئەمە ساڵێکە من چاوەڕێی تۆم با شەوێک لەلات دەردم هەڵڕێژم تامی شیرینی رازت بچێژم ئینجا بشمرم هیچ باکم نابێ گەرمە گۆڕمە نان و کەبابێ ئێستا لە داخا هیچم پێ ناخورێ نەوسن چۆن بەرگەی برسێتی ئەگرێ دوو شتە رێگەی رزگاری من بێ یا یار هی من بێ، یا یار هێمن بێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: لە هێلانەی دڵ سەبارەت: لەکاتی خۆیدا پیرەمێرد بە ناوی (بێسارانی)یەوە بڵاوی کردۆتەوە بەڵام هی خۆیەتی، تەنها دێڕی چوارەم هی مەولەویەو تێهەڵکێشی کردووە لەگەڵ ئەو دێڕانەی تردا. لە هێلانەی دڵ، لە هێلانەی دڵ ئەگەر جێت تەنگ بێ لە هێلانەی دڵ ئەو لەشە جوانەی نازکتر لە گوڵ لە ئاهی گەرمی دڵەی پڕ سکڵ تینی بگاتێ، دڵ ئەبێ خەجڵ دڵیش بەبێ تۆ هەڵکردی موشکڵ کەوابێ بارێ ئەی بەرگوزیدە بگوێزەرەوە گلێنەی دیدە برژانگەکانم ببێت بە پەرژین رێی گوزەر نادا بە دیدەی بەدبین بەهەر چوار دەورا لەئاوی دیدەم جزیرەکەیت بۆ دێتە بەرهەم لەوێ وەک پەری جزیرەی واق واق چونکە تاقانەی دانیشە بەتاق ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گیانە ئەژمێرم سەبارەت: بەناوی (بێسارانی)یەوە وتوویەتی گیانە ئەژمێرم، گیانە ئەژمێرم بۆ ئاکامی مەرگ نەفەس ئەژمێرم کاتێ بە نیگای تۆ گیان ئەسپێرم تیپی فریشتە گشت دێنە سەیرم خۆم بە شەهیدی عەشق ئەژمێرم مەقبولی مزگەوت پەسەندی دێرم تاوێک لەو زوڵفەی سەودای زەرەتار لە گەردنما بێت بە وێنەی زەننار قەباڵەی عیسا و ئەحمەدی موختار پارێزگارم بن لە دووتوێی مەزار ئەوسا فریشتە دێنە سەرینم تا لێم بپرسن رێگای ئایینم شەرمی تای زوڵفی لوولی وەک زەننار فریشتەکانم لێ ئەکا بەیار هیچ کەس ناتوانێ بڵێ کوڕی کێی یا خەڵکی کام دێی؟ یا لە کوێوە دێی؟ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: شینی زین بۆ مەم سەبارەت: پیرەمێردی نەمر، دیوانی پیرەمێرد، بەرگی دووەم، پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، لاپەڕە ٢٥٧و٢٥٨. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی هەی ڕۆ ئەمڕۆ ڕووی، شین و ڕۆڕۆمە کە مەم ڕۆیی ڕووی، پەژارەی خۆمە ئەم زوڵفە لوولەم، بۆ مەم شانە کرد دەک فەلەک کوێر بێ، بۆنێکی نەکرد ئەم خاڵ و میلە، من بۆ مەمم ڕشت پەیمانم وایە، بۆی بەرمە بەهەشت لێوم دانابوو، بۆ گفتوگۆی مەم عەهدە تا مردن، واتەی پێ نەکەم توخوا مەم، منت لە کوێ پەیدا کرد؟ گوناهم چی بوو، منت شەیدا کرد؟ هەر کەس هاوسەرێ، بۆ ژیان ئەگرێ منت بۆیە ویست، لەبەرت مرێ هەی خەجاڵەت بی چەرخی پڕ ستەم هیچ شەرمت نەکرد لە نەوجوانی مەم مەم لەژێر خاکا، بەمیوانت بم بە برامەوە بەقوربانت بم ناچارم بێ تۆ، ژیانم نابێ وا بڕیمەوە، هەر ئەبێ وابێ لەناو دوخمەدا، دوو جێگا ئەبێ زاوا و بووکێنی، لە خاکا ئەبێ ئای مەم، دەستی مەم، نەگەیشتە تۆ وا نووکی خەنجەر، بوو بە سزای تۆ خەنجەر بۆ دڵە، گەر ڕاستت ئەوێ ئاخ مەمی تیایە، نەک بەری کەوێ ئەی سینە بگرە، خەنجەر بۆ تۆیە هەرچی زۆر جوان بێ، هەر ڕەنجەڕۆیە بە بەرگی خوێنی، شایی ڕەنگەوە بە سۆز و ناڵەی، خۆش ئاهەنگەوە با دەست لەمل کەین، مەم یەکجارییە نە ڕای بێگانە، نە بەدکارییە ئاخ بۆ دەنگخۆشێ، لە ژوور سەرینمان بە بەیتی کوردی، بدا تەڵقینمان بڵێ ئاخ دڵی، دڵخواز مەشکێنن بە زۆرەملی، کچان مەمرێنن! ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تاق‌تاق‌کەرە سەبارەت: پیرەمێردی نەمر، دیوانی پیرەمێرد، بەرگی دووەم، پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، لاپەڕە ١١٧. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی تاق‌تاق‌کەرەکەی سەر داری کانی‌ بۆچ ئەناڵێنی ھەتا بەیانی ھیچ کەس ناتوانێ تا ڕۆژ بناڵێ ‌مەگەر عاشقی سەودایی خاڵێ ئەوە من دیارە بۆ یار ئەناڵم ‌تۆ پەیجۆری کێی هاوار بە ماڵم؟ ! «من گەنجی شادیم جەردەیەک بردی تۆ چیت لێ قەوما، کێ وای لێ کردی» «من ڕوخسارێکی وێنەی شەمم دی دەردی پەروانەم لێ هاتۆتە دی» «ناڵەی من لە شەوق ئەو ڕوخسارەیە ‌ئاھم لە دووری ئەو دیدارەیە»‌ ‌تۆ کێ دەروونی وا ھەڵقرچاندووی ‌کام کافر وا بەم دەردەی گەیاندووی‌ «من سووتاوی ئەو شوعلە و ئەو نوورەم دێوانەی جەزبەی ئەو کێوی توورەم» مووسا (أرني)ی وت، کەوتە تکا بە (لَن تَراني) ئابڕووی تکا منیش تەمەنای دیدارم ئەکرد لە جیاتی دیدار ئەم عەشقەم وەرگرت دیارە من و تۆ ھەردوو ھام‌فەردین ‌ھەر دووکمان وەک یەک تووشی یەک دەردین وەرە ھەردووکمان ناڵەمان یەک‌خەین ‌بەڵکوو بەم عەشقە نیشتیمان سەرخەین ++++++++++++++++++++++ سەرناو: کوردی پەتی سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی ئومێد ئاشنا، بەرگی یەکەم، لاپەڕە ٢٢٧-٢٢٩. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی ئەمساڵیش دیسان وا گەیمە بەهار سەوزەی مێرغوزار، سۆزەی مێرغوزار دوگمەی سەر سینەی بەیان ترازا بەیان بە گوڵی سپی و سوور ڕازا هەوری بەهاری کردی بە هەڵا گوڵاڵە خەیمەی ئاڵی خۆی هەڵا بەرخ و کارژۆڵەی بەهار بە قەتار هەڵپەڕکێیانە بە بەستە و قەتار کە بای داراوس ئەشنێتەوە پیاو خۆی تێ ئەگا و ئەبوژێتەوە ئەو بایەی خاکی زیندوو کردەوە پیری لە بیری پیران بردەوە بە دەماغ خۆیدا لە دەماغی من ئاخ بێ دەماغە گوڵەباخی من بە دەست پیریەوە کۆکە کۆکمە خوازبێنی بەفر و هەڵەکۆکمە توخوا سا کوڕگەل ئێوە و خوای خۆتان سەیر کەن لە باتیم تا دەلوێ بۆتان کە ژین و بەهار هەردوو بایەک بێ جوانی و نەوجوانی هەردوو بایەک بێ ژین ئەو ژینەیە بەیانیی بەهار لە گۆشەی ئاوێ و یارێکی دڵدار دوو دڵ یەک بۆ یەک ئاواتەخواز بێ نەک نەنگەویستی نیاز و ناز بێ دڵیان وەک ئاوی بەیانیان ڕوون بێ بە نەشئەی سەودای ڕووی یار گوڵگوون بێ تیشکی ڕۆژ بدا لەو ئاوە جوانە شەوق بداتە سەر کوڵم و بڕوانە بە زەردەخەنە سەر گۆنای چاڵ بێ بە بۆی هەناسە هەڵگڕێ و ئاڵ بێ دڵ سەراسیمەی شێوەی نازی بێ گوێ حەڵقە لە گوێی شیرین ڕازی بێ گیان بادەی غەمزەی چاوی بنۆشێ دەست بێ‌پرس سێوی سینەی بووشێ ئەو سینە سافە شەوق بداتە ئاو ئاو بێتە لەرزە شەرم هەڵسێ لە ناو سەر مەستی سەودا و سەر لەسەر ڕان بێ ئەگریجە لەسەر ڕوو پەرێشان بێ ئەو شلکەی ڕانە و زولفە سەد تەرزە دڵ وەک بی ناو ئاو بێنێتە لەرزە دەم، دەمبەستەی تام، دوو لێوی ئاڵ بێ زبانی بەستە، زبانت لاڵ بێ ئنجا بە تکای، نیگا و بە نیاز ڕازی دڵ بێتە سەر گرشمە و ناز بەڵام عەشقی پاک، نەدەی به ئاوا دڵێکی پاکی منداڵی ساوا چونکە عەشقی پاک تاسەر ئەمێنێ وجودیش نەبێ ڕۆحت ئەژێنێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بەیادی کۆن، خەیاڵی وردە سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی محەمەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٨٥و١٨٦. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی خۆزگە یار ئەبو بە خاوەن قەرز لێم بۆ هەر کوێ ئەچووم ئەهاتە سەر ڕێم یار لەناو ڕەزا سەیری ترێی کرد بۆڵێکم لێ خوارد مەست بووم دەست و برد بە یادی چاوی بادامی لەیلام خوێنی بەدەنم بوو بە ڕۆن بادام فرمێسکم بۆ ڕووی لە بەرد شکا بوو بەرد بوو بە شووشە گوڵاوی تیا بوو مانگیش لەیەکتر کەوتوونە کزی ڕەمەزان جەژنی لە شەوال دزی عەشرەی محەرەم کە جەژنی نوحە بۆ شیعە بووە بە شین و نوحە سوێند ئەخۆم هێشتا من تۆم نەدیوە لەگەڵ تۆ شێت بووم هۆشم پەڕیوە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عەشقی ڕاست سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٩٢و١٩٣. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی کە مەجنون کەوتە خەڵوەتخانەیی خاک ندایەک هات لە قوببەی بارەگای پاک وتی: ئەی شێتە دیاری کردەوەت کوا؟ سەرێکی هەڵبڕی ڕووی کردە لای خوا وتی: تۆ خۆت ئەزانی شۆڕی لەیلا سەری واگێژ و وێژ کردم لە مەیلا نەبیری ڕووی جیهانم بوو نە مەحشەر خەیاڵی عەشقی لەیلا بوو سەراسەر لەلای خوا خۆشبوو ئەم جوابە ڕەوانە بووە ئەستێرە بۆ ئەم ئاسمانە چ خۆشە شۆڕشی ئەو عەشقە پاکە بەڵێ عەشقێک کە پاک بێ دیارە چاکە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: سەوزەڵەی چاوڕەش سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٦٩و١٧٠. - پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی دووەم، لاپەڕە ١٨٨و١٨٩. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی سەوزەڵەی چاوڕەش، سەوزەڵەی چاوڕەش ڕۆژی ڕەش کردم سەوزەڵەی چاوڕەش وەختێ زوڵف و پرچ لێک ئەبن بە نەخش عەقڵ و هۆشی من هەردوو ئەبن بە پەخش پرچت لوول مەکە حاڵم پەشێوە کێ ناشێوێنێ ئەو طورە و شێوە (روح القدس)ە سڕڕی ئەو لێوە هەر تای زوڵفێکت دڵێکی پێوە ڕەشی بەختی من کلی چاوتە ڕشتەی حەیاتم زوڵفی خاوتە ئەم چەند ڕۆژەیە کەوا باوتە دڵم مەشکێنە کە پێناوتە کوشتەی نازی خۆت زۆر مەدە ئازار زوڵفت نەبێتە پەرژینی ڕوخسار با ڕۆژ نەگیرێ و نەکەومە هاوار عاشق لە بێزار زوو دەبێ بێزار پرچت لوول مەکە، دڵم مەلوولە شێوەی مەلوولیم وەک پرچی لوولە تۆماری شەرحی دەردم بە توولە تەریبی وەسڵ و بەختم شەفتوولە بەسم بکوژە بە تیری غەمزە غەمزەت ئەندامی هێنامە لەرزە قەتڵی دڵدادرت لە لای تۆ فەڕزە سەوزەی بێ بەینەت ئاخ داخت سەوزە ئیشارەی دیدەت بە من ئەنوێنی خەریکی ئەوەی گیانم بستێنی وا گیانم دایتێ هەر تۆ بمێنی بە شەرتێ لەسەر قەبرم بخوێنی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: وەک ژەهر تاڵ بێ سەبارەت: ‌دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی محەمەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٧٠و١٧١. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی وەک ژەهر تاڵ بێ، وەک ژەهر تاڵ بێ تامی زبانم با هەر وا تاڵ بێ دڵێ بێ غەمی خاڵت مەلاڵ بێ ئەو دڵە دانەی شەوچرای لاڵ بێ با گەوهەری تاج ڕۆستەمی زاڵ بێ توخوا لێی گەڕێ با بە زووخاڵ بێ سەری سەربەرز بێت بۆ بارەگای تۆ بە شەو سەر نەدا لە بارەگای تۆ ئەو سەرە سەردار دەورانی دوون بێ توخوا لێی گەڕێ با سەرنگوون بێ دیدەم دیدەیەک نەبینێ چاوت چاو نەڕێژێ بە گەردی پێڵاوت ئەو دیدە دیدەی ئاهووی تەنیا بێ تو خوا لێی گەڕێ با نابینا بێ دەستی پڕ نووری یەدی بەیزا بێ ئەگەر لە دەستەی زوڵفت جودا بێ هەر چەند فرعەونی پێ پڕ ئازا بێ ئەو دەستە با هەر بەستەی قەزا بێ پەی پەی پەیجورت نەبێ پەیاپەی وەک سێبەر ڕێگات نەپێوی پەی پەی ئەو پایە پایەی عەرشی ڕەحمان بێ یا خوا پا بەستەی کۆتی زیندان بێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: نازک تەدارەک سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی محەمەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٧١-١٧٣. