شاعیر: مەستوورە کتێب: دیوانی مەستوورە سەرناو: بە زاتی شای لامەکانە بە زاتی شای لامەکانە بەو حەبیبی ڕەسوولانە لە ناکامیی خەسرەو خانە یا جەرگم بوو بە بوریانە فەوجی مەلایک لە سەما بۆ خەسرەوم هان لە عەزا ویردمان بووگە واوەیلا تەسبیحمان ئاه و ئەفغانە دایم هان لە ناڵە و شینی کول نەباتی سەرزەمینی خوویان زاریی و گرینی هەرچی بەرگی درەختانە سەروان پایان ها لە گڵی قومری دەستی لە ڕووی دڵی نەوحەخوان جەمعی بوڵبوڵی بۆ ناکامیی ئەو جەوانە هەی هاوار هەی من بەدبەختم چارە شووم و زامان سەختم وەکی بەختم سیان ڕەختم مەرگی تۆم دی بەم چاوانە خەسرەوم، خاتر ناشادم بەرزە لە عالەم فەریادم هەر وەخت دەکەفی بە یادم لەو مەجلیسی کیتابخانە دەڵێی سەد نێشە لە جەرگم دەوینم بەو چاوانە مەرگم لە ئەسرین خوێنینە بەرگم فیدات بم شایی زەمانە ئامانە خاکم بوو بەسەر بۆ سەرداری خەسرەوی فەڕ بە جەوری چەرخی حیلەگەر دەروون کەبابم ئامانە یاڕەب باجەتی پێغەمبەر لە ڕۆژی مەعرەکەی مەحشەر بەخشی گونای ئەو جوانە بە حەققی ئەو ئیمامانە چونکە لەی دنیایی فانی نەیکرد تا سەر کامەرانی یاڕەب تۆ حەققی سوبحانی سەربەرزی کەی لەو دیوانە *** خەسرەو بەند بوو بەو زەنجیری کۆتاکەر زاری و ئەفغانە ++++++++++++++++++++++ سەرناو: گرفتارم بە نازی چاوەکانی مەستی فەتتانت گرفتارم بە نازی چاوەکانی مەستی فەتتانت بریندارم بە تیری سینەسووزی نێشی موژگانت بە تاڵی پەرچەمی ئەگریجەکانت غارەتت کردم دڵێکم بوو ئەویچیت خستە ناو چاهی زەنەخدانت بە قوربان، عاشقان ئەمڕۆ هەموو هاتوونە پابۆست منیش هاتم، بفەرموو بمکوژن، بمکەن بە قوربانت تەشەککور واجیبە بۆ من ئەگەر بمرم بە زەخمی تۆ بە شەرتێ کفنەکەم بدرووی بە تای زوڵفی پەرێشانت لە کوشتن گەردنت ئازا دەکەم خۆت بێیتە سەر قەبرم کە ڕۆژی جومعە بمنێژی لە لای نەعشی شەهیدانت کەسێ تۆ کوشتبێتت ڕۆژی مەحشەر زەحمەتی نادەن ئەگەر وەک من لە ئەم دونیایە سووتابێ لە هیجرانت هەمیشە سوژدەگاهم خاکی بەر دەرگانەکەی تۆیە ڕەقیب ڕووڕەش بێ چون ناڵێ بگا دەستم بە دامانت دڵم مەشکێنە چونکوو مەخزەنی دەرد و خەمی تۆیە فدای شەرت و وەفات بم چی بەسەر هات مەیلی جارانت ئەتۆ ئەمڕۆ لە موڵکی دڵبەریدا نادرەی دەهری بە ڕەسمی بەندەگی مەستوورە وا هاتۆتە دیوانت ++++++++++++++++++++++ سەرناو: عەزم جەختمەن سەبارەت: کوردیی گۆرانی عەزم جەختمەن... ئەمجار وە تاقی عەزم جەختمەن هیجرانت وە دڵ بەڵای سەختمەن یە گشت تەقازای شوومیی بەختمەن عەزمی شکارگای کۆساڵانمەن بەڵام جە دووریت پەشێو حاڵمەن بێ تۆ چۆن گێڵوون نەو دەشت و دەردا؟ بێ تۆ چۆن گوڵان کەروون وە سەردا؟ جەو مەکان ئاهووی وێنە چاو مەستان بەران مەکەران دەستان بە دەستان بێ تۆ ئەر مەیل کەم بە شکارشان حەسرەتمەند مانوو وە دیدارشان کەبکی کۆساری جەو سەحرا و کۆدا قەهقەه مەوانۆ نەو شەو و ڕۆدا ئەر سەیرشان بێ تۆ سەر وە بەرگم بۆ ئی سەفەر سەفەر لوای مەرگم بۆ جۆق جۆق قومرییان نەو مەکانەدا دایم مەشغووڵەن نە سەیرانەدا بەبێ تۆ ئەگەر نە دڵ بۆ شەوقش نە گەردەنم بۆ ئەو سیا تەوقش نەو وادیی دڵبەر بوڵبوڵ مەوانۆ سەحەرگە بە ناز دیدار مەنمانۆ ئەگەر بە بێ تۆ مەیل کەروو پێشان نە دیدە کۆر بام، دەستم بکێشان جەو ماوا پۆل پۆل هەزار دەستانەن ڕەسمشان دایم وێنەی مەستانەن وەستانشان ئەر بێ تۆ مەیل کەم دوور جە تۆ خاتر نە زووخاو کەیل کەم ئیسە من لوام بییەن وە تاقی وەختێ تەر پەیمان نەمەندەن باقی دیداری ئاخر بنمانیم بە یەک کامی ناکامی بستانیم جە یەک بەڵکە عومرمان وەفا نەکەرۆ من ماچوون، بەڵام خودا نەکەرۆ باقی و السلام، نووری دیدەی من دڵبەند و دڵدار، بەرگوزیدەی من ++++++++++++++++++++++ سەرناو: بە لای دەردەوە سەبارەت: کوردیی گۆرانی بە لای دەردەوە... ئەمڕۆ کەفتەبیم بە لای دەردەوە نامەی نەوجەستەم تازە کەردەوە ساتێ زیاتەر خوابم بەردەوە جەو دما نە ڕووی میهر و وەفاوە هۆرێزام نە جا وێسام وە پاوە تەعزیمی نامەی مشک فامم کەرد مەڵهەم بی پەی زام، دەوا بی پەی دەرد قەسەم بەو خودای هەفت ئاسمان بۆ سەوگەند بە یەکتای حەق حاڵزان بۆ قەسەم تەبارەک نووری ئەحمەد بۆ قەسەمم بە تاج شاهی سەرمەد بۆ قەسەمم بە میهر عالەم ئارا بۆ قەسەمم بە حەق میهر و وەفا بۆ قەسەمم بە ماه، سەوگەند بە پەروین قەسەم بە وەحدەت رب العالمین بە گیانی فەرزەند وێنەی ماهی من یەعنی دڵارای غوڵام شاهی من بە مەرگی فەرزەند چوون گیانم قەسەم خانم، وە سۆمای چاوانم قەسەم بە... قەسەم بە سەفای سەفوەت یەکڕەنگی قەسەم بە نووری زەمیر دەروێشان قەسەم بە سۆزی دەروون دڵڕێشان قەسەم بە میهری قەلبی چەنی تۆم قەسەم بە گیانی عەزیز یاری نۆم قەسەم نییەن جەی دنیا پەی دڵەی تەنگم شادی غەیر جە تۆ، غەیر جە سەرهەنگم هەردووتان مایەی خۆشیی حاڵمەن هەردووتان سالار دوورە ماڵمەن هەردووتان دڵدار غەم ئەندێشمەن هەردووتان مەرهەم دڵەی ڕێشمەن هەردوو عەزیزتەر جە فەرزەندمەن یەکێ شەکەرەن، یەکێ قەندمەن باقی والسلام