شاعیر: میر سادقی دینەوەری کتێب: مەلنامە سەرناو: باڵزر/ baɫzr: کوللەگر سەبارەت: مەلنامەی میرسادقی دینەوەری: لێكۆڵێنەوەی: د. سدیق بۆرەكەیی، هەولێر، ئەكادیمیای كوردی، ٢٠١٢، لاپەڕە ١٠. - نووسین: کەماڵ ڕەحمانی - سەرچاوە: https: //t. me/farhangibalnda باڵزر هەر کوللە مەگێرۆ وە چنگ مەنیشۆ نە پای سەوزەگیا و شنگ واتە: باڵزر هەر کوللە ئەگرێ بە چنگ. وە لە تەنیشت سەوزەگیا و شنگ دا دائەنیشێ. کوردی: پەڕبەڵەکەی بۆری گەورە (سۆرانی). گاسڕه‌، نكلكوڕه‌ (کورمانجی). خاردۆل (لوڕی). قاڵاوە لتە (هەورامی). باڵزڕ/ باڵزر (کەلهوڕ). فارسی: سنگ چشم بزرگ. عەرەبی: صُرَدٌ كَبِيرٌ، صرد (دقناش) رمادي كبير. تورکی: بویوک سالاخ قوشی ئینگلیزی: Great Grey Shrike (Northern Shrike) ناوی زانستی: Lanius excubitor «فەرهەنگی باڵندە کێوییەکان کەماڵ ڕەحمانی» ٢٦ سانتیمێترە. لە هەموو پەڕەبەڵەکەکان گەورەترە. پەڕوباڵی ڕەش و سپییە. سەروپشتی بۆرە. بەپێچەوانەی پەڕبەڵەکەی بۆری بچووک نێوچاوانی بۆرە. چاوی کەوتوونە نێو خەتێکی ڕەشی پان، دێغێکی باریکی سپی بەبرۆیدا ڕاکشاوە. پاشەڵی ئاماڵ سپییە. باڵ و کلکی ڕەشە، خەتی سپی لە باڵیدا هەیە مێیە. خەت و خاڵی وردی کاڵی لە سینگیدا هەیە. ئەم باڵندەیە بەباڕی قاوەیی ئاماڵ بۆرە و سینگی پڕە لە خەت و خاڵ. لەسەر شوێنی بڵیندی وەک دار و دارتێل هەڵدەنیشێ و لەوێوە لوور دەبێتە نێچیر. زۆربە کلکی هەڵدەتەکێنێ و وەک چەتر دەیکاتەوە. لە کەنار لێرەوار، باغی میوە و نێو پەرژینان دەژی. جاری وایە لەسەر دار لەنێو پنجە دڕوو هێلانە دەکا. زستانان زۆر هەیە. «فەرهەنگی باڵندە ئەحمەد بەحری» باڵزڕ/ baɫzř: ناو. باڵزێڕ؛ مشک گرە؛ سەماکەرە؛ هەلەکەسەمای گەورە؛ مەلێکی ڕاوکەرە. [فارسی] دلیجه. «فەرهەنگی زانستگای کوردستان» بازڕ:  [فەرهەنگی خاڵ] مەلێکی گۆشتخۆرە بەقەد ڕیشوڵەیەک دەبێ ڕەنگی بۆرەقنەیە. بازۆر:  [هەنبانە بۆرینە] کوردی: بازڕ، مەلێکی بۆری بچووکە، مشک گرە. فارسی: پرنده‌ای است کوچک به رنگ خاکستری. بازڕ:  [هەنبانە بۆرینە] کوردی: باڵدارێکی بۆر و گچکە و گۆشتخۆرە، مشک گرە. فارسی: از مرغان کوچک شکاری. مشک گرە:  [هەنبانە بۆرینە] کوردی: باڵدارێکی چکۆڵەی ڕاوکەرە فارسی: پرنده‌ای است کوچک و شکاری. کوردی: هەڵەکەسەمای گەورە فارسی: دلیجە. ن. زانستی: Falco tinnunculus فەرانسەوی: Faucon crécerelle ئینگلیزی: Common Kestrel (Eurasian Kestrel) * سەماکەرە، مشک گرە «فەرهەنگی باڵندە، ئەحمەد بەحری.» بالزر [با لْ زِ رْ] (در لهجهٔ کرماشانی) نام دیگر این پرنده در لهجه کرمانجی سنندج بازر [با زُ رْ] است. و در طهران شکارچیان آن را بازر [با ز رْ] مینامند. پرنده‌ییست کوچک، دارای منقار کج، نظیر مرغان شکاری و رنگ پرهای بدنش خاکستری و زیر سینه‌اش سپید است. شکار این پرنده بیشتر ملخ و همچنین گنجشک و مرغان کوچکتر از خود است. گاهی این پرنده را اهلی میکنند و بیشتر وسیله بازی کودکان است و با آنکه حلال گوشت است تقریباً خواصّ مرغان شکاری را دارد و حتّی میگویند با آن پرندگان کوچکتری را هم ممکن است شکار کرد. «فرهنگ نام‌های پرندگان محمد مکری» ناسیح حوسێنی: پێم وایە ئەم پەلەوەرە پەڕبەڵەکەی بۆری گەورە (سنگ چشم خاکستری) بێت. چونکە ئەوەی جەنابی موحەمەدی موکری باسی دەکات تەنیا ئەم پەلەوەرە ئەگرێتەوە. کوللە و پوشبەقنگە (سنجاقک) و مشک و چۆلەکەی چکۆلەیش ئەگرێت و ئەیخوات. Gasirre; Nikilkurre/ گاسڕە؛ نکلکوڕە (Lanius excubitor) «Balindeyên Kurdistanê Îsmaîl Taha Şahîn» گاسڕه‌؛ نكلكوڕه‌. پەڕبەڵەکەی بۆری گەورە. الصرد الرمادي الكبير لا: Lanius excubitor «ئیسماعیل تاها شاهین باڵندەیێن کوردستانێ پشکا چارێ» صُرَدٌ كَبِيرٌ، صرد (دقناش) رمادي كبير Great Grey Shrike Lanius excubitor «كتاب طيور الشرق الأوسط» ++++++++++++++++++++++