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی نازک تەدارەک فەسڵی بەهارە زەریف ئارایش هەردە و کۆسارە گوڵ شێوەی ڕوخسار ئازیز ئەنوێنێ بلبل بەڕوویا وەک من ئەخوێنێ گوڵاڵە شەونم سەرمەستی ئەکا دڵی ڕووی یارم بەدمەستی ئەکا فرمێسکی چاوم شتاو ئەدا جۆش وەنەوشە لە تاو دەردی من شین‌پۆش ئای بۆ دڵخۆشێ کە زاری نەبێ غوسسەی بێ مەیلی دڵداری نەبێ بدا بە قیبلەم عەرزەی زەلیلیم باش تێی‌گەیەنێ لە هەردەگیلیم بەڵکو ڕێک‌کەوین ڕۆژێک لە گەڵ یار سەیری بەهار کەین دیارە و دیار سا نەیچی دەی نەی، های دەروێش دەفێ قەزای پەنجەکەت لە گیانم کەفێ تۆ بەسەدای دەف ئەو بە نەوای نەی جەرگم لەت‌لەتکەن ڕیشەی دڵ کەن پەی ئای بۆ ساقیەک چواردە ساڵە بێ بینی شەرابی پڕ پیاڵە بێ بەڵام شەرابی کۆن و چل‌ساڵە بەڵکو ڕزگار بم لە دەست ئەم حاڵە ئەم ووت پیشەی عەشق خاری شێرگیرە چنگی چنگ نییە قولاپی شیرە پەنجەی لە ناو جەرگ هەر کەسێک گیر کرد ئامانی نادا ڕیشەی دەرهاورد ++++++++++++++++++++++ سەرناو: یار شێوەی چۆنە سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی محەمەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٧٣و١٧٤. - ئومێد ئاشنا، بەرگی دووەم، لاپەڕە ٢٣٨-٢٤٠. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی یار شێوەی چۆنە، یارشێوەی چۆنە بێ‌چاوێنی بێ، یار شێوەی چۆنە بڕۆ ماڵی جیم، چاو خانەی نوونە گوڵنگەی پووشین کلابتوونە کارخانەی دەستی خودای سروشتە لە بەشەر ناکا حۆری بەهەشتە هەرچەند لە نەسلی دایکەحەوایە بەڵام نموونەی نەقشی خوایە ئافەریدە سونع بێ‌هاوتای ئیزەد دوور بێ لە حوکمی چاوەزاری بەد جڵوەی جەدوەلی چاوی سورمەڕێژ چاوی ئاسکی کردووە گێژ و وێژ برژانگ سیافام بە سورمەی کۆی توور بە تیری نیگای دڵ خانەی زەنبوور ڕووی سفیدەی سوبح، بە شەفەق قرمز شیرینتر لە ڕووی شیرینی هورمز لووت تەڵای خسرەو قاڵی نەوجەڵا زمڕووتبەند بووە لە گۆشەی تەڵا هەناسەی دەوای دڵەی پڕ خەمە بە ئەموستیلە ناوی مریەمە دوو پەڕەی گوڵناز ناوی ناوە لێو ماچێکی لێوی شێخ ئەخاتە کێو سی‌ودوو ددانی دانەی مرواری لە قوتووی لەعلا جلوەی دیاری هەر چوار تەرەفی یاقووت تەنیویە یاقووت یاقووتی گیانە کێ دیویە؟ ! چەناگەی زیوی سپی خاڵ بێ خاڵ کۆی غەبغەب مینای پاکتاوی زوڵاڵ گەردن گەردنی ئاسکی خوتەن گێڵ یا گەردنی قاز دەلیلەی ڕەوێڵ سونعی شیرینی دەستی سرووشتە وێنەی جەماڵی حۆری بەهەشتە کێ ئەڵێ نەسلی جنسی حەوایە ئافەریدەی دەست زاتی خوایە های لەو وەستایەی چەند سنعەت سازە سەیر کەن ئەو شێوە کرشمە و نازە سەیری جەدوەلی دیدەی سوورمەڕێژ لە چاویا چاوی غەزال گێژ و وێژ برژانگ ڕێژراوە به کلی کۆی توور دڵ کون کون ئەکەن وەک شانەی زەنبوور سەر گۆنای سپی ئالوودەی قرمز داخی نایە دڵ شیرینی هورمز لوونی تەڵای قاڵ جەلا دراوە زومڕوتی لەسەر تەڵا داناوە هەناسەی دەوای سەرعی و سەرسەری سلێمان مۆری نایە سەر سەری چاڵی تینوێتی ئاوی حەیاتە قەترەی ئارەقی دەوای مەماتە قۆڵ بە بازیبەند دانەی لاڵەوە پەنجە بە ڕەنگی خەنەی ئاڵەوە سنگ تەختەی عاجی شەترەنجی شاهان شاماتی شاهان ئەخاتە ئامان دوو سێو لەو سنگە تەلیسم بەندە کەس نەیزانیوە بەهای سێو چەندە لەوە بەرە و خوار بۆ کەس نەبینرا پەردەی ئەدەبی بەسەرا کێشرا ++++++++++++++++++++++ سەرناو: یاری دڵ پەیکەر سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی محەمەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٧٥و١٧٦. - ئومید ئاشنا، بەرگی دووەم، لاپەڕە٢٠٠-٢٠٢. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی یاری دڵ پەیکەر، یاری دڵ پەیکەر یاری دڵفریب، ڕیشەی دڵ پەیکەر نموونەی نەخشی خودای بانی سەر شێوەی شیرینت خوسرەو شەیداکەر سیای زوڵفانت ڕێی تاری زوڵمات دەمت لە ناویا سەرچاوەی حەیات حەوت گورزی پرچت حەوت لەشکری ڕەی بازوو شکێنی سەد کاوسی کەی سێوت نارنجی زولەیخای پەست کرد ڕۆژی ڕووت مانگی کەنعانی مەست کرد جەماڵت مەجال بێ نوختە ئەکا جەلای جەلالت دڵ پوختە ئەکا ئەمەت پێ ئەڵێم بە دڵسۆزانە تووڕەیی نەبێ و تۆڕ و بەهانە قینت هەڵنەستێ گوێ بگرە لە من پابەندی من بی نەک بەندی دوژمن گوڵەکەم ناوت لای عاشقان گوڵە ناوی لای بەندەت وەک بەندی دڵە گوڵ کەوتە دەستی خراپ و چاکێ بۆنی نامێنێ ئیتر ئەژاکێ گوڵ بۆ کەسێکە قەدری بزانێ بیدا لە سەر وەک چقەی سوڵتانێ هەندێ سەرسەری دوای جوان ئەکەوێ گوڵی بۆ بۆنی سەعاتێک ئەوێ دوای ئەوە کەوتە دەستی و بۆنی کرد هەڵیەپچوڕکێنێ وەک شێت دەست‌وبرد بەنای ناڕەوا ناوی ئەزڕێ پەردەی عیسمەت و جوانی ئەدڕێ تۆ خۆت مەدە دەست هەرزەی هەرزەکار دوور بە نەبیتە پەندی ڕۆزگار دۆستی یەکێک بە، دانا و سڕپۆش بێ هەرچی ببینێ مات و خامۆش بێ تۆماری شۆخیت نەخوێنێتەوە وەک بەندەت تا سەر بمێنێتەوە ڕۆژ لە ڕۆژ پێشتر عەشقی زیاد بێ هەمیشە مەیلی ئێوەی لە یاد بێ یەک بەدەن، یەک ڕۆح، یەک نەفەس، یەک دۆست ببنە بادامی دوو مەغز و یەک پۆست تەنها مەجنوونێک لێوەی لۆنگ بەشان نەک لووت و پووتی ناڕەوای شاهان خۆ ئەگەر ساڵی ژوور سێ بست کەوێ چاو باشقاڵ نابێ تەنها تۆی ئەوێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خەوی بەخت سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی محەمەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٨٢. - ئومێد ئاشنا، بەرگی دووەم لاپەڕە ٢٩٠. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی هێند خەوی بەختم گرانە، سەربکاتە کۆشی حەشر چاوی هەڵنایە بە تینی ئاگر و تەئسیری بەفر پێچ و تابی مەینەتی من دەستی چەرخی بەرکەوێ تێکی دەشکێنێ بە ڕەنگێک شەو لە ژانی نەسرەوێ تۆزی ڕێگەکەت بە چاوما بێ، جەواهر، سورمەیە کاولەکەی خۆم لا بەهەشتە و گونیە، شاڵی توورمەیە ئاخ قەناعەت گەنجی باقی و دەوڵەتی بێ‌مننەتە ئۆدەکەم توونی حەمامیش بێ لە لام جەننەتە بۆیە بێزارم لە مەی ئەوەڵ قومی ژارقەندەیە قەهقەهەی ئاوی سوراحی دڵکەش و پڕ خەندەیە جاری جاران بوایە من عاشق ئەبووم و شێت و وێت ماڵی سەربەستی کچان ئاوا کە شوکرانەی ئەوێت ئێستە بۆ عاشق کەمەندی زوڵف نەماوە بیگرێ خۆم لەبەر پێی جوانەکانا، ڕائەکێشم بێ‌گرێ سێ بەیتی یەکەم وەرگێڕاوی شیعری شێخ ئەبوولوەفای کوردیە و باقی هی پیرەمێرد خۆیەتی. ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خواپێداو سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٨٣-١٨٥. - پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی یەکەم، لاپەڕە ٢٤٢و٢٤٣. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی لە بەغدا کۆشکێ لە کەناری شەت باغی پڕ بولبول، شەتی پڕ لە بەت چیمەن‌زارێکە، گوڵ و پەرژینە هەرچی هات جۆشی بە هەڵپەڕینە لێی ڕاکشابووم بە خەیاڵەوە بەشکو پەری بۆم بێتە ماڵەوە ناگا چوار پەری چوار دەوریان دام سفید پۆشێکیان بەناز هاتە لام بە تیلاییەکی چاوی بیماری دڵم ئەنگێورا، دەردم بوو کاری من بە شەرارەی ئێشی زامەوە لە بەر پێی ئەوا ئەتلامەوە لە پڕ قەهقەهەی فریشتەی سەوزپۆش گەییە سەر وەختم هێنامیەوە هۆش وتی: بەم پیریە چیت لە جوانانە ئەکەویە داوی خاڵ و لەرزانە وتم: هەر پیرە جوان تێک ئەبەستێ نەمام بە داری پیر ڕائەوەستێ وتی: نامەوێ تۆ نەمامگیر بی بۆ ئەوە چاکی نیشانەی تیر بی تیرێکی هاویشت لە برژانگەوە وەک تیری شەهاب لە ڕووی مانگەوە هات دای لە جەرگم وامزانی مردم جلە تازەکەی خوێناوی کردم ئەو ڕۆیی ئنجا پەمەیی پۆش هات ئەویش تیرێکی کردم بە خەڵات وتی: خۆت بگرە کافر بە گیری پیری و بۆ ئێمە کۆڵەکەی تیری وتم: تیرێکت لە جەرگی پیر دا سادەی تیرێکی تر بە شوێن تیر دا بەم سێ تیرەوە دڵم نە ئەسرەوت خوا دای زەرد پۆشێ لەو لاوە دەرکەوت بەو باڵای ئاڵای سەروی نازەوە