ئەی نووری دیدەم بینایی چاوان هەم بەرگوزیدەم موبارەکت بۆ بە شادمانی پەی تەفریحی دام تێدا بوانی ++++++++++++++++++++++ سەرناو: والی وەهارەن سەبارەت: کوردیی گۆرانی والی وەهارەن... بە تاجت قەسەم، فەسڵی وەهارەن شکۆفەی گوڵان جە دوور دیارەن ئیبتیدای فەزای گوڵ و گوڵزارەن زومەڕەد ڕەنگەن سەحرا و کەش و کۆ بە جەخت مەناڵان نە هیجرانی تۆ گوڵان و گوڵزار وە هەم جەم بەستەن بوڵبوڵ جە بادەی وەسڵشان مەستەن ژەرەژ مەوانۆ نەسەر کڵاوان مەدۆ جیلوەی وێش نە پای وەفراوان بوڵبوڵ نە سۆزش بییەن نەغمەخوان هەزار مەوانۆ بە هەزار دەستان درەختان خەڵات ئەخزەری پۆشان دڵەی دەساخان جە نەو مەخرۆشان دەهەن وا کەردەن شکۆفەی دڵ چاک بەرگی تاک پۆشان خەڵات وە ڕووی خاک وەنەوشە و ڕەعنا، گوڵ مینا و سۆسەن خەیمەشان پێکان زێبا و یاسەمەن بداخ و زەمەق، نەسرین و ڕێحان گوڵ سورخ و گوڵ زەرد چەنی ئەرغەوان هەر یەک بە تەورێ خودسازیشانەن ئەمما پەشێوی دووریی تۆشانەن سوپای سیسەنبەر خێزان جە باخان گوڵ مێخەک کەردەن چەمەن چراخان لالە و شەقایق سونبوڵ و شەوبۆ زار زار مەگرەوان پەرێو عەزڵ تۆ نەستەرەن نە باغ، نەیلۆفەڕ نە ئاو نەرگس نە چەمەن، سەمەن نە شەتاو پەی دووریت -قوربان- سەرحەڵقەی یاران هەر یۆ بە نەوعێ ماتەمێ داران نیمێ گەردن کەچ، نیمێ سەر نەوەر نیمێ جگەرخوون، نیمێ خاک وە سەر نیمێ سووچیان سەبوونی دووری نیمێ وا بەردەی واگەی مەهجووری نیمێ جامەی گیان وێشان کەردەن چاک نیمێ دوور جە تۆ، سەر نییان وە خاک نیمێ چەنی غەم سەر نییان وە هەم نیمێ پەی ئامات، گەرتەنی وە دەم خولاسەی کەلام: مایەی نیشاتم ڕۆح ئەفزای ڕۆحم، مایەی حەیاتم قەسەم بەو لیقای یووسف ئاسای تۆ هیچ یەک نەی گوڵان نەکەردەنم بۆ تەماشای سەحرا و گوڵانی وەشبۆ شەرتەن نەی وەهار جە من حەرام بۆ سەیری گوڵاڵان نە پای کۆساران بێ تۆ -دوور جە تۆ- سەفا نەداران ڕەزای فدەویت زویر و زارەن پەرێو مەعزوولیت جە گیان بێزارەن گەردوونی چەپگەرد چە نەردێ بازا ئەساسەی عوزلەت نیم ساعەت سازا چێش مەبۆ فەڵەک نەردێ بشانۆ دەردەکەی ئێمە بەوان بنمانۆ؟ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خەسرەوم دەردم سەبارەت: کوردیی گۆرانی خەسرەوم دەردم... جە جەوری فەڵەک ناسۆرەن دەردم جگەر پڕ جە هوون، هەناسە سەردم ئەسرین سەروازەن وە چیهرەی زەردم خوسووس - فیدات بام - شای کەمەر لاڵم ئیمشەو جە سۆزش جگەر زووخاڵم پەرێ ناکامیت مەگرەوام بە تاو جە بەدبەختیی وێم سەر نیام وە خاو دیم جە خاو مەرگ: شای جەم ویقارم مەسرووری دەروون ڕێشی زامدارم جە کیتابخانە چون هەردەجاران نە دەورت دڵشاد جەم بەستەن یاران خەسرەو وێت وە فەڕ خەسرەوانەوە نیشتەبێت نە سەدر کیتابخانەوە چەنیی بەدبەختان عەیش و نۆشت بێ لاڵ بام، نام مەرگ فەرامۆشت بێ هەر یەک وە نەوعێ مەکەردی دڵشاد نەو قەبری تاریک نمەکەردی یاد مەواتی ئەووەڵ نەوجوانییەن ئیبتدای سروور کامەرانییەن گۆشت وە ئاواز ناڵەی ئاهەنگ بێ خاترت مەسروور جە سەدای چەنگ بێ مەجلیسی مەخموور سەرمەستی مەی بین موتریبان سەرگەرم ئاهەنگی نەی بین بە شاد مەساوان سەر وە خاکی پات ڕۆح و عومر و گیان مەکەردن فیدات تۆ بەو تەور و تەرز هەردە جارانت دڵداری مەدای یەک یەک یارانت مەواتی: سوڵتان، نووری دیدەی من خواهەری مەحزوون غەمکەشیدەی من چۆنی جەی گەردش چەرخی نە ڕەواق چەنی مەویاری ئەییامی فیراق؟ یە چەندێ وەختەن بێ وەفا و سیفەت پەرێ پابۆسم نامای وە خەڵوەت؟ سەوگەندم بە زات حەیی بێ چوونەن مەیلم چەنی تۆ جەی وەر ئەفزوونەن شەوان بە یادت بە ڕۆژ ئاوەردەن پەی تاسەی ڕەعنام ئیمانم هەردەن چەنی ئی بەدبەخت بکەردی خیتاب بەحست بێ نەقڵ تەحریر و کیتاب جە شوومیی ئی بەخت نەحسی سیاچار خەسرەوم، نەو خاو ناگاه بیم بێدار دیم نە ئەساسەی خەڵوەت، نە شاهەن تەنیایی مەحزوون دەروون سیاهەن تولووعی سوبحەن هەوا لوولووڕێز ئاما بە یادم نە بەزمی پەروێز وە نەرم نەرمێ دەست کەردم وە شین لاوناوم خەسرەو بە دیدەی نمین واتم: خەسرەوم، فیدای فەوتت بام قوربانی مەستیی بادەی مەوتت بام فیدای ئەو ناڵەی سۆز جەرگت بام قوربانی سەفەر موڵکی مەرگت بام فیدای ئاخ و داخ وەختی فەرمانت قوربان لوای ڕاگەی نیهانت فیدای ساز و سۆز مەجلیسی بەزمت فیدای تەپڵ و کۆس مەیدانی ڕەزمت فیدای ئەو مەجلیس خەسرەوی تەورت ئیسە بە قوربان دەستاخیی قەورت خەسرەو، من سەرگەرد قەسری خاپوورت فیدای ئەو یانەی تار و دەیجوورت فیدای دوو ئەبرۆی سیای مشکینت قوربانی کاکۆڵ عەنبەر ئاگینت سەر گەرد دوو عەینی شەهلای مەیگوونت فیدای مەنسووبان دڵ پڕ جە هوونت ئاغەم، سەر هۆردار بوینە حاڵم بە ناکامیی تۆ، دەروون زووخاڵم قەسەم بەو جەماڵ یووسف ئاسای تۆ موونیسم ئاهەن دایم شەو و ڕۆ سا فەڵەک چون من سیاچارە بۆ سەرنگوونی خوار، پارە پارە بۆ نەردی مەرگش شەند پەی شای فەڕوخ فەڕ کامەرانیی وێش نەکەرۆ تا سەر باقی جە نەعیم دایم شادیت بۆ مەستوورە قوربان نامورادیت بۆ ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خەسرەوم نەوەن سەبارەت: کوردیی گۆرانی خەسرەوم نەوەن... کۆر بام جە دیدە یە ساڵی نەوەن تەمام مەنسووبان، ئەر ڕۆ، ئەر شەوەن مات و سەرگەردان بێ خورد و خەوەن نە دووریی خەسرەو مەدان وە سەردا یەخە تا دامان وستەن بە وەردا ماچان: مەر خەسرەو سەرمەستی خاوی؟ مەر بێزار نە سەیر شکار و ڕاوی؟ یە وەخت و وادەی سەیر و شکارەن سەحرا پۆشیدە سەبزەی وەهارەن خیابان سەبزەن چون زومەڕەد ڕەنگ بوڵبوڵ مەشغووڵەن بە ناڵەی ئاهەنگ گوڵسورخ نەمەندەن ڕەنگ نە جەمینش شەقایق ڕەوان ئەشک و ئەسرینش نەرگس حەسرەتمەند نە دیداری تۆن داغداری باڵات، ئەر شەوەن، ئەر ڕۆن شەوبۆ نە کۆهسار [هەر داد پەلاش] بەنەفشە و ڕەعنا نەوحە و عەزاش زێبا و نەستەرەن چەنی سیسەنبەر ئەلوەداشانەن پەی شای لاڵ کەمەر سۆسەن و لالە ئەگەر بە داخەن گوڵەزەرد پەرێت نە ئاخ و داخەن گوڵ زەمەق پۆشا لیباسی ماتەم ئەو داغداری تۆن شای دارا حەشەم هەر یەک وە ڕەنگێ داخ وە بانی داخ نە داخی باڵات سەرتاپا قەڵاخ نەوحەخوانی تۆن نە باغی خەسرەو جەم بەستەن نە دەور ئوتاغی خەسرەو خوسووسەن «سوڵتان» مەحزوونی موزتەر مەناڵوون پەرێت جە زەینەب بەتەر مەواچوون: فەریاد فوغانم خەسرەو ڕەنج بەردەی بێ سوود وە بادم خەسرەو عەزیزی نازار باوانم خەسرەو بینایی بە ڕاست چاوانم خەسرەو نەهاڵی تازە پەی یاوام خەسرەو ئاتەشپارەی جەنگ هەم داوام خەسرەو موونیس چەنی دەرد هەم غەمم خەسرەو مەلوولی زەنجیر ستەمم خەسرەو وە دەستی ئازار عەلیلم خەسرەو نە دامانی خاک زەلیلم خەسرەو نەو قەبری تاریک دەستاخم خەسرەو ساحێب سوپا و سان بەیداخم خەسرەو برای مەنۆچیهر سیفاتم خەسرەو کۆچ کەرد وە ڕاگەی نەهاتم خەسرەو جوانی بیست و نۆ ساڵەم خەسرەو دڵخوشی ماتەم نە عاڵەم خەسرەو بەبێ تۆ وێڵم نە هەردان خەسرەو قەسەم بە ئیعجاز شای مەردان خەسرەو تا ئەو ڕۆ سەحرای مەحشەر مەخێزۆ شەرت بۆ ئەسرینم بە گڵکۆت ڕێزۆ لاڵ بام جە زووان، کۆر بام جە دیدە نە دووریی باڵات، شای پەسەندیدە هەرچەند مەگرەوو بە زاری و خورۆش جارێ تەر دەنگت بژنەوون بە گۆش هیچ دەنگێ نییەن پەی ساکنیی دڵ وێڵ و سەرگەردان خەرگاو و خجڵ مەناڵوو زار زار بە دیدەی غەمبار ئەسرینم ڕەوان چون سەیلی وەهار یە زایەڵەی شین ڕۆی ڕەستاخێزم مەگرەوو زار زار پەی شای پەروێزم مەواچوون: خەسرەو قەزات بە گیانم مەڵهەمی دەروون ڕێشی بوریانم بەو خودا قەسەم واحید و فەردەن نە تۆ زیادتەر کەسم نەمەردەن شەو و ڕۆ نە هیجر داغی باڵای تۆ هەر مەواچوون: داد، هەر مەکەروون ڕۆ مەواچوون: هەی داد، شای خەسرۆم ڕۆ جێگەی گشت کەسم نە جای بابۆم ڕۆ مەحرەمی ڕازان جەی وەرتەرم ڕۆ دڵداری عەزیز هەم دڵبەرم ڕۆ نە یاگەی بابۆم جێگەی خوێشم ڕۆ ئیسە سەر دەفتەر ڕۆژی ڕەشم ڕۆ ساحێب وەفا و شەرت جای هاوارم ڕۆ ئەنیس و موونیس غەمگوسارم ڕۆ شەوکەتی جەمیع ئەردەڵانم ڕۆ خامۆشیی چرای نۆ باوانم ڕۆ نەهاڵی دەوڵەت لافاو بەردەم ڕۆ جە نەخلی شادی بەر نەوەردەم ڕۆ ئەمیری ئەعزەم کوردستانم ڕۆ مایەی دڵخۆشیی دۆستانم ڕۆ سەرداری ساحێب موڵک و ماڵم ڕۆ مەجنوونی چۆڵگەرد پەشێو حاڵم ڕۆ خەسرەو، خۆم فیدای ناکامیی کامت فیدای جوانیی نیمە تەمامت چۆن مەبۆ - ئاغەم - نە ڕای دەهری دوون من ساغ و سەلیم تۆ بە سەرنگوون؟ ئومێدم بە حەق دانای زولجەلال منیچ هەر بەو شەرت شێخان کەم بە ماڵ تا جە ڕووی خەسرەو نەبوون شەرمەسار بشوون وە خدمەت شایی جەم ویقار ئیسە تا زیندەم قەلبم چون کەواو جە دووریی خەسرەو مەسۆزۆ بە تاو «عیزەت» دۆعا کەر وەس بدەر گەزاف مەشی بەو مەکان بە یەقینی ساف ++++++++++++++++++++++ سەرناو: سپیهری کەچ گەرد سەبارەت: کوردیی گۆرانی سپیهری کەچ گەرد... داد جە دەستی تۆ سپیهری کەچ گەرد مەسنەدگای عەیش کێت وە تاراج نەبەرد؟ مەجلیسی شادیی کێت بەتاڵ نەکەرد؟ دڵەی کێت جە غەم تۆ نەکەرد ناشاد؟ خەزانەی سروور کێ نەدای وە باد؟ نەونەهاڵی عومر کێ نەکەردی پەی؟ وە یانەی کام کەس تۆ نەوستی وەی؟ جە نەخلی وجوود نەورەس نەهاڵان کام مەردێ وە جەور نەکەردی ناڵان؟ هەر کۆ جوانێ ساحێب تەخت و تاج گوڵباغچەی عومرش نەکەردی تاراج؟ خوسووسەن خەسرەو شای کەمەر لاڵم مایەی ئیقتیدار عومر و ئیقباڵم سرووری خاتر غەمگین و ڕێشم نە یاگەی گشت کەس: بێگانە و خوێشم جە ڕاگەی جەفا و حیلە و مەکر و فەن نەخلی جوانیش کەردی ڕیشەکەن نە سەرای تاریک کەردی دەستاخش بەردی وە غارەت شادی و دەماخش بدیە جەفای تۆ گەردوون تا چەندەن؟ هەزارێ چون من بێ ساحێب مەندەن سا تۆیچ وێنەی من دەروون سیا بای بێ بەهرە و بێ عەیش هەر نە عەزا بای فەڵەک نە جەورت زار و سەرگەردان وەختەن چون دەیری بشوون وە هەردان نەی زوڵمی سەنگین نەی بێدادی تۆ هەر مەواچوون: داد، هەر مەکەروون ڕۆ والیی زی شەوکەت یوسف لیقام ڕۆ ئەسکەندەر شەوکەت، حاتەم عەتام ڕۆ هوژەبری بێ باک ڕۆی مەیدانم ڕۆ فەخر دوودمان ئەردەڵانم ڕۆ جەمشیدی سانی فەرەیدوونم ڕۆ ئیسە گیری دام قەبر دوونم ڕۆ شەمعی شەبستان خەسرەو خانم ڕۆ مایەی شادی و شەوق کوردستانم ڕۆ زوبدەی والییان واڵا جاهم ڕۆ فخر الولاتم موهر شاهم ڕۆ جوانی نەورەس با نگینم ڕۆ مایەی دڵوەشیی دنیا و دینم ڕۆ شاه لاڵ کەمەر هەم لاڵ بەخشم ڕۆ سانی تەهمەتەن ساحیب ڕەخشم ڕۆ لاڵ بەخش، خۆم بەفیدای لاڵ بەختانت بام فیدای بەزم عەیش مەی نۆشانت بام خەسرەو، ئامانەن فیدای نامت بام دەستاخی هەزار قەید و دامت بام فیدای دوو دیدەی مەست و مەخموورت قوربان ڕەنجش تەن ڕەنجوورت قوربان ناڵەی زار و زگارت فیدای زەلیلیی دەست ئازارت خەسرەو خۆم بە فیدای نەوجوانیت بام فیدای تاج و تەخت خەسرەوانیت بام فیدای جوانیی کام نەیاوات بام فیدای ماڵی چۆڵ خەسرەوئاوات بام فیدای کەنیزان بێ ناز مەندەت بام فیدای غوڵامان سەرئەفگەندەت بام سەرگەردی سوپای بێ سەردارت بام خەسرەو وێم قوربان کەچیی کارت بام فیدای جوانیی ناتەمامت بام شاهم، بە سەرگەرد عەقڵ و فامت بام قوربانی خەڵوەت بێ خەسرەوت بام فیدای بەزم و عەیش ڕۆژ و شەوت بام فیدای تەپڵ و کۆس ڕۆژی جەنگت بام ئیسە خامۆشیی سەرای سەنگت بام خەسرەو هۆردارە سەرێ نەی خاوە ویلایەت خاپوور، خەڵوەتی خاوە سوپای نیزامت مەندەن بێ ساحێب عەمەلە و ئەتباع، دەربان و حاجێب بە تاجت، تەمام بێ ئاغە مەندەن دڵ مەلوول جە غەم، لەب بەستە خەندەن فیدات بام داخان گشت وە خاک بەردی یە چە مەرگێ بی، بێ وادە کەردی؟ ئێمەت وست بێ کەس وێت بە جوانی دڵ کەندی نەی دەهر پڕ حیلەی فانی شاهم، سەوگەندم بە بەزم و بادەت قەسەم بەو مەرگی بێ وەخت و وادەت ئانێ دەقیقە نییەن قەرارم پەی نەوجوانیت هەر شینەن کارم ئەر لەحزەی غوسسە بەر بشووم نە دڵ منیچ بێ وادە سەر بنیۆم وە گڵ سا چۆن بۆ فیدای دەوری دیدەت بام قوربانی خاتر غەم ڕەسیدەت بام فیدای ئەو شەوکەت خەسرەوانیت بام قوربانی مەجلیس کیتاب خوانیت بام ئێمە بگێڵین نەی دنیای پڕ جەور خەسرەو وە ناکام سەر وە سەرای قەور تۆ مەیلت دایم وە چەنگ و نەی بێ بەی سەرای تاریک دڵوەشیت کەی بێ؟ جە دیدە کۆر بام زوانم بۆ لەنگ چۆن قەرارتەن تۆ نەو قەوری تەنگ؟ جای باڵشی قوو چێشەن باڵینت؟ کێ هەن بێ موونیس شەوان ناڵینت؟ ئەساسەی خاوت کێ مەکەرۆ ساز؟ نەو سەرای تاریک کێ مەبۆت هامڕاز؟ ئیسە خاپوورەن سارا و ئوتاغت خامۆش و بێ نوور شەمع و چراغت کۆر بام پەرێ عومر بەسەر نەوەردەت پەی عەیشی دنیای تەمام نەکەردەت خەسرەوم، یە جەور دنیای بێ وەفان وەر نە من بێ تۆ پەی چێشم ئی گیان؟ فەڵەک، واژگوون پارە پارە بای سا تۆیچ وێنەی من سیاچارە بای کارت هەر جەورەن چەرخی سفڵەی دوون بە حەققی عەلی ببای سەرنگوون مەستوورە نە جەور دنیای پڕ تەزویر نە جای تەقریرەن، نە یاگەی تەحریر بنیشە ناشاد چەنی دەرد و غەم تا کە ڕوو بنیەی بە سەرای عەدەم ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خەسرەوم وەهار سەبارەت: کوردیی گۆرانی خەسرەوم وەهار... یا شا نەیەوە ئیمساڵ نەو وەهار بەر نەیان وە بەر گوڵان جە گوڵزار نەکەرۆ درەخت شکۆفە ئیزهار نە سەحنی چەمەن نەوانۆ بوڵبوڵ هەنی نەکێشۆ ژاڵە نە ڕووی گوڵ نیلۆفەڕ تا حەشر بەر نەیۆ جە ئاو جە ڕووی گوڵی سورخ نەکێشۆ گوڵاو بەنەفشە و سونبوڵ نەسرین و شەوبۆ تا قامی قیام بەرنەیان جە کۆ سۆسەن و لالە و ڕەعنا و گوڵی زەرد هەنی سەوز نەبان چەنی سۆز و دەرد سوپای گوڵاڵان خوار و نگوون بۆ شەقایق ڕەنگ زەرد، جگەر پڕ هوون بۆ نەسیمی سەبا نەیۆ وە چەمەن نەشانۆ شەونم وە ڕووی نەستەرەن جەعفەری و سەمەن ڕەیحان و بداخ نەڕوویان جە خاک چەنی ئاخ و داخ ئاغەم، دمای مەرگ دیدەی شەهلای تۆ یا شا، کەس نەرگس نەکەرۆ وە بۆ بگیرۆ وە دەست هەرکەس دەستەی گوڵ وێنەی نێشی خار بەپێکۆش نە دڵ قەهقەهەی کەبکان نەیۆ نە کۆهسار نە ڕەنگی گوڵ بۆ نە بەزمی گوڵزار نەڕێزۆ سوەیل ئیمساڵ چون ساڵان ڕەنگ زەرد نەکەرۆ بەرگی نەهاڵان پەی چی خەسرەو بەند نە تۆی مەزارەن مەستوورە جە سەیر وەهار بێزارەن قەسەم بەو خودا واحید و فەردەن ئی چەند ڕۆژەی عومر تا وادەی مەردەن جە دمای خەسرەو سەیری سەحرا و دەشت ئارەزووی چەمەن، تەماشا و گوڵگەشت نەکهەتی گوڵان شەمامەی وەشبۆ جەی دنیای پڕ مەکر، جە من حەرام بۆ مەستوورە مەلوول، دڵ جە مەینەت مەست جامی عەیش توهی، شیشەی غەم بە دەست مەقالەم جە سەنگ سیا ستاران دەروون خانەقای غەم و پەژاران ئیرادەی ئەملاک ئیقلیمی شادی ساعیی شەواریع ڕای نامورادی نمەز بەختی تۆ چە نەقشێ کەندەن سەمەن فرۆشا و سۆسەنش مەندەن فەڵەک سەرچەشمەی عەیشش ببۆ وشک لاڵش بەدەڵ کەرد چەنی بیدی موشک هەر من مەزانوو جەستەی حاڵی تۆ تەبخاڵەی لەبان لەعلی لاڵ تۆ تەڵخیی ڕووی عەنناب زیندەگانیی تۆ عەننابی گۆنای زەعفەرانیی تۆ ژوولیدەی خەمان تەرزی توغرای تۆ شەفەق سای ئوفوق جە مای سیای تۆ ئای جە گڕەی نار وەی دەروونی تۆ مەوجی دەریای دڵ پڕ جە هوونی تۆ گا یادی هەنگام عەیش و نۆشی تۆ گا ناری کوورەی مەینەت جۆشی تۆ کافر وێنەی تۆ تەن زووخاڵی بۆ جامش جە بادەی عوشرەت خاڵی بۆ دوشمن ئەو جامەی قەڵاخی پۆشۆ سەهبای ناکامیی میحنەت بنۆشۆ گەردوونی کەچ باز چە نەردێ بازا؟ یە چە مەکرێ بی پەرێ تۆ سازا؟ عەجەب جە دەریای خەمان غەرقەنی قەدەم سووگوار تا بە فەرقەنی قاروورەی شادیت لە غەم شکستەن پەی مەرگی خەسرەو حەقت بەدەستەن ئەر تاتا ڕیشەی جەرگت پەی کەری یا وادی میحنەت بە غەم تەی کەری ئەر جە شەو تا ڕۆ، جە ڕۆ تا بە شەو هەر واچی: هەی داد، هەی ڕۆ، هەی خەسرەو پەی موفارەقەت ئەو بەرگوزیدەت ڕەوان بۆ ئەسرین هوونین نە دیدەت پەی مەرگی خەسرەو هێمای هەر کەمەن تا عەیشی سەد بار سزاش ماتەمەن لاکین -ئەی عەزیز- قیبلەی عەزیزان باشقەی فیرقەی ساحێب تەمیزان ئەی ڕا بەعیدەن جە ڕای خیرەدمەند خەسرەو کەی بە دام درەخت بییەن بەند؟ نە ڕای ڕەزای حەق کرداری باتڵ دەروون نە تەزمیر ئەندێشەی قاتڵ الحمد لله تۆ وێت وەندەنت نەقش ئەی حەدیس نە دڵ کەندەنت: و من یلبس سودا لبوسا یختم میتا غیا عبوسا ئەو سەودەی عەزیز جە سووگواری دیدەش مەپۆشۆ جلباتی تاری هەرگیز نم نە ڕووی دیدەش نییەن ڕەم تا ڕۆحی باری بوینۆ بە چەم تۆ ئەر سەد نە غەم دەروونت هوونەن بەڵێ ئەی تەورە ئەدواری دوونەن حەیف نییەن چون تۆ شیرین شەهبازێ شۆخێ مەهوەشێ ئالوودەی نازێ یەک جیهەت نە عەیش عوشرەت جیا بۆ پەیوەستە ئەوقات بەرگش سیا بۆ؟ جیهانێ یەکسەر جە غەم مەشعووفەن خورشیدی چون تۆ دایم کوسووفەن تۆ بنامیزاد زێبا حوورەنی چە حوورێ؟ لایەق حوللەی نوورەنی گوڵ تا غونچە بۆ چە شەوقێ دارۆ؟ غەرقەن جە بۆدا چە زەوقێ دارۆ؟ هیچ ڕەنگێ نییەن جە مەستوورەوە زینەت ها بە ڕەنگ سپی و سوورەوە ئەر سەد مولەققەب بە مەستوورەنی تۆ زێبای دێبای سپی و سوورەنی وادەی وەهارەن چون گوڵ جیلوە کەر بە ڕەشکی خاسان ڕەعنای دڵ پەیکەر زینەت دەر وە جام جەم نمای جەمشید ببێزۆ ئەنوار شەعشەعەی خورشید بپۆشە دێبای زێبا بە قامەت تا پەی قامەتت خێزۆ قیامەت پەی موردە ماتەم سوودێ نەدارۆ ماتەم دوودێ نەدارۆ ئیللا جە هەنگام خەمسەی فەرایز ئەلحەمد وە ئیخلاس کەرەش عەرایز ما باقی بەقای دنیا نەدارۆ جە شادمانی ڕەحمەت مەوارۆ ئیبراهیم ئەر سەد گوستاخیش کەردەن بەڵێ یە شەرتەن بە جا ئاوەردەن ++++++++++++++++++++++ سەرناو: کلام مستورە در فوت مرحوم سلطان خانم سەبارەت: کوردیی گۆرانی فەڵەک وە بەختم... دیسان نەردی بەد شانای وە بەختم ئاوەردی وە سۆز زامانی سەختم گوڵگوڵی کەردی جە هووناو ڕەختم جە تەبەق سیا بەختانم زانای دیسان مەرگی نەو پەنەم نمانای وە کۆگای شادیم هەرەس ئاوەردی مەتاعی عەیشم وە تاراج بەردی نمەک وە زامان وەرینم پاشای زامی خەسرەوم جە نەو خەراشای چەنگ وستی نە تۆی زامی کۆنە و نۆ زامی والیدم ئاوەردی وە سۆ جە هووناوی دڵ کەردی غەڵتانم نمانای پەنەم مەرگی سوڵتانم فەڵەک، تۆ چو من خاتر حەزین بای سەرنگوون و خوار، خەستەی غەمگین بای دایم جامی تۆ مەملوو جە زەهر بۆ خوداوەند جە هەر وە قەهر بۆ یە چە نەردێ بی وە تاڵەم شانای؟ یە چە دەردێ بی پەنەم نمانای؟ یە چە لاهێز بی ئاوەردی پێمدا؟ یە چە خارێ بی کاشتی نە ڕێمدا؟ یە چە داخێ بی نمانای بە من؟ نەخلی دڵوەشیم چۆن کەندی جە بن؟ جە چاوان کۆر بام، بیناییم بۆ کەم مەرگی سوڵتانم چەنی دی وە چەم گەردوون، تۆ کارت مەر هەر ستەمەن وەفا و شەرت و بەین جە لای تۆ کەمەن وە نەوجوانان -چەرخ جەفاکار- مەنۆشی سەهبای ئەجەل وە ناچار جە تەخت و جە بەخت مەکەریش بێ بەر عەیش و شادی - نەمازی تاسەر نە هەر جا شۆخێ شیرین ئەندامێ سنەوبەر قامەت زێبا خەرامێ فەیرۆزە خاڵان خوتەن سیاهێ لەیل سیم ئەندام ئاهوو نیگاهێ ڕەند دڵکەشێ، شۆخێ، شەهبازێ سەراپا بێ عەیب ئالوودەی نازێ نیشتە بۆ بە شاد نە تەختی شادی مەسروور و مەشعووف خاتر ئازادی تۆ بە دەسی جەور -چەرخی پڕ ستەم- بیساتی عومرش مەدەری وە هەم مەسۆچی دڵەی یارانش جە دەرد سفتەی سیاشان مەدەری وە گەرد خوسووسەن شادیی دڵەی خەستەی من مەڵهەمی زامان پەترۆ بەستەی من باشی خانمان ئەردەڵان ماوا هەمشیرەی دڵبەند شای خەسرەوئاوا یادگار مەندەی والییانی پێش مەسرووری دڵەی بێگانە و هەم خوێش گوڵبونی گوڵزار دەورەی مەعالی خورشیدی سپیهر، والی بن والی کانی فەهم و عەقڵ، شای چەم سیاوان والیزادەی ڕەند، نازاری باوان فیدای نامش بام سوڵتانی ئافاق جە هەم قەتاران بە نێکی بێ تاق سپیهری بێ شۆن دوونی شووم چارە جە تەخت و دەوڵەت کەردش ئاوارە وە تاڵان بەردی عەمر و دەماغش وە بێ ناز هێشتی قەسر و ئوتاغش جەمعێ جە داخش کەردی خۆن جگەر تیفڵی عەزیزش وستی بێ مادەر کەنیزان بێ ناز، غوڵامان زارەن عەمەلە و ئەتباع جگەر ئەفگارەن دڵەی ئەحبابش مەملوو جە هوونەن یاران گشت زەبوون زار و زەبوونەن فێشتر ئی غەمگین جە شادی دوورە ئی غەمزەدەی زار خەستەی مەهجوورە قەسەم بە حەقفی عیزەتی عەزیم بەو عەهد و پەیمان سوحبەتی قەدیم بەو وەفا و ئیقرار چەنی من بەستی بەی مەرگی بێ وەخت بێ خەستی بەو پێشانی ساف چون ماهت قەسەم بەو جەرگی خەستەی تەباهت قەسەم بەو دەستەی زوڵفان عەنبەر بۆت قەسەم بەو سینەی سیمین دوو لیمۆت قەسەم بەو دورجی مەملووی مرواریت قەسەم بەی زامی ناسۆر