بەو چاوە بازەی عیشوەبازەوە تریقەی قاقای زیندووی کردمەوە ئێشی خەدەنگی لە بیر بردمەوە بە میهرەبانی هات بەلامەوە دڵخۆشی دەوای زامی دامەوە بانگی کرد هەرسێ پەری کوشندە هاتنە سەرینم بە عیشوە و خەندە وتیان: هەرچەند خوێن کەوتە بەینەوە ئەمجارە هاتووین ئاشتت کەینەوە دەست لە ملان و گەردن ئازایی کردمانە کەیف و بەزمی چا و شایی چایی لە سایەی گەردنیان دیار بوو حۆری بەهەشتیان لا خزمەتکار بوو سیانیان دەربارەی من لوتفکار بوو بەڵام یەکێکیان لە پیاو بێزار بوو خوا تۆڵەی ئەویش لە بەد بستێنێ دوژمنی جنسی لەتیف نەمێنێ بە دەست لەملانیان بوومەوە بە کوڕ سەرچۆپیم کێشا بە عەشق و بە گوڕ بە دەماغەوە ئەمگوت: شا کێیە؟ ! بۆ کەس نەلواوە ئەم هەڵپەڕکێیە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: وامزانی سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٩٥و١٩٦. - پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی یەکەم، لاپەڕە ٢٥٤. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی وامزانی کە من دڵم دا بە تۆ دڵی تۆش بۆ من ئەبێ بە مەکۆ چی بکەم دڵەی شێت تووشی تۆی کردم بە سەودای بێ‌سوود لە ناوی بردم تۆش تێگەیشتی دڵ وا دوشمنە ئیتر لە لای تۆ، بوو بە گای بنە ئەگینا ئەگەر دوشمن نەبوایە نەت ئەهێشت بێتە ئەو بەردەرگایە بەڵام گیانەکەم مادەی تۆ بۆشە لە تێکەڵیدا هەر ڕاستی خۆشە دڵی ئەڵماسی بێ گەردم ئەوێ شتێ ساختە بێ زوو دەرئەکەوێ توخوا حەیف نییە وەک ئەڵماس جوان بی بە ژەنگی خوێنی عاشق پەنهان بی دڵ بفڕێنی، بەدخووی کەی، وەک خۆت ئەم جەور و زۆرە خێری چییە بۆت چی دەبێ ڕۆژێک ئەگەر هی من بی دەست نەوەشێنی و ساتێک هێمن بی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: یاری چاویەشاو یان ئێشی دیدەی تۆ سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٩٦و١٩٧. - پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی یەکەم، لاپەڕە ٢٥٤و٢٥٥. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی دیدە، دیدەی تۆ، دیدە، دیدەی تۆ با گەیاندیە گوێم، ئێشی دیدەی تۆ دیدەی شابازی خۆش پەروازی تۆ دیدە نموونەی عیشوە و نازی تۆ قولاپی جەرگی ئەوەی ئەتبینێ ئیتر خودگیریت لە لا نامێنێ ئای جەزبەی چاوت چەند بە تەئسیرە بە نیگایەکی دڵ چەند ئەسیرە حەیفە ئەو چاوە لە بەرچاو نەبێ دڵی عاشقان پێی بە داو نەبێ شێتی چاوت بووم چوومە میری سوور دۆعام بۆ کردی لە نزیک و دوور چاوی چڵکنە لێت کەوتۆتە کار بە (إِن يَكَادُ)١ بۆت کەوتمە هاوار کاشکی دکتۆری چاو بوومایە من ڕەگی چاویەشەم ئەکێشا لە بن دەرمانی لای خۆم ئەدۆزیەوە بێم چاوت ماچ کەم چاک ئەبیەوە ١. 'وَإِن يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ'سورة القلم٫ ٥١. ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گیانە (ئازیز) دڵەکەم کوڵ وکۆیەتی سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٩٧و١٩٨. - پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی دووەم، لاپەڕە ١١٤. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی گیانە دڵەکەم کۆڵ‌وکۆیەتی ئارەزووی تیری پەنجەی تۆیەتی دەمێکە گیڤەی تیرەکەت نایە چی بکەم ژیر نابێ بە لایەلایە بەستوومەتەوە بە هەودا بەنێ بەملاوبەولادا هەروا مل ئەنێ من وام ئەزانی کە دڵ پیر ئەبێ ئەگەڕێتەوە، لای من ژیر ئەبێ کەچی ناسرەوێ سا قوربان تیرێ زۆر سەرەڕۆیە ئامان زنجیرێ تاوتاو توڕڕەی تای پێشاندە تارتار لووتی زۆر بەرزە بۆی بکە بە مەهار وەرگێڕانی دووەم: ئازیز دڵەکەم کڵوکۆیەتی ئارەزووی تیری پەنجەی تۆیەتی دەمێکە تیری تۆی لێ بڕاوە برینی کۆن بوو ئێشی نەماوە لووتی زۆر بەرزە، سا قوربان تیرێ پەل ئەبزێوێ ئامان زنجیرێ بە تایەکی زوڵف زوو مەهاری کە بە تیرێکی تر کۆڵەواری کە تای توڕڕەی زوڵفت بکە بە دامی با ساڕێژ نەبێ، ناسۆر بێ زامی ئازیز! وە مەرگت دڵ نە خرۆشەن ئارەزووی خەدەنگ پەنجەکەی تۆشەن خەیلێوەن نامان تیرەکەت، ئامان نامان وە سەر وەخت بیمار زامان وەختەن ساکن بۆ، قوربان سا تیرێ دەماخش بەرزەن، دەخیل زنجیرێ نەوا جە حیکمەت بەربشۆ وە بەر جارجار وە تیرێ دڵنەواییش کەر وەشوەش تای توغرای وێت بنمانە پێش با ھەر ناسۆر بۆ، زوو نەبۆ ساڕێش مەولەوی تاوەگۆزی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گیانە بەسیەتی سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ١٩٨-٢٠٠. - پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی، یەکەم، لاپەڕە ٢٥٥و٢٥٦. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی گیانە بەسیەتی، گیانە بەسیەتی توخوا بەسیەتی دەرد و مەینەتی هەر هێندە ئەبێ تووشی و نەگبەتی قنیاتم تەنها ژاراوی پەتی لە نەحسی چارە و بەختی گومڕاهم عالەم بێزارە لە ناڵە و ئاهم ئەجەل قولاپی گیر کرد لە جەرگم نیشام ئەدا نیشانەی مەرگم ئەوا هەناسەم کەوتە ژمارە هێندەم نەماوە وا ئەمرم دیارە توخوا وەسیەتم ئەمەیە لە لات بە یادی عەشقی بەندەی جانفیدات کاتێ کۆچم کرد بۆ هەوارگەی نۆ ئاوام کردەوە مەنزڵگای گڵکۆ ئەوسا دیار نابم لەبەر دەرگاکەت چۆڵ ئەبێ لە من سایە و پەناکەت بزانە هەی لەیل قەیست مردووە حەسرەتی ڕووی تۆی بۆ خاک بردووە من لەوێ تەنها پەژارەی تۆمە چ باکی چۆڵی و ساردی گڵکۆمە تۆش سا بێ باک بە لە تانەی ئەغیار وەرە سەر قەبرم بۆم بگری جارجار بڕوانە قەبرێک لە قەبران تاکە بەردی وەک خەڵووز خاکی نمناکە ئەوە شەرارەی قرچەی تاسەمە تەپەدووکەڵی شوێن هەناسەمە فیدات بم گیانە، من داخ بردەی تۆم توخوا دانیشە کەمێک لە گڵکۆم تۆزێک بۆم بگری گوێم لە دەنگتە لەگەڵ فریشتەی منا جەنگتە دڵۆپێ فرمێسک لە چاوت تکا بەو فرمێسکەی تۆ خوا عەفوم ئەکا تۆش وەفاداری لەگەڵ جوانی بۆت ئەبێ بەناو فەخری جیهانی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بگۆڕینەوە یان تۆ وام تێمەگە سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ٢٠٥. - پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی یەکەم، لاپەڕە ٢٥٨و٢٥٩. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی تۆ وام تێمەگە من چیاگەردم من خاوەن سوپای ئەندێشە و دەردم هەرچی لە دەشت و چیا و سەر ئاوە لەباتی شێتی خوا بە منی داوە سفیدەی بەیان، زەردەی خۆرەتاو تریفەی مانگ و لە نجەولاری ئاو سڵ و ئاوڕ و گەردن بەرزی ئاسک قاسپە قاسپی کەو لە سەر ئاسۆ و باسک گوڵ و گوڵاڵە و نێرگسی بەهار شۆخی بەڕەزا و چنوور لە نزار ئەمانە یەک یەک بە تۆ ئەبەخشم تۆش لە شێوەی خۆت بمدەرێ بەشم بۆ سفیدەی سوبح سای بەرۆکەکەت بۆ زەردەی خۆریش زەردەخەنەکەت مانگ بۆ ڕوخسارت، ئاو بۆ جەبینت ڕەمی ئاهوویش بۆ لەنجەی شیرینت قاسپە قاسپی کەو بۆ قاقای جوانت نەغمەی بولبول بۆ وردە ڕازانت گوڵ بۆ نازکیت، گوڵاڵەش لێوت چنوور بۆ زوڵفی لوولی پەشێوت ئەمانەم لەگەڵ بگۆڕەرەوە بەراوردیان کە و گرەو بەرەوە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دڵ بریندار بێ، نەوەک ناسۆری تیری تانە بێت سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ٢٠٨. - پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی دووەم، لاپەڕە ٣٦٠و٣٦١. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی دڵ بریندار بێ، نەوەک ناسۆری تیری تانە بێ سینە چاکی چاکە، بۆ برژانگی ئەو نیشانە بێ عەشق کە کەوتە کەللەوە، ھەر ڕێیەک بگرێ ڕێی ئەوە یەک سیاقە حەق پەرستی، کەعبە یا بتخانە بێ خوا پەرستی باتنێکی پاک و بێ گەردی ئەوێ (سبحە) تەوقی زاھدە، سەد جار ئەگەر سەددانە بێ بۆ سەوادی تاری تووڕەی زوڵفی جوانان کاشکی یەک لە سەر یەک زامی دڵ توێ توێ بێ وێنەی شانە بێ پێکەنینی دولبەران میقداری عیسمەت کەم ئەکا لێوی خونچە ھەر ئەوەندە نازکە تا وا نەبێ خاڵەکانت دانە دانەن، چاوەکەم چاوی منیش با بڵێین چاو لەو ئەکا فرمێسکەکەی با دانە بێ خوا ڕەقیب ئاوارە کا، تۆزێ لە چاوما، تۆز، نەبێ بێ غەمم، ئەو تا، نەبێ، تاکەی لە چاوما، تانە، بێ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: چاو سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ٢٠٨و٢٠٩. - پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی دووەم، لاپەڕە ١٢و١٣. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی چەند تاکە بەیتێکی پیرەمێرد کە بە شێوەی وردەکاری سەبارەت بە چاو نووسیونی. کێشی هەر بەیتێک لەوی تر جیاوازە. «قەدم کەوانە، دڵ بە قەدی تۆیە چاوەڕوان میوانی تێری خۆشتر ئەوێ، خانەخوێ، کەوان» «ئەگەر چاوم بە تۆزی ڕێت بڕێژم بە فرمێسک داری توبای ‌تیا ئەنێژم» «لە دڵما تا خەیاڵی چاوی کاڵە هەموو عالەم لە پێش چاوم خەیاڵە» «تەلی چرایە لە چاوی تۆوە بۆ کونجی دڵم ڕاکێشراوە ئەو دەمەی تۆ ئەڕوانیتە من، تەلی کارەبای دڵم پچڕاوە» «شیعری بڵند کە تەعلیمی ئیلهامی پێوەیە ئیلهامی شیعری من لە نیگای چاوی تۆوەیە» «چاو کە دەردی دووری تێکەوت، ئارەزووی گریان ئەکا نیوە موویەکیش کە کەوتە چاوەوە هەر ژان ئەکا» «تۆ لە پێش چاوم نەمای، گیانیش لە لەشما دەرچووە هەروەکو ئاوێنە سوورەت لاچوو، عەکسیش لاچووە» «بە چاوی مەستی هۆشی لێ فڕاندم، عەشرەت هاوارە نەخۆش ساغ ڕووت ئەکا، بێ حاکمە، شێواوە ئەم شارە» «کاغەزێکی سپیە، ناردم، تێبگە مەعنای چییە چاوی من بەدڕەنگە سپیە چونکە چاوی لێت نییە» «چاوت دووکەڵی لێ دێ، بڕۆ لەو دوورەوە مەمێنە چونکە ئەو دووکەڵە قرچەی دڵمە، ئاگری لە شوێنە» ++++++++++++++++++++++ سەرناو: تافی جوانی سەبارەت: دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: محەممەد ڕەسوول هاوار، لاپەڕە ٢١٠. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی جوانی جەلایە بۆ زیندەگانی های لە جریوەی تافی جەوانی کاتێ شۆڕەکچ ئەچێتە کانی گۆزەی مێشەرۆ وا لەسەر شانی ملوانکە ئەخشێ لەناو مەمکانی دڵ دێتە لەرزە بە هەڵتەکانی لە خرنگەی بازن لەگەڵ شڵپی ئاو کە ئەیپەخشێنێ ئەشوا دەم و چاو تنۆکی ئاو و گزنگی هەتاو بۆ پێشانی زیو ئەبێ بە زاخاو دەوای لوقمانە بۆ جەرگی سووتاو سەد لەعل و ئەڵماس بێ بە قوربانی شەوی مانگەشەو چرپەی ناو کۆڵان لە پەنا دیوار لێو لەسەر لێونان بەو سەدایەوە لە یەکتر بڕان بەو خەیاڵەوە خەوی شەو زڕان بە ئاهـ و ناڵە تا دەمی بەیان هیجرانی یار و دەنگی هیجرانی لەسەر کاڕێزی شەریف بەهاران سەیرانی نەورۆز تیپی نازداران هەڵپەڕکێی بلوێر لەناو گوڵزاران ئاوڕ و عیشوەی چاوبەخوماران پیر ئەخاتەوە کەڵکەڵەی جاران ئەیهێنێتە جۆش بۆ نیشتمانی دیوانی پیرەمێرد، پێداچوونەوەی: ئومێد ئاشنا، بەرگی دووەم، لاپەڕە ٢٠١و٢٠٢. مامۆستا هاوار ئەم شیعرەی بە ناتەواوی و بە دەستێوەردانێکی زۆر ئاوا بڵاو کردۆتەوە: ئای بۆ سەرمەستی ئای بۆ سەرمەستی تافی جوانی جوانی شەوقێکە بۆ زیندەگانی چەند خۆشە نەشئەی عەشقی دێکانی کە کچە کوردێک ئەچێت بۆ کانی گۆزەی مێشەرۆ وا لەسەر شانی ئاو دائەتەکێنێ بۆ سەر زوڵفانی مێخەک‌بەند ئەخشێ لەناو مەمکانی هەزار ئەلمۆدە بێ بە قوربانی ++++++++++++++++++++++