دیاریت قەسەم بە گیانی شیرین عەزیزت قەسەم بەو ڕێزەی ڕازان لەبڕێزت قەسەم بە ناکامیی کام خەسرەوم قەسەم وە دەیجووری ڕۆژ چون شەوم قەسەم قەسەم بە ئیعجاز شاهی مەردانەن دەردی تۆم سەرمەشق گردین دەردانەن ناستت سەر بەروون من بەی دەردەوە زەخمی خەسرەوت تازە کەردەوە جەو دەمدا خەبەر مەرگت یاوا پێم کەردم بێ گەزاف قەسدی گیانی وێم یانەی سەبووریم یەکسەر خەراوەن ئەسرینی چاوم ماچی سێڵاوەن بۆی کزەی کەواو نە جەرگم مەیۆ دوودی سیای نەفت نە بەرگم مەیۆ ئارام و قەرار بەرشی جە دەستم جە خاکی غەمان - بەگیانت - پەستم فێشتر جەو بۆنە دەروون زووخاڵم کەفت وە ڕۆی مەحشەر چەنیت ویساڵم خۆم بام بە سەرگەرد نوختەی گوفتارت مەر بە قیامەت وینوو دیدارت ئیسە جوز زاری دەستەڵات چێشەن؟ ئەر دۆست و ئەر یار، ئەر قەوم و خوێشەن خدێم هەر ئێدەن خۆم فیدای گیانت فیدای ئەو لەنجەی لاوە دیانت زووخاو جە زامان دەروون مەوەروون بەی جۆرە نامت هێمان ماوەروون ماچوون: بینایی چاوانم سوڵتان زوبدەی نازاران باوانم سوڵتان کام نەیاوای دەهر تەن خەستەم سوڵتان جە دەردی کاری نەڕەستەم سوڵتان مەحبووبی بێ عەیب گوزیدەم سوڵتان خەیر جە عومر و گیان نەدیدەم سوڵتان خواهەری با شەرت گوزیدەم سوڵتان موونیسم هامڕاز هەر شەوم سوڵتان خانمم، شاهم، سەروەرم سوڵتان عەزیزم، کەسم، دڵبەرم سوڵتان عەزیزی دڵبەند برادەر سوڵتان بێ بابۆ غەمخوار بێ مادەر سوڵتان گەوهەری دەریای شەوکەتم سوڵتان ماهی ئاسمان حیشمەتم سوڵتان شادی و زەوقی دڵ سەد پارەم سوڵتان بێ بەهرە جە عومر شووم چارەم سوڵتان فەڵەک نە بەختت کەیدێ نمانان مەبۆ بواچۆن بە داستانان کۆر بام پەرێ عومر ناتەمامی تۆ شادیی دوشمنان شادکامی تۆ جە زوان لاڵ بام پەی نەوجوانیت فیدای ئەو دیدەی چون سولەیمانیت فیدای فەرزەندان بێ مادەرت بام فیدای دۆستان خوون جگەرت بام فیدای ئەو ڕێزەی مەودای جەرگت بام فیدای خامۆشیی بادەی مەرگت بام فیدای جوانیی ناتەمامت بام سوڵتانم، کەسم، فیدای نامت بام فیدای حەسرەتان وە خاک بەردەت بام فیدای زەهری نێش کاری کەردەت بام فیدای ئەو ڕازان چون ڕێزەی قەندت فیدای عەنبەرین گێسووی کەمەندت کەسم، بە سەرگەرد یانەی خاڵیت بام فیدای شەرتی خاس چەنی والیت بام فیدات بام عەزیز گرامی نەسەب «عیزەت نیسا» گیان، وە سوڵتان لەقەب خۆم بام بە قوربان لەقەب و نامت پشتانەن وە خاک باڵای نەمامت حەقا حەق کەسم بە خاڵی ئاڵات وەفا ڕەختێوەن بڕیان وە باڵات پەی چی قەتعی عومر عەزیزت کەردی؟ شەرتی وێت چەنی خەسرەو سەربەردی؟ ناستت بێ دڵسۆز نەو جای تەنگەدا نەو ماوای دەیجوور سیاسەنگەدا وێت کەرد وە موونیس ناڵین و ئاهش جە ڕاگەی نەجەف بیت وە هەمڕاهش جەی سەفەر سەخت بیت وە قەرینش فاریغ بیت جە دەرد وەسواسەی وینش ئەمجار جە ڕازان کۆنە و هەم نۆتان بواچان هەردوو جە لای بابۆتان شکوەی ناکامیش بوەردی وە لاش پەی جوانیتان دڵش بۆ خەراش بواچان: ئێمە بەرگوزیدەی تۆین هەردوو فەرزەندان پەسەندیدەی تۆین هەردوو عەزیزان جگەر خەستەی تۆین هەردوو نازاران جگەر بەستەی تۆین دیسان فیدات بم شەهبازی خۆش خۆ منیچ پەرێ تۆ هەر مەواچوون: ڕۆ هاوارم جە مەکر گەردوونی بێ شۆ پەی خەسرەوم داد، پەی سوڵتانم ڕۆ سەد فسووس جە کەید چەرخی بێ بونیاد پەی خەسرەوم ڕۆ، پەی سوڵتانم داد کافر چون ئێوە ببۆ ناموراد پەی خەسرەوم ڕۆ، پەی سوڵتانم داد ئەفغان جە حیلەی سپیهری بەدخۆ پەی خەسرەوم داد، پەی سوڵتانم ڕۆ سوڵتان نازار بەرگوزیدەم ڕۆ شادیی خاترم نووری دیدەم ڕۆ دڵسۆزی دڵبەند هەم دڵبەرم ڕۆ جای ڕاز و نیاز هەم غەمخۆرم ڕۆ نەوباوەی گوڵشەن ئەردەڵانم ڕۆ تەن خەستەی ناکام نەوجوانم ڕۆ نە گێجاوی مەرگ تەن غەڵتانم ڕۆ هاونامی بەختم هەی سوڵتانم ڕۆ فیدات بام قەسەم بە بەرزیی باڵات بەو شێوەی شیرین بەو خاڵی ئاڵات تا باقیی عومر هەر بواچوون: ڕۆ خاڵی نمەبۆ دڵ جە غوسسەی تۆ سوڵتان، سەوگەندم بە دانای داوەر جە دنیا و عوقبا هەر ئەوەن یاوەر شەرتەن تا گیانم نە تەن باقی بۆ وەفای تۆ مەیم، مەیلت ساقی بۆ تا وادەی مەمات ڕۆی ڕەستاخیز بۆ مەبۆ مەستوورە کەمتەر کەنیز بۆ نەشکنۆ پەیمان عەهدی وەرینت زاریش بۆ پەرێ دیدار و دینت تاکە نەوانان بە نەفخی سووردا شەرتەن هەر نامت باوەروون دەمدا پەرێ ناکامیت بێقەراریم بۆ وە جەرگی پارەت شین و زاریم بۆ نامەی مشک ئالوود کلک مشکینت یادگارەن پەی یاری غەمگینت ئەو دەستە گێسووی مشکی تاتاریت وێت بەستی پەرێم پەی یادگاریت مەبۆ تا ئەو ڕۆ گیانم نە تەن بۆ مەڵهەمی زامان خەستە و شکەن بۆ ئارۆ دڵ ماچوون: یاڕەب مەرگم بۆ منیچ وێنەی تۆ لەتلەت جەرگم بۆ یا شا وە چاوم نەشۆ خاوی شەو ببوون وە پابۆس بە دەوانی دەو وەرنە من جە کۆ مەرگی تۆ جە کۆ؟ لەولاوی هوونین جەرگی تۆ جە کۆ؟ باقی خۆم سەرگەرد نەوجوانیت بام عەزیزم، کەسم، بە قوربانیت بام ++++++++++++++++++++++ سەرناو: خەسرەو وەهارەن سەبارەت: کوردیی گۆرانی خەسرەو وەهارەن... کۆر بام جە دیدە فەسڵی وەهارەن مەوسیمی جلووس گوڵ و گوڵزارەن وادەی تەماشای سەیر و شکارەن یە وەختی تەفریح قەلب و دەماغەن فەسڵی ئارەزووی گوڵگەشت و باغەن قەهقەهەی کەبکەن نە سەر کڵاوان فەزای چەمەنەن، شاخەی شەتاوان ئەووەڵی خەیمەی ئەلوانی گوڵەن ئیبتیدای شۆڕش ناڵەی بوڵبوڵەن سەحرا و باغ خەڵات ڕەنگاڕەنگ پۆشان عەندەلیب بادەی عەشقی گوڵ نۆشان غونچەگوڵی سورخ نە سەحنی چەمەن وە خەندەی غوروور واز کەردەن دەهەن دیدەی نەرگسان پڕ جە خومارەن زینەت ئارای بەزم خانی وەهارەن موسەلسەل گێسووی پڕ جەعدی سونبوڵ لەرزانەن بە ناز پەرێ دامی دڵ شەوبۆ کۆهساران کەردەن موعەتتەر سەف پێکان نە باغ سوپای سیسەنبەر هەر یەک وە ڕەنگێ، بەر ئامان وە بەر خودسازی کەردەن پەی تەماشا و سەیر بەنەفشە و ڕەعنا و زێبا و نەستەرەن لالە و شەقایق چەنێو یاسەمەن هەر یەک بەو نەکهەت فەرەح ئەفزاوە بەو شێوەی ڕەونەق عالەم ئاراوە ئیبتدای جولووس ڕەنگ و بۆشانەن ئەمما پەشێوی دووریی تۆشانەن چەتری چناران بەزمی چەمەنەن خەیمەی بداخەن، جیلوەی سەمەنەن نەهاڵی قامەت سەروان لەرزانەن نموونەی باڵای باڵا بەرزانەن زومڕەدگۆن کەردەن بەرگی درەختان پەی کۆریی دیدەی قەڵاخی ڕەختان ئەر چەمەن، وەر باغ، وەر سەحرا و دەشتەن ماچی نموونەی ڕەوزەی بەهەشتەن بوڵبوڵ بە ئاواز غەمزەدای دەڵەو مەوانۆ وە عەشق وە دیدار گوڵەو قومری وەش دەماغ فەسڵی سەروانەن چنار فاخیتەش پەی نەوا خوانەن بەی تەور و ئاین بەزمی وەهارەن ویساڵی مورغان کەبک و هەزارەن ئەمما بە گیانت -شای لاڵ کەمەرم- جەی دەمدا بێ تۆ وێم زام خەتەرم کۆر بام جە دیدە، شای فەرەیدوون فەڕ ئیمساڵ کێ کەرۆ سەیری دەشت و دەر؟ کێ مەشغووڵ وە سەیر کۆه و سەحرا بۆ؟ کێ سەراپەردەی عەیشش وە پا بۆ؟ ناڵەی نەوای کێ مەیۆ نە باخان؟ کێ کەرۆ نە سەحن چەمەن چراخان؟ کێ نۆشۆ نە پای درەختی گوڵ مەی؟ کێ گۆش بدەرۆ بە ئاهەنگی نەی؟ پەی تەماشای باغ کێ بکەرۆ عەزم؟ نە خەسرەو ئاباد کێ بگێڕۆ بەزم موتریب پەرێ کێ بنوازۆ سازان؟ کێ بدەرۆ فیکر بە ڕێزە ڕازان؟ گوڵانی بەهار کێ بکەرۆ بۆ؟ هانا وە بەختم، وەی وە یانەم ڕۆ؟ ناڵەی بەزمی کێ گۆش بکەرۆ کەڕ؟ کێ نیشۆ نە تۆی خەڵوەتی مەنزەر؟ کێ نە فیردەوسی سوپا و سانش بۆ؟ کێ زەمزەمەی عەیش نە دەورانش بۆ؟ کێ بەزم شادی نە کارێزش بۆ؟ کێ هەوای گوڵگەشت باوەڕێزش بۆ؟ ئومێد وە حەزرەت دانای بێچوون بۆ پەرێ ناکامیت دنیا نگوون بۆ بازاڕی زینەت بەهار بەتاڵ بۆ عالەم بێ خەسرەو وە خەم چەپاڵ بۆ ڕیشەی فیردوسی بەر بەیۆ جە ئاو هەنی کەس سەیرش نەکەرۆ بە چاو خەسرەو ئابادت، شای دەنگ دلێران یا شا بە یەکسەر خاپوور بۆ وێران ناوەرۆ سەمەر تاکە ئەشجارش نەوینۆ وە چەم کەسێ ئاسارش دمای جەوانیی خەسرەو پەروێز یا شا سەوز نەبۆ سەحرای باوەڕێز چون بەختم تار بۆ عالەم ڕۆژ و شەو نەنیشۆ کەس شاد نە تۆی شەهر نەو ئاویەر تەمام هەم کانی شەفا سەیر و سەفاشان ببۆ وە جەفا جە دمای خەسرەو، شای کەمەرلاڵان جەی وەهار کەسێ بە وێنەی ساڵان ئەر مەیل وە سەیری گوڵ و گوڵزار بۆ هەر بەرگی گوڵێ نە دیدەش خار بۆ خەسرەوم بێ تۆ خەڵوەت خراو بۆ پاماڵی جەفای بەختی سیاو بۆ تێشا نەنیشۆ کەسێ بە دڵشاد ببۆ بە نەیکۆ گەردش بەرۆ باد دمای ناکامیی خەسرەوی لاڵ پۆش کەس بادە جە جام عەیش نەکەرۆ نۆش فیدات بام، یە عەید تەجدیدی ساڵەن غوڵام و کەنیز دەروون زووخاڵەن هۆرێزە بەو فەڕ عالەم ئاراوە بەزمی عەیدت بۆ بە دڵ گەشاوە ناڵەی تۆپخانە، شللیکی نیزام سەدای زەنبوورەک شای کەیخەسرەو فام با بەرز بۆ نە عام چون ساڵانی پێش بە کۆریی دوشمن برای بەد ئەندێش مەستوورە کۆر بای، خەیاڵت خامەن خەسرەوت دەستاخ وە بەندی دامەن نە جای عەیش و نۆش سرووری عەیدەن نەو قەبری تاریک پابەندی قەیدەن نە دەسڕەسی سەیر نە شکارشەن نە فرسەتی گەشت ڕووی وەهارشەن دەستاخەن نەو قەبر تاریکی تەنگدا تۆ پەی وێت بدەر هەر سەر وە سەنگدا بە دڵەی پڕ سۆز ئەشک ئەفشانی کەر زاری نە تەزویر دنیای فانی کەر واچە: خەسرەوم هۆرێزە نە خاو یە چە خاوێ بی؟ دیدەم بۆ لێڵاو هەرچەند مەلاڵوون بێداریت نییەن جە مەستیی ئەی جام هۆشیاریت نییەن سەرێ هۆر دارە شای وەفاداران فکرێ کەر وە بەخت ئی سیاچاران بە تاجت قەسەم، زار و زەبوونەن گیرۆدەی میحنەت سپیهر دوونەن دایم زاری و شین واوەیلاشانەن خەسرەو چون شیرین واوەیلاشانەن ئەو دەستەی زەلیل سیاسەت کێشان خەریکن چەنی بەدبەختی وێشان خدێشان دایم نەوحە و ماتەمەن شادی و عەیششان بەدەڵ وە غەمەن چەنی ئاه و ئەشک گرد بین وە هامڕاز کۆر بام، هەنی کێ مەکێشۆشان ناز؟ خوسووسەن خواهەر ستەمدیدەی تۆ سوڵتانی عەزیز بەرگوزیدەی تۆ بەو تەور - پەرێت شییەن - وە شەین چون زەینەب جە داخ ناکامیی حسەین دائم المدام ناڵە و زاریشەن پەی دووریی خەسرەو بێ قەراریشەن ماچۆ: خەسرەوم گۆش دەر وە شینم بە بێکەسیی تۆ خاتر خەمینم پەڵاسی میحنەت بێ تۆم نە دۆشەن پەی تۆ دیدە و دڵ دیسان نە جۆشەن بێ تۆ سەراپام سیا سەوادەن بێ تۆ شادی و زەوق جە لام بەربادەن فیدات بام، کەسم، هامڕازی ڕازم ئیتر کێ چون تۆ بکێشۆ نازم؟ کێ وێنەی خەسرەو -شای فەرەیدوون خۆ دڵداریم مەدۆ خاستەر جە بابۆ؟ پەی چی بە ناکام -سۆمای چاوانم خامۆش کەردی شەمع یانەی باوانم؟ بەزەییت ناما وەی مەحزوونەدا؟ بەی خواهەرزادی دڵ پڕ نە هوونەدا؟ بەی تەورە نە سەبر خورد و خاوشەن ناڵەی دیاریی بێ حساوشەن منیچ ئی بەدبەخت سیا ستارە غەمزەدەی مەحزوون زاری شووم چارە بەو شا کە ئی نەرد بە بەختی تۆ شەند نەهاڵی حەیات خەسرەویت هۆرکەند دائم الاوقات شاهم، ڕۆڕۆمەن غوسسەی ناکامیی شای خەسرەو خۆمەن پەی نەوحەت ئەر لەیل، ئەگەر نەهارەن تووتیی مەقالم هەر نە گوفتارەن مەواچوو: خەسرەو، کەیخەسرەوم ڕۆ ساحێبی تالار، قەسر و شکۆم ڕۆ بەوری بێ ئەندێش کوردستانم ڕۆ هوژەبری بێشەی ئەردەڵانم ڕۆ گەوهەری سەدەف عەقڵ و هۆشم ڕۆ خەسرەوی لاڵبەخش هەم لاڵپۆشم ڕۆ نەهاڵی نەوڕەس نەوجەوانم ڕۆ والیی واڵاجاه خەسرەو خانم ڕۆ جەوانی ناکام نامورادم ڕۆ با فەهم و شوعوور عەدل و دادم ڕۆ چون ڕۆستەم ساحێب زۆر و زاتم ڕۆ نەوشیروان تەور، جەم سیفاتم ڕۆ سیاوەشی وێڵ کام نەیاوام ڕۆ شێری بێ ئەندێش ڕۆژی داوام ڕۆ مەوسووف بە سیفات پەسەندیدەم ڕۆ جە جەوانی و عومر خەیر نەدیدەم ڕۆ خەسرەو، تا قیام ڕەستاخێز مەبۆ پەی جەوانیی تۆ هەر مەواچوون: ڕۆ وێنەی دەردەدار، ئەر ڕۆ ئەر شەوەن ناڵەی دەروونم پەرێ خەسرەوەن مەواچوون: هەی داد بێدادم خەسرەو ڕەنج وە باد وێنەی فەرهادم خەسرەو سەرداری زی جاه عەزیزم خەسرەو تەن خەستە چون شاه پەروێزم خەسرەو شای بەهرامی گووڕ پڕ زۆرم خەسرەو ئیسە گیری دام، نە گۆڕم خەسرەو سالاری سوپای ئێرانم خەسرەو شێری شێر ئەفگەن شێرانم خەسرەو نەهەنگی دەریای کەماڵم خەسرەو خورشیدی سپیهر جەلالم خەسرەو ساحێبی کولاه فەرەنگیم خەسرەو سرووری هەنگام دڵتەنگیم خەسرەو میهری شەهەنشای زەمانەم خەسرەو والیی بێ بەدەڵ یەگانەم خەسرەو جەوانی تازە ڕەسیدەم خەسرەو بیناییی بە ڕاست دوو دیدەم خەسرەو چەنیی دەرد و غەم شەریکم خەسرەو دەستاخی مەزار تاریکم خەسرەو بێ موونیس و یار یاوەرم خەسرەو زیندانیی یە قیر بێدارم خەسرەو سا خۆم بە قوربان تاریکیی یانەت ئەو ماوای دەیجوور چۆڵ و وێرانەت جە زوبان لاڵ بام وێنەی نەقشی سەنگ پەی چی جات گێرتەن تۆ نە قەوری تەنگ؟ مەر فەڵەک کەردەن دەستاخت بەی تەور بیەن وە یارت سەنگی سیای قەور نمەکەری یاد تۆ جە یارانت خاتر پەشێوان مەینەتبارانت یاخۆ خانی مەرگ زیندانیت کەردەن؟ یا وەفا و عەهد جە یادت بەردەن؟ یا مەیلی ئامان خەڵوەتت نییەن؟ یا جە غوسسەی وێت نە ویرت نییەن؟ بە گیانت خەسرەو، کام نەدیدەی دەور دەستاخی زەنجیر گەردوونی پڕ جەور پەی تۆ نە خەڵوەت، نە باغ، نە وڵات نە تۆپ، نە نیزام، نە سان و سوپات موتڵەقا هیچ کام بە وێنەی جاران جە دمای سەردار، سەفا نەداران دەستەی غوڵامان ساحێب ئیخلاست سەداقەت کاران فەدەویی خاست مەگێڵان وێڵ وێڵ بێ ئاغە و بێ یار مات و سەرگەردان زەلیل و زگار هەریەک وە دەردێ گرفتار بییەن سەرڕشتەی کارش جە دەستش شییەن مەناڵان نە سای چەرخی واژگوون جە بێ ئاغەیی وە دڵەی پڕ هوون شەو و ڕۆ زاری و شینەن کارشان واوەیلایی سەخت پەی سەردارشان جەی یاران سێ کەس وەفا کەردشان جە هەم قەتاران سەبەق بەردشان: «موستەوفی باشی» و «خەلیل سوڵتان»ت، «میرزا بێگ» بەندەی ئیخلاس نیشانت ئەلحەق گۆی وەفا جە مەیدان بەردەن شەرتی بەندەگی بە جا ئاوەردەن هەر یەک گیان و عومر کەردشان توفەیل ئامان وە خدمەت دڵ جە ئیخلاس کەیل دمای کۆچی خەیر خەسرەوی سانی هۆرکەندشان دڵ جە دنیای فانی هەر سێ وێشان کەرد قۆچی قوربانیت ئامان بەو ماوا پەی جان فشانیت ئافەرین لێشان نمەک شناس بین جە سەیری دنیای پڕ مەکر هەراس بین جە دمای خەسرەو، شای شکۆه و فەڕ پەی خدمەتش کەس نەبەستەن کەمەر ئەوانیچ ناکام بە دڵ تەنگەوە سەر نیان وە سای سیاسەنگەوە جە ماڵ و دەوڵەت وەشی دەست کێشان شین بین وە موونیس خەسرەوی وێشان کوڵاه فەرەنگی بێ ساحێب مەندەن خەم ڕیشەی شادیش جە بێخ هۆرکەندەن مەزارۆ پەی جەخت سیای وێش نە لار نمەیۆش نە گۆش سەدای مۆسیقار خەسرەویت بێ سەبر ئارام و خەوەن پەشێویش جە داخ مەرگی خەسرەوەن کیتابخانەت چۆڵ بێ زەوق و شەوقەن بێدەماغیی ئەو جە گشت مافەوقەن خەڵوەت و دەروون ئەر باڵاخانەن جە دمای خەسرەو ماچی وێرانەن لاڵ بام زەمزەمەی جارانت نییەن بیسات و نیشات یارانت نییەن سەدای کێشکچی سوبح و ئێوارت خامۆشەن نە دەور قەسر و تەلارت یا شا، کوردستان یەکسەر دمای تۆ ڕیشەش بەر بەیۆ چون خاکی نەیکۆ بوارۆش پێدا بەرقێ نەی وەهار هەنی کەسێ لێش نەوینۆ ئاسار وێنەی دەماوەند مەلوول بۆ جە تەم کەس سەیر و سەفاش نەوینۆ وە چەم باقی تا ئەو ڕۆ عومری بەر جام بۆ شەرت بۆ پەی خەسرەو هەر واوەیلام بۆ تا خالق گیرۆ دیوانی مەحشەر شینی مەستوورە جە شیرین بەدتەر ++++++++++++++++++++++ سەرناو: دیسان کولیاوە سەبارەت: کوردیی گۆرانی دیسان کولیاوە... زەخمی کۆنەی من دیسان کولیاوە دڵەی کۆسکەفتەم کۆسش کنیاوە شادی و عەیش دیسان وەنەش سنیاوە ++++++++++++++